İstanbul’da yaşanan 4.6 şiddetindeki depremle birlikte yeniden 1999 yılındaki büyük yıkım ve olası depremler hatırlandı. İstanbul’da yaralanma ve yıkım olmasa bile aslında şehrin olası bir felakete hazırlıksız olduğu herkes tarafından dile getirildi. 1999 yılında yaşanan büyük depremde İstanbul’da en büyük yıkımın gerçekleştiği semt Avcılar oldu. Gerek faylara olan coğrafi dezavantajı gerekse kontrolsüz yapıları olması gerekenin altında kaliteye sahip binalar kayıpların artması için ortam oluşturdu.
Avcılar Belediye Başkanı Turan Hançerli, Başlangıç Noktası programında Avcılar’ın depreme halen hazırlıklı olmadığını dile getirirken, bunun sebeplerinin başında da imar sorunlarının ve dönüşümü gerçekleştirmek için kurulan TOKİ gibi yapıların büyük bir hata içine düşerek lüks konutlar üretmesini gösterdi. Hançerli, kaybedecek tek bir dakikalarının dahi olmadığını bir an önce gerekli adımların atılması gerektiğini vurguladı:
‘DEPREM BİR HAYATTA KALMA MESELESİ’
Ben Avcılar’a 2007 yılında taşındım. Buraya geldiğimizde burada hala depremin izleri vardı. Bunun üstünden 20 yıl geçti. Maalesef tüm ülkede bu sürecin iyi değerlendirilmediğini açık ve net söylemek lazım. Geçtiğimiz 20 yıl paranın bol olduğu ve kolay dönüşümün sağlanabileceği bir süreçti. Bu mesele yaşam ve hayatta kalma meselesi bu kadar ciddi ve önemli. Her türlü olumsuzluğu bir kenara bırakıp güvenli konutlara ve kente kavuşmamız için ne gerekiyorsa yapmamız lazım. Yerel ve merkezi yönetimlerin el birliği yapması lazım. Biz de belediye başkanı olarak depremden en yoğun etkilenecek ilçelerden biri olduğunun farkındayız. Geldiğimizden beri depreme dayanıklı konutlar üretmenin birinci öncelik konusu olduğunu söylüyoruz. Dönüşümün önünde engeller var. 2010 yılında dönüşüme uygun bir plan yapılması için bir çalıma başlatılmış ama yıl 2019, hala dönüşüme uygun bir imar planı yok. Biz ivedi bir şekilde Ekrem İmamoğlu ve ekibiyle birlikte Avcılar’ın dönüşümünün yolunu açacak güvenli konutların imarını sağlayacak imar planı için toplantılar yapıyoruz. Bunu gerçekleştirip Türkiye’ye örnek olacak bir dönüşüm yapmak istiyoruz.
1999 ardından TOKİ gibi enstrümanlar devreye girdi farklı fonlar oluşturuldu. Ancak İstanbul’a bakınca başarılı bir kentsel dönüşüm ve güvenli konut inşası sağlanmış değil. Belki kamu binaları konusunda, viyadük ve yollarda çalışmalar oldu ama vatandaşın evi konusunda ihtiyaçlarımı var ve korkuyla yaşıyoruz. Bunu birilerinin çıkarlarına hedef etmeden sağlamayı amaçlıyoruz. Dün kimseye bir şey olmadı, Avcılar’da, İstanbul’da can ve mal kaybı yok. Bu sevindirici ama bu durum bizi durdurmamalı.
Dün gece geç saatlere kadar ben de bölgedeydim. Can ve mal kaybı olmaması nedeniyle vatandaşta kaygı yok. Ama deprem gerçek. Ne zaman olacağı ve büyüklüğünü bilmiyoruz ama hazırlıklı olmamız lazım. Hazırlıklı olmak için eğitimler lazım. Bunlar önemli ama bundan daha önemlisi güvenli olmadığını bildiğimiz yapıların yenilenmesi. Bu çok elzem bir konu. Piyasanın koşullarına bırakılmayacak kadar önemli. Bu seferberlik ilanını gerektirecek kadar önemli bir konu. Buradan tüm yetkililere seslenmek istiyorum: Belediye başkanı olarak buna gücümüz yetmeyebilir halkın da gücü yetmeyebilir. Ama 82 milyon el ele verip bunu birinci meselemiz, memleket güvenliği meselesi haline getirirsek bürokratik süreçleri hızlandırırsak bunu çözeriz.
‘YANLIŞLARA DEVAM EDİLİYOR’
TOKİ’yi sorgulamamız lazım. Bunun kurulma amacı kentsel dönüşümdü ama oturup lüks konutlar yaptı. Eleştirmek için değil yarın doğruyu yapmak için konuşulmalı bunlar. En riskli konuştuğumuz bölge genç en yaşlısı 40 yıllık yapıların olduğu bir bölge. Burada insan hatası var. Bu yanlışlara devam ediliyor. 5 yıl önce yapılan Esenyurt’taki binaların bazı yerlerinin kaydığını görüyoruz. Yanlışlara devam ediliyor. Yenilemeyi konuşuyoruz ama bir taraftan başka saiklerle hatalar yapılmaya devam ediliyor. 40 yıllık binanın güvenli olmadığını konuşmak inanılmaz bir kaynak israfı. Yüzlerce yıl önce Mimar Sinan tarafından yapılan güvenli yapılar neden şimdi yapılamıyor?
Hatalar yaptık. Yanlışlar yapıldı ve bu nedenle doğal bir olaydan yüzlerce binlerce bildiğimiz korunulan depremden çok korkuyoruz. Artık başka bir anlayışla, toplumsal faydayı hedefleyen bir anlayışla adımlar atılmalı. Avcılar’da plan talebimiz var. Mevcut yapılar yıkılınca yerine yenisini yapamıyorsunuz. Vatandaş yeniden yapmak istiyor, planlarda değişiklik yapıldığı için 5 katlı binayı 3 katlı yapmak zorunda. TOKİ bunlar için yapılmıştı, Arsa ofisimiz vardı. Ama tüm arsalar TOKİ’ye devredildi. TOKİ büyük bir güçle çalıştı ama açık söylemek gerekirse boşa çalıştı ve 20 yılımızı heba etti. 20 yılda yapılması gerekenler yapılmadı ama artık kaybedecek 20 günümüz bile yok. Yıkımlar olursa bunun altından kalkamayız.”
