Ukrayna’da, seçimleri kaybedip yerini komedyen Vladimir Zelenskiy’e devredecek Devlet Başkanı Pyotr Poroşenko’nun desteklediği ve Ukraynacanın zorunlu hale getirilmesinin öngörüldüğü yasa parlamento tarafından kabul edildi.
Birçok kişinin akıcı olarak Rusça ve Ukraynaca konuştuğu Ukrayna’da dil konusu 2014’teki ayrılıkçı hareketin ardından daha hassas bir konu haline gelmişti.
Komedyen Vladimir Zelenskiy’nin pazar günü sandıktaki zaferinin ardından görevinden ayrılacak mevcut Devlet Başkanı Poroşenko, Ukraynacayı seçim kampanyasının merkezinde tutmuştu.
Ukraynacadan daha akıcı şekilde Rusça konuşan Zelenskiy ise ülkeyi bölmek yerine birleştirmek istediğini, dille ilgili yeni yasa konusunda da aklında soru işaretleri olduğunu belirtmişti.
Yeni yasa uyarınca televizyon ve film dağıtım şirketlerinin, içeriklerinin yüzde 90’ını Ukraynaca olması, basılı yayınlar ve kitaplarda ise Ukraynaca yüzdesinin en az yüzde 50 olması öngörülüyor.
Yasa gereği, bilgisayar yazılımlarının da İngilizcenin yanı sıra Ukraynaca arayüzü olması gerekiyor.
YASAYI DESTEKLEYENLER PARLAMENTO ÖNÜNDE
UKRAYNALI VEKİL: TARİHİ BİR AN
Yasanın mimarlarından Mikola Knyajitskiy oylama öncesinde “Bu Ukraynalıların yüzyıllardır beklediği tarihi bir an, zira Ukraynalılar yüzyıllardır kendi dilleri için hak kazanmaya çalıştılar” dedi.
Zelenskiy’nin zaferinin ardından parlamentodaki yapı değişmedi ve hâlâ Poroşenko’yu destekleyen koalisyon ağırlıkta.
ZELENSKİY: TOPLUMLA YETERİNCE İSTİŞARE EDİLMEDİ
Zelenskiy ayrıca göreve başlamasının ardından yasanın anayasa ile uygun olup olmadığının detaylı bir şekilde inceleneceği vaadinde bulundu.
RUS SENATÖR: UKRAYNA’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE BİR DARBE
Rusya Federasyon Konseyi Savunma ve Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı Frants Klintseviç ise yasayı Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne yönelik bir darbe olarak nitelendirdi.
Klintseviç Facebook’tan yaptığı açıklamada “Ukrayna’nın her alanda ayrıcalıklı olarak kullanılması, Rusça ve diğer dilleri konuşanlar için açıkça bir ayrımcılık. Rada vekilleri kendi elleriyle ülkelerinin toprak bütünlüğüne darbe indirdi” ifadelerini kullandı.
‘ABD’NİN AÇIKLAMASI İKİ YÜZLÜ’
Klintseviç ayrıca ‘insanlık dışı’ bu yasanın yürürlüğe girmesinin ardından acil durumlarda birinin Rusça olarak başvuruda bulunması halinde hastanelerin geri çevirme hakkının doğacağını vurguladı.
POROŞENKO YASANIN SANDIKTAKİ DESTEĞİNİ ARTTIRACAĞINI DÜŞÜNDÜ
Poroşenko, başta yasanın seçimler öncesinde onaylanmasını ve özellikle de Ukraynacanın yoğunlukla kullanıldığı batı bölgesinde, bunun kendisine yönelik desteği arttırmasını sağlayacağını düşünüyordu. Ancak yasa, daha önce hiç siyasi deneyimi olmayan Zelenskiy’nin zaferinin ardından onaylandı.
Kiev’de 2012 yılında hükümetin Rusçayı resmi dili olarak tanımasının ardından polis ve protestocular arasında arbede çıkmıştı.
Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü’nün gerçekleştirdiği anket, Ukraynaca konuşan ailelerin oranının yüzde 32.4, Rusça konuşan ailelerin oranının da yüzde 15.8 olduğunu göstermişti. Ukraynalıların yaklaşık yüzde 25’i ise iki dili de kullanıyor.
Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın Donetsk ve Lugansk bölgesinden kişilerin Rusya pasaportu almasını kolaylaştırmaya yönelik kararnameyi imzalamıştı.
ZAHAROVA: SKANDAL BİR YASA
Haftalık basın toplantısında konuşan Zaharova “Bu bir zorunlu Ukraynalılaştırma yasası. Yasa ile çok önemli kısıtlamalar öngörülüyor, birçok durumda da doğrudan kamusal yaşamın çeşitli alanlarında azınlıkların dili olan Rusçanın kullanımını yasaklıyor” dedi.
Zaharova, yasanın bir dizi uluslararası hukuk kuralına, özellikle de Ukrayna yasalarına aykırı olduğunu, BMGK’nın desteklediği Minsk tedbir paketiyle bağdaşmadığını vurguladı. Zaharova “Ukrayna toplumu içindeki bölünmeyi körükleyen, mevcut Ukrayna krizinin çözüme kavuşturulmasına yönelik umutları uzaklaştıran bir kararla karşı karşıyayız” dedi.
