Davaya konu olan hadiselerin yaşandığı dönemde İspanya Başbakanı olan Rajoy, 1 Ekim 2017'deki yasa dışı referandum için "1 Ekim'de referandum olmadı, Merkez Seçim Kurulu da olmadığını söyledi. Başka bir şeyler, seçim masası filan vardı ama bu bir referandum değil." değerlendirmelerinde bulundu.
RAJOY: İSPANYA'NIN ULUSAL BİRLİĞİNİ TASFİYE EDECEK BİR REFERANDUMA ONAY VERMEZDİM
"Ne ulusal birliği ne de ulusal egemenliği müzakere ettim" diyen Rajoy, sözlerine şöyle devam etti: "İspanya'nın ulusal birliğini ve egemenliğini tasfiye edecek bir referanduma onay vermezdim. Katalonya hükümeti yetkilileri bunun net olarak bilincindeydi. Eski Katalonya Hükümet Başkanları Artur Mas ve Carles Puigdemont'a açık bir şekilde söyledim: İspanya'nın egemenliğine İspanyol halkının tamamı karar verir. Bir özerk yönetim, İspanyol halkının bir bölümü, İspanya Hükümeti ya da meclisler karar veremez."
Rajoy, davada en çok tartışılan konulardan biri olan, 1 Ekim'deki yasa dışı referandum ile ilgili girişimlerde ayrlıkçı Katalanlardan ya da İspanyol polisinden şiddet uygulanıp uygulanmadığıyla ilgili sanık avukatlarının yönelttiği sorulara da cevap verdi.
'YASALARA UYULSAYDI BURADA OLMAZDIK'
Davada tanık olarak ifade veren diğer isimlerden eski Başbakan Yardımcısı Soraya Saenz de Santamaria ise 1 Ekim'deki yasa dışı referandum ve onunla bağlantılı diğer girişimlerde 'şiddet olduğunu ve bunun Katalonya Hükümeti'nin sorumsuzca hareket etmesinden kaynaklandığını' savundu.
Santamaria ayrıca, Başbakan Yardımcısı olduğu dönemde Katalonya Hükümeti temsilcileriyle hiçbir zaman bir referandum pazarlığına girmediğini hatta bunun konuşulmadığını vurgulayarak, "Kendilerine her zaman, (Eğer istediğiniz referandum ise Anayasa'da reform yapın. Çünkü hiçbir hükümet ile bunun müzakeresi yapılmaz, hiçbir demokratik hükümet buna yetkili değildir) dedim." ifadesini kullandı.
MAS: BAĞIMSIZLIK GİRİŞİMLERİ SÜRECİNİ YÖNETEN BİR STRATEJİ KOMİTESİ YOKTU
Mas, Katalonya'daki bağımsızlık girişimleri sürecini yöneten bir "strateji komitesi" olmadığını belirtse de Eski Katalonya Başkanı Carles Puigdemont'un bağımsızlık girişimleriyle ilgili yol haritasını çizmek için organize ettiği bazı toplantılara katıldığını aktardı.
KATALONYA'DA BAĞIMSIZLIK REFERANDUMU ANLAŞMAZLIĞI
İspanya Anayasa Mahkemesi tarafından yasa dışı ilan edilmesine rağmen Katalonya'da 1 Ekim 2017 tarihinde yapılan bağımsızlık referandumu ve 27 Ekim 2017'de Katalonya parlamentosunda kabul edilen tek taraflı bağımsızlık deklarasyonu sonrasında eski Katalonya özerk yönetim hükümeti başkanı Carles Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi İspanya dışına kaçmıştı.
Katalonya'daki bağımsızlık yanlısı girişimlerde 25 yılla hakkında en fazla hapis cezası talep edilen eski Katalonya Hükümet Başkan Yardımcısı Oriol Junqueras ise kendisinin "siyasi tutuklu" davanın da "siyasi" olduğunu savunmuştu. Junqueras, "Yaptıklarımızın hiçbiri suç değil. Oy kullanmak suç değil, çünkü böyle bir şey Ceza Yasası'nda yok." ifadesini kullanmıştı. Junqueras'ın görüşlerine benzeyen ifadeler, diğer sanıklar tarafından da kullanıldı. Sanıkların dinlenmesinin sona erdiği davada bugün itibarıyla tanıkların dinlenmesine geçildi. Davada 600'e yakın tanık bulunuyor.