‘Kandil operasyonu daha önce de yapılabilirdi’

Türkiye, 24 Haziran'da yeni dönem milletvekillerini ve Cumhurbaşkanı'nı seçmek için sandık başına gidecek.

24 Haziran seçimleri ekseninde CHP'nin dış politikadaki meselelere nasıl baktığını, çözüm önerilerini CHP İstanbul 2. bölge 3. sıra milletvekili adayı emekli Büyükelçi Ahmet Ünal Çeviköz ile konuştuk.

‘KANDİL OPERASYONU BAŞKA MAKSATLA GÜNDEMDE'

Ahmet Ünal Çeviköz, seçmenin dış politika ve terörle mücadeleden çok ekonomi ile ilgili konuları önceliğine aldığının altını çizdi. Çeviköz, Afrin'den hemen sonra Kandil operasyonunun yapılabileceğini, bu kadar beklemenin seçimlere yönelik bir algı oluşturma çabası olduğunu belirtti:

"Dış politika ve terörle mücadele öncelikli bir konu olarak gözükmüyor. Yurttaşlarımızın özellikle üzerinde durduğu konu ekonomi, işsizlik, enflasyon, TL'nin değer kaybı ve seçimlerden sonra Türkiye'nin ekonomisinin ne şekilde düzeleceği hakkında sorularla karşılaşıyoruz. Kandil operasyonu ve Menbiç ile ilgili mutabakat açıkçası yurttaşın fazla ilgisini çekmemiş gibi gözüküyor. Biz bunların seçimlere yönelik bir kamuoyu algısı yaratma maksadıyla ortaya çıkarıldığını düşünüyoruz. Çünkü terörle mücadele Türkiye'nin yıllardır sürdürdüğü bir şey. Kandil ile ilgili bir şey yapılacaksa da pekâlâ önceden yapmak mümkündü. Afrin operasyonu bittikten sonra bunun için vakit vardı. Bunun seçimlere bu kadar yakın gündeme getirilmesinin başka bir maksadı olduğu düşüncesindeyim."

‘TÜRKİYE İTİBAR KAYBINA UĞRAMIŞ VAZİYETTE'

Çeviköz'e göre, Erdoğan yönetimindeki Türkiye itibar kaybına uğramış vaziyette. Çeviköz, CHP olarak Türkiye'nin dış politika sorunlarına yoğunlaşacaklarını ifade etti. Çeviköz, Türkiye'nin güvenilir bir ortama kavuşturularak, Kopenhag kriterlerine sağdık olduğunu gösterecek bazı adımların atılması gerektiğini belirtti:

"CHP, Türkiye'nin beş önemli meselesi olduğunu söylüyor. Bunlardan bir tanesi ekonomi, bir tanesi eğitim, diğeri toplumsal huzur, barış ve demokrasi, diğeri adalet, sonuncusu da dış politika. Dış politika ile ilgili ilk olarak yurt dışında yaşayan yurttaşlarımızın haklarını savunan yurttaş odaklı bir politika anlayışı. İkincisi değerlere ve uluslararası hukuka saygılı bir dış politika anlayışı. Üçüncüsü Türkiye'nin üzerinde kurulu olduğu Anadolu'nun zenginliğinin yansıtıldığı bir çoğulcu dış politika anlayışı. Dördüncüsü de Türkiye'nin sadece bölgesinde değil küresel düzeydeki sorunlarla ilgilenen ve uluslararası örgütlerle de kuvvetli bir şekilde bütünleşmeyi arzulayan katılımcı bir dış politika anlayışı. Bu dört unsur üzerinde düşündüğümüz zaman öncelikli olarak elbette komşularımız ile iyi komşuluk ilişkilerine dayalı olarak geliştirilmesini hedefliyoruz. Cumhurbaşkanı adayımız Muharrem İnce'nin sürekli olarak dile getirdiği bir şey var: Suriye ile olan ilişkilerin yeniden normalleştirilmesi ve Suriye'nin karşı karşıya olduğu bu iç savaş ve kriz ortamının bir an evvel çözülebilmesi için diyaloğun başlatılması. Bunun içinde şema en kısa zamanda bir büyükelçinin tahin edilmesi. İkinci olarak Batı'ya bakıldığında Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile olan ilişkilerinde de çok ciddi bir bozulma var. Türkiye özellikle hukuk devleti olma özelliğini kaybetmiş olmasından ve içeride kuvvetler ayrımının çok ciddi bir şekilde zedelenmiş olmasından bir itibar kaybına uğramış vaziyette. Bu itibar kaybını ve Türkiye'nin kaybetmiş olduğu güvenilirliğini yeniden sağlamak için Türkiye'nin Kopenhag kriterlerine yeniden sağdık olduğunu gösterecek bazı adımların atılması gerekiyor. Bunların yapılması elbette hem Batılı müttefiklerimiz hem uluslararası kamuoyunda Türkiye'nin yeniden güvenilir bir ortak olarak algılanmasına yol açacak. Bunun olması da zaten diğer saymış olduğumuz bütün sorunların hepsine olumlu katkıda bulunacak. Çünkü Türkiye'nin yeniden güvenilir bir ortama kavuştuğunu görenlerin özellikle de dış finansman kaynaklarının yeniden Türkiye'ye dış yatırımlarını yönlendirmelerine ve Türk ekonomisine de bu şekilde katkıda bulunmalarına imkan sağlayacaktır."

‘OBİT, ORTADOĞU'DA DAHA İSTİKRARLI BİR ORTAMIN YERLEŞMESİNE HİZMET EDECEK'

Çeviköz, CHP'nin OBİT projesinin Ortadoğu'da daha istikrarlı bir ortamın yerleşmesine hizmet edeceğini belirtti:

"Seçim bildirgemizde bir de Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı (OBİT) diye bir girişimimiz var. Bu da bölgemizdeki ve sınır bölgemizdeki en önemli sorunları komşularımızda görüyoruz. İran, Suriye, Irak ile Türkiye'nin bir araya gelerek OBİT adı altında bir yapılanmaya ve bu 4 ülkenin kendi aralarında başlatacakları işbirliği sürecini bölgenin sorunlarının çözümüne olumlu katkıda bulunması için arayışlara hazırlanıyoruz. OBİT, uzun vadede Ortadoğu'da daha güvenlikli istikrarlı bir ortamın yerleşmesine hizmet etmeyi amaçlamaktadır."

‘ÇATIŞMACI ÜSLUP, İLİŞKİLERİN ZEDELENMESİNİN EN ÖNEMLİ SEBEBİ'

Çeviköz, Erdoğan yönetiminin kullandığı çatışmacı üslubun, ilişkilerin zedelenmesinin en önemli sebebi olarak gördüğünü dile getirdi. Çeviköz, CHP'nin çatışmacı bir üslup yerine barışçı ve uzlaşmacı bir dış politika hedeflediğini belirtti:

"Gerek komşularımız ile gerek Batılı müttefiklerimiz ve Avrupa Birliği üyeleri ile ilişkilerimizin zedelenmesinin en önemli sebeplerinden biri kullanılan üslubun giderek çatışmacı bir üslup haline dönüşmesi. Çatışmacı üslup en kısa zamanda CHP'nin değiştirmeyi ve dış politikada yenilemeyi öngördüğü bir konu. Çünkü ne kadar çatışmacı bir söylemle ilişkileri yönetirseniz karşınızda da size karşı o kadar bir husumet yaratmış oluyorsunuz. Bizim cumhurbaşkanı adayımız İnce'nin ve CHP'nin seçim bildirgesinde en önemli unsur barışçı bir yaklaşım ve sorunların barışçı yollardan çözülme anlayışıdır. ‘Yurtta barış, cihanda barış' anlayışında da bu yatmaktadır. Sayın Muharrem İnce, sürekli olarak ‘Ben size huzur vadediyorum. En önemli projem huzur' derken öncelikle yurttaşlar arasında huzurlu ve barışçı bir ortamın sağlanmasını ve bunun doğal olarak yurtta barış üzerinden cihanda barışa ve dış politikaya aynı şekilde barışçı bir yaklaşımla yansıtmasın hedeflemektedir. Elbette daha diplomatik bir lisan kullanılması, komşularımızla ilişkilerde çatışmacı bir söylem yerine uzlaşıcı olmak hedeflerimiz arasında."

‘TÜRKİYE ÇOK ÖNEMLİ BİR BÖLGESEL AKTÖR OLABİLİR'

Çeviköz'e göre Türkiye'de hamaset üzerine oturtulmuş bir dış politika uygulaması var. Çeviköz, dış politikadaki sorunlar giderilirse Türkiye'nin çok önemli bir bölgesel aktör olabileceğini vurguladı:

"Hamaset üzerine oturtulmuş bir dış politika uygulaması var Türkiye'de. Bu şekilde kurgulanan bir dış politika aynı zamanda iç politika için ciddi bir şekilde araçsallaştırılıyor. Bir ülkenin eğer kendi bölgesinde önemli bir aktör olması hedefleniyorsa bunun için mutlaka saldırgan, çatışmacı bir üslupla, her istediğini yapması ve uluslararası hukuka aykırı davranması pek doğru bir yöntem değildir. Bizim sürekli olarak vurguladığımız da Türkiye aslında pek ala çok önemli bir bölgesel aktör olabilir ve bölgesel aktör olduğunun önemini uluslararası topluma kabul ettirdiği ölçüde onlar tarafından daha saygın ve daha işbirliği yapılabilir, beraber daha çalışabilir hale gelebilir. Bunun yolu da uluslararası hukuka dayalı, değerlere dayalı söylemlerle sorunların barışçı yollardan çözülmesini amaçlayan, taraf tutmayan, herhangi bir problemin bütün aktörleri ile eşit mesafede olup onlar arasındaki ilişkileri çözüme kavuşturmak maksadı ile bir kolaylaştırıcı rolünü üstlenebilen bir aktör olmayı hedefliyoruz."