Türkiye'nin yüzde 77'si sığınmacılarla gelen değişimden rahatsız

Uluslararası araştırma şirketi IPSOS, milyonlarca Suriyeli sığınmacıya kapılarını açan Türkiye dahil 24 ülkede, 'Mülteci Krizi ve Göçlere Küresel Bakış' araştırması gerçekleştirdi. Çalışma, 24 Haziran- 8 Temmuz 2017 tarihleri arasında 16-64 yaş arasındaki 18 bin kişiyle online yapıldı.

Araştırmada yer verilen ülkeler Arjantin, Avustralya, Belçika, Brezilya, Kanada, Fransa, Almanya, İngiltere, Hindistan, İtalya, Macaristan, Japonya, Meksika, Polonya, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, İspanya, İsveç, Türkiye, ABD, Sırbistan ve Peru. Yüz binlerce Suriyelinin barındığı Lübnan, Ürdün, Mısır, Irak ve Libya gibi ülkeler ise araştırmada bulunmuyor.

'ÜLKEMİ İSTEMEDİĞİM ŞEKİLDE DEĞİŞTİRDİ'

Habertürk'ten Öznur Karslı'nın aktardığına göre araştırmanın Türkiye verilerinde, geçici koruma altında 3 milyon 200.000 Suriyeli bulunduğuna ve bunların sadece yüzde 8'inin kamplarda yaşadığına dikkat çekildi. Bu bilgiler ışığında araştırmanın verileri, Türk halkının mültecilere yaklaşımının olumlu olmadığını gösterdi. Negatif tutumda Türkiye'yi yine göç alan ülkeler İtalya ile Rusya izliyor.

18.000 katılımcının yüzde 75'i, son 5 yılda ülkelerine göçün arttığını belirtiyor. Bunu en az söyleyenlerse Japonya ve G. Kore'de. Araştırmaya göre birçok ülkenin 2011'den itibaren göçmen algısı da değişti. 10 kişiden 7'si göçün ülkelerini istemedikleri şekilde yani negatif değiştirdiğini söyledi.

‘KALİFİYE İSE GELSİN AMA DEĞİLSE OLMAZ'

Kalifiye göçmenlerin gittiği ülkelerse göçe olumlu bakıyor. S. Arabistan (yüzde 50), İngiltere ve Y. Zelanda (yüzde 47), Hindistan (yüzde 46), Kanada (yüzde 43), ABD (yüzde 42) ekonomi göz önünde bulundurulduğunda göçün olumlu olduğunu ifade ediyor. Bu ülkelere, Türkiye'ye olduğu gibi sığınmacı akınının olmadığını ve ‘kalifiye göçmen'leri kastettiklerini söylemekte fayda var. Zaten göçmenlerde önceliğin eğitimli ve kalifiye olanlara verilmesi görüşünde olanlar da aynı ülkeler: Yeni Zelanda (yüzde 58), Suudi Arabistan (yüzde 56), İngiltere (yüzde 55), Kanada (yüzde 51), Hindistan (yüzde 50) ve ABD (yüzde 43). Genel olarak her 5 kişiden 2'si (yüzde 40) önceliğin yüksek eğitimli ve kalifiye göçmenlere verilmesi gerektiğini düşünüyor.

‘EKONOMİ İÇİN İYİ' DİYENLER DE AZ

Araştırmada, göçün ülkelerinin ekonomisi için iyi olduğunu en az düşünen ülkeler yüzde 8 ile Sırbistan, yüzde 9 ile Rusya ve Macaristan. Bu ülkeleri yüzde 11 ile Türkiye, yüzde 15 ile İtalya ve Fransa izliyor. 24 ülkeye bakıldığında göçün ülke ekonomisi için 'olumlu' olduğunu söyleyenlerin ortalaması sadece yüzde 28. Bu endişeli algının aksine, İnsani Geliştirme Vakfı Başkanı Vural Çakır, Suriyeli mültecilerin Türkiye ekonomisine ve istihdama büyük katkısı olduğunu kaydediyor. Çakır, "Türkiye'de yabancı sermaye statüsü ile kurulan 8 bin 100 Suriyeli şirket var ve 100 bin civarında informal çalışan girişimci var. Bu şirketler yaklaşık yarım milyar dolar yatırım yapmışlar. Eğer bu potansiyeli yakalarsak ekonomik zemini güçlü tutan bir uyum sürecine katkı sağlamış oluruz" diyor.

‘KÜLTÜREL AÇIDAN OLUMLU BAKILIYOR'

Verilere bakıldığında Türk halkı, Suriyeli mültecilerin gerek sosyal yaşamdaki değişim, gerek işgücüne etkilerinden endişeli. Ancak kültürel etkileri düşünüldüğünde Türkiye halkı göçmenlere çok daha sıcak. yüzde 27'si, "Göçmenler ülkemi yaşamak için daha ilginç bir yer haline getiriyor" diyor. Türkiye bu oranla 24 ülke arasında 13. sırada.

Suriyelilerin entegrasyonunun sağlanabileceği konusunda da kafalarda soru işaretleri var. Mültecilerin ekonomiye olumlu katkıda bulunacaklarını düşünen çok az. Araştırmadan çıkan genel sonuç: Artık Suriyeli mültecilere geçici gözüyle bakmamak, iki toplumun entegrasyonunu sağlayacak bütüncül bir yaklaşım benimsenmesine yönelik geliştirilen politikaların daha da hızlı hayata geçirilmesi çok önemli.

TERÖRİST ENDİŞESİ

Pek çok ülkede çoğunluk, "Göçmenmiş gibi davranan teröristler var ve bunlar ülkemde şiddete neden olabilir" diyor. Bu ifadeye katılanlar listesinde Türkiye ve Rusya yüzde 87 ile ilk sırada. Ardından yüzde 83 ile Hindistan, Almanya ve Macaristan, yüzde 77 ile İtalya, yüzde 73 ile ABD ve Polonya geliyor. Listenin sonunda yüzde 23 ile İspanya var.

TÜRKİYE'DE NE DEDİLER?

• Son 5 yılda göçün arttığına inananlar: yüzde 90
• 'Ülkemde çok fazla göçmen var': yüzde 83, Türkiye'de bu rakam son 5 sene içerisinde yüzde 50'den yüzde 83'e çıktı.
• 'Göçmenmiş gibi davranan teröristler var ve bunlar ülkemde şiddete neden olabilir' ifadesine katılanlar: yüzde 87
• 'Sınırlarımızı göçmenlere tamamen kapatmalıyız' fikrine katılanlar: yüzde 66
• Göçün olumlu etkisi olduğunu düşünenler: yüzde 9
• 'Göç ülkemde beğenmediğimin değişikliklerin yaşanmasına neden oldu': yüzde 77
• 'Ülkemdeki göçmenler kendi vatandaşlarımın iş bulanmasını zorlaştırdı': yüzde 78
• Göçmenlerin kamu hizmetlerine yük oluşturduğunu düşünenler: yüzde 73
• 'Ülkeme gelmek isteyen yabancıların çoğu aslında göçmen değil. Ekonomik fırsatlar ve sosyal hizmetlerden faydalanmak için gelmek istiyorlar': yüzde 69
• 'Eğitimli göçmenlere öncelik verilmeli': yüzde 39
• 'Göçmenlerin toplumumuza entegre olacağına inanıyorum': yüzde 28
• 'Göç ülke ekonomisi için iyi': yüzde 11
• 'Göçmenler ülkemi yaşamak için daha ilginç bir yer kılıyor': yüzde 27

24 ÜLKEYE AİT ÇARPICI SONUÇLAR

• Katılımcıların yüzde 75'i ülkesine göçün arttığını, yüzde 20'si aynı olduğunu, yüzde 5'i azaldığını söylüyor.
  

• ‘Son 5 yılda mülteci sayısı çok arttı' diyenler listesinde Peru 1'inci, İsveç 2'nci, Türkiye 3'üncü, İtalya 4'üncü.
• S. Arabistan (yüzde 45), Hindistan (yüzde 44), İngiltere (yüzde 40), Kanada ve Avustralya (yüzde 38) göçmenlerin ülkelerini olumlu etkilediğini düşünüyor.
• En az Macaristan (yüzde 5), Sırbistan (yüzde 6), Türkiye (yüzde 9), Rusya (yüzde 9) ve İtalya (yüzde 10) göçmenlerin ülkelerini olumlu etkilediğini düşünüyor.
• Katılımcıların yarısı, ülkelerinde çok fazla göçmen olduğu görüşünde. Bu algının en yüksek olduğu ülke yüzde 83 ile Türkiye. Onu yüzde 66 ile İtalya, yüzde 62 ile G. Afrika ve Rusya izliyor.
• 100 kişiden 44'ü, göçmenlerin ülkelerini istemediği şekilde değiştirdiğini söylüyor. Türkiye yüzde 77 ile listenin başında.
• Göç nedeniyle iş bulmanın zorlaştığını en çok düşünenler: Türkiye (yüzde 78), Rusya (yüzde 64), G. Afrika (yüzde 58), Hindistan (yüzde 56), Arjantin (yüzde 49). En az düşünenler: İsveç ve Sırbistan (yüzde 21), Japonya (yüzde 26), Meksika (yüzde 29), Almanya (yüzde 30).
• Göçmenlerin kamu hizmetlerine yük oluşturduğunu düşünen ülkelerin başında yüzde 73 ile Türkiye var. Ardından Güney Afrika, İtalya, İngiltere, Belçika, İsveç ve ABD geliyor.
• 24 ülkede ‘Göçün etkisi ülkenizde olumlu mu olumsuz mu oldu?' sorusuna yüzde 42 ‘Olumsuz', yüzde 20 ‘Olumlu', yüzde 34 ‘Nötr' yanıtı verdi.
• 'Göçmenlerin toplumumuza entegre olacağına inanıyorum' diyenlerin başında Sırplar var: Yüzde 73. Ardından Peru, Hindistan, Suudi Arabistan, Meksika ve Kanada geliyor. Türkiye 25 ülkelik listede sondan 4'.

'ASLINDA GÖÇMEN DEĞİLLER'

'Ülkeme gelmek isteyen yabancıların çoğu aslında göçmen değil. Ekonomik fırsatlar ve sosyal hizmetlerden faydalanmak için gelmek istiyorlar' sözüne katılanlar sıralamasında Türkiye yüzde 69 ile Hindistan ve Rusya'nın ardından 3. sırada. Türkiye'yi Macaristan, Güney Afrika, Polonya, Peru ve İtalya takip ediyor. Brezilya, İspanya ve Japonya son sıradalar.

‘BİZDEKİ GÖÇ DEĞİL MÜLTECİ KRİZİ'

Çalışmayı yorumlayan siyaset bilimci Prof. Fuat Keyman, Türkiye'deki durumun bir göç değil mülteci krizi olduğunu söyledi. "Türkiye son 4-5 yıldır ağırlıklı olarak Suriye, Irak, Afganistan ve Afrika'nın belli yerlerinden gelen 4 milyon kişiye misafirperverlik yapıyor" diyen Keyman, şöyle devam etti: "Burada ekonomik alan öne çıkıyor. Mülteciler konusunda ekonomik alanda başarı elde edilirse diğer alanlar da daha kolay olacaktır. Onları Türkiye ekonomisinin eşit ortakları olarak düşünmemiz gerekiyor. Suriyelilerin işgücü piyasasındaki durumu, üzerinde düşünülecek konulardan biri. Halen çalışma izni olan Suriyeli sayısı 20.000'i geçmiyor. Ancak fiili çalışan sayısı çok daha yüksek. Çalışanların yaklaşık 4'te 1'i Suriyeli işveren yanında çalışırken, 4'te 3'ünü Türkiyeli işverenler istihdam ediyor."