Mavi Marmara mağdurlarından Türkiye'ye ilk dava

İsrail, Mavi Marmara saldırısında yaşamını yitiren 10 kişinin ailesine 20 milyon dolar tazminat ödedikten sonra iki ülke arasındaki anlaşma gereği davalardaki yüzlerce mağduru Türkiye'ye devretti. İsrail aleyhine açılan davalarda yasal hasım Türkiye oldu. Ancak ilk kez bir mağdur, saldırıda yaralandığı için doğrudan kendi devletine dava açtı.

Denizli'de yaşayan Zeki Kaya, Gazze'ye insani yardım götürmek için bindiği Mavi Marmara gemisinde, İsrail askerleri tarafından silah kabzasıyla darp edildi. Gemide 3 gün gözaltında tutuldu. Bilgisayarı ve üzerindeki paralara el konuldu. Kaya, İstanbul Adli Tıp Kurumu tarafından muayene edildi ve basit tıbbi müdahale giderilemeyecek majör deprasyon raporu aldı. Kaya, yaşadığı mağduriyetler için anlaşma gereği Türkiye Hazinesi'nden 10.000 TL maddi, 250.000 TL manevi olmak üzere 260.000 TL tazminat talebinde bulundu. Dava dilekçesinde ilk kez iki devlet davalılar kısmında yan yana geldi.

Karar gazetesinden Hilal Öztürk'ün haberine göre, dava dilekçesinde, geminin rotası ve taşıdığı yükle ilgili bilgiler tüm dünyaya deklere edilmesine rağmen 31 Mayıs 2010'da İsrail askerlerinin operasyonundaka 10 kişinin yaşamını yitirdiği hatırlatıldı. Dilekçesinde Türkiye'nin taraf olmasını açıklayan Kaya, 1 Eylül 2016'da Türkiye ile İsrail Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşması'nın yürürlüğe girdiğini belirterek "Bu uluslararası anlaşma ile Türkiye hükümeti, Mavi Marmara olayına ilişkin devam eden tüm hukuki süreçleri ve davaları sonlandırarak ortadan kaldırma ve saldırının failleri hakkında yeni davalar açılmasını engelleme taahhüdünde bulunmuş ve tüm sorumluluğu da üzerine almıştır. Bu anlaşmanın yürürlüğe girmesinin akabinde devam eden tazminat davalarına Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü'nden gönderilen yazılarla davaların Türkiye devleti adına Maliye Hazinesi'ne yöneltilmesi gerektiği, İsrail'in sorumsuz olduğu bildirilmiştir. Bu sebeple davada, davalı olarak İsrail devleti yanında Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı da gösterilmiştir" dedi.

16 MİLYONLUK 36 DAVA BULUNUYOR

İsrail'in ödediği tazminatın sadece yaşamını yitirenlerin ailelerini kapsaması nedeniyle geriye kalanların hukuki muhatabı otomatik olarak Türkiye oldu. Maliye Bakanlığı, Mavi Marmara mağdurlarının açacağı tüm tazminat davalarının karşı tarafı olacak ve mahkemelerin hükmettiği tazminatları ödeyecek. Bu nedenle Türkiye'nin İsrail'in ödediği 20 milyon doların çok daha üzerinde bir maddi tazminat ödemekle karşı karşıya gelebileceği belirtiliyor.

Karar'ın avukatlarından aldığı bilgilere göre daha şimdiden 16 milyon TL maddi manevi tazminat talebiyle açılmış 36 dava var. Bu sayının yurtdışındaki mağdurlarla birlikte yüzleri bulması bekleniyor. Bu davalar da muhatap artık Türkiye olacak.