'Hiçbir ülke bir başkasına otomatik propaganda hakkı tanımaz'

AK Parti'nin başkanlık sistemi propagandasını Hollanda’ya taşımak istemesiyle tetiklenen krizde ipler iyice gerildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Hollanda ve Almanya’ya yönelik ‘Nazi’ benzetmeleri Avrupa’da büyük tepki çekerken, krizin nerelere evrileceği tartışılıyor.

Gelişmeleri Almanya’da yaşayan Prof. Gazi Çağlar ile konuştuk.

Hollanda'nın seçim sürecinden geçtiğini ve bunun bir duyarlılık yarattığını anımsatan Çağlar, “Elbette şu anda Hollanda’nın önündeki en büyük tehlikelerden birisi sağcı partinin alabildiğine güçlenmesi ve AKP’nin provakatif biçimde Avrupa’da düzenlediği ve Hollanda’da düzenlemek istediği seçim mitingleri daha çok ırkçı hareketlerin yelkenlerine rüzgar taşıyor. Sanırım hükümet orada bu gelişme karşısında susmadığını göstermek için böyle davrandı” değerlendirmesini yaptı.

'RİCA EDİLMESİNE RAĞMEN BEN YAPARIM DAYATMASI'

Avrupa’da aşırı sağ tehlikesine karşılık Türkiye’de de aşırı ve İslamcı sağın iktidarda olduğunu anımsatan Çağlar, yaşananları şöyle değerlendirdi:

“Hollanda’nın egemenlik haklarına AKP tarafından provakatif biçimde doğrudan saldırı düzenlendi. Hollanda hükümeti Türk hükümet ile görüşmelerden, hem dışişleri bakanının hem de başka bakanların referandum propagandasına yönelik toplantı yapmamaları rica ediyor. Bunu birkaç kez rica ediyor. Biliyorsunuz, Çavuşoğlu’nun ‘Hayır ben yaparım’ dayatması sonucu, uçağının inmesine izin vermiyor. Bunun üzerine Almanya’daki başka bir AKP bakanı, sanırım doğrudan Saray’ın da emri ve isteği üzerine kara yolundan yola çıkıyor. Ben sizin ülkenizde zorla bir miting düzenlerim diyor. Hatta benim anlayabildiğim kadarıyla, konsoloslukta küçük bir toplantı düzenlenecek deniliyor. Rotterdam belediye başkanı, kendisinin aldatıldığını söyledi. Yani ortada AKP tarafından çok bilinçli bir şekilde, sanırım Türkiye’deki milliyetçi oyları toplamak için düzenlenmiş bir provakasyon vardı. Bu provakasyon bir ülkenin egemenlik hakkına yönelik bir provakasyon. Buna dünyanın en küçük ülkesi bile izin vermez elbette. Bu neden bunu Hollanda da geri püskürttü. Bakanı istenmeyen kişi ilan etti.”

'AVRUPA'DA AKP'YE KARIŞ BİR KAMUOYU BASKISI VAR'

Avrupa'nın AK Parti'ye karşı uzun süre çifte standart politikası izlediği yorumunu yapan Çağlar,  “Gezi’ye kadar, Avrupa’da eleştirel herhangi bir haber bile çıkmıyordu. Daha sonra AKP’nin gerçek yüzünü Gezi’nin açığa çıkarmasıyla birlikte, Avrupa kamuoyunun içinde de büyük bir değişim yaşandı ve bugün hemen hemen Avrupa ülkelerinin tamamında yüzde 90’lara varan oranlarla, AKP’nin Avrupa’da özgürlükler üzerinden propaganda toplantıları yapması istenmiyor. Hükümetler de sürekli kendi iç kamuoyunun baskısına göz yumamazlar. Almanya zaten Türkiye konusunda alabildiğina çifte standartlı bir politika izliyor. İçeride yüzde 90’lara varan bir AKP karşıtlığı gerekir gibi bir kamuoyu tutumu varken, AKP ile geri planda mümkün olduğunca çıkarlar doğrultusunda işbirliği izleniyor. Yani Avrupa’daki hükümetler sadece sağın gelişmesinden dolayı değil, genel olarak Türkiye’deki AKP rejiminin karakterinin Avrupa halkları tarafından biliniyor olması sebebiyle de bir baskı altında” dedi.

'OTOMATİK BİR HAK SÖZ KONUSU DEĞİL'

AK Parti’nin söylediklerinin doğru olmadığını ve Türkiye hükümetinin bakanlarının Avrupa ülkelerinde propaganda yapma özgürlüklerinin otomatik bir özgürlük olarak tanımlanmadığının altını çizen Çağlar, “Böyle bir yasa yok. Tam tersine Almanya Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karara göre, bu tamamen Alman hükümetinin değerlendirmesine kalmış bir konu. Yani Alman hükümeti bakanların buralarda o tür toplantılar yapmasına izin verirse, yapabilirler. Aksi takdirde otomatik bir haktan bahsetmek mümkün değil. Bir karışıklık durumu var ama” diye konuştu.

'AVRUPA'DAKİ GÖÇMENLERLE KURULAN İLİŞKİ ÇIKARCI'

Türkiye’nin Avrupa’daki göçmenlerle kurduğu ilişkinin büyük ölçüde çıkarcı bir ilişki olduğu gözlemini paylaşan Çağlar, “Buradakilerin haklarını gözeten bir devlet siyasetinden bahsetmek mümkün değil büyük ölçüde. Türkiye’nin Avrupa’daki vatandaşların seçimlere katılması konusunda yasa çıkartmış olması bence buradaki göçmenlerin buradaki haklarına yönelik bir katkı da getiriyor. Sadece uzaktan Türkiye’nin siyasetine oy vererek katılmalarının yanlışlığı bir yana, buradaki durumlarını da zor duruma düşürüyor. Önemli bir kesim, özellikle siyasette aktif bir kesim. Buradaki haklarını geliştirmek doğrultusunda mücadelelerden uzak kalmaya, daha çok Türkiye’ci bir siyasete odaklanıyor” ifadelerini kullandı.

'AVRUPA'DAKİ TÜRKİYE KÖKENLİLER TÜRKİYE MERKEZLİ YAŞAMDAN UZAKLAŞIYOR'

Avrupa’daki Türkiye kökenlilerin, AKP’lilerin dahi giderek Türkiye merkezli bir yaşamdan uzaklaştığını söyleyen Çağlar, “Türkiye seçimlerine katılım oranlarına baktığımız zaman bunu görebiliyoruz. Biraz son dönemlerde siyaset kızıştığı için yüzde 30’lara kadar vardı katılım oranları ama büyük çoğunluk katılmıyor. Almanya’daki seçimlere katılıma baktığımızda bu yüzde 70’lere varıyor. Ben giderek kendiliğinden düşeceğini sanıyorum. AKP seçmenlerinin de son dönemlerde Avrupa’daki tavırlarına baktığınızda şunu görürsünüz, insanlar giderek AKP’nin Avrupa’daki yaşamlarını da tehlikeye atan bir hırgür parçası olduğunu görüyorlar. Genel olarak göçmenlerin düşünmesi gerekiyor. Buradaki AKP’li seçmenler de genel olarak Sosyal Demokrat ve Yeşiller Partisi’ni seçiyorlar. Çünkü Avrupa’da kendi hakları için mücadele eden partiler bunlar. Türkiye’de de Erdoğan gibi otoriter partileri seçiyorlar. Bu aslında kendi içinde çok çeşitli sebepleri olan bir ruh kırılması” tespitinde bulundu.