Türkiye ve İran heyetleriyle gerçekleştirilen üçlü toplantının ardından konuşan Rus heyetinin başkanı Aleksandr Lavrentyev, görüşmelerin ilk gününün başarılı geçtiğini söyledi.
İlk günün iyi sonuçlar vereceğini söyleyen Lavrentyev, “Bu, müzakere sürecinin tamamen farklı düzeye çıkmamıza izin veriyor” dedi.
20.18 RUSYA, TÜRKİYE VE İRAN HEYETLERİ ARASINDAKİ GÖRÜŞMELER SONA ERDİ
Sputnik muhabiri, Astana’daki Rus, Türk ve İranlı heyetler arasında gerçekleştirilen 3’lü görüşmenin sona erdiğini aktardı. Toplantının 2 saatten uzun sürdüğü belirtildi.
19.15 ‘ASTANA'DAKİ GÖRÜŞMELERİN İLK GÜNÜ SONA ERDİ'
Suriye muhalefet heyetinden Yahya Aridi, barış görüşmelerinin ilk gününün tamamlandığını söyledi.
"Bugünkü görüşmeler sona erdi. Başka görüşme yapılmayacak" diyen Aridi, görüşmelerin yarın saat 10.00-11.00 arasında yeniden başlayacağını ifade etti.
19.00 RUSYA VE İRAN’DAN İKİLİ GÖRÜŞME
Astana’daki Suriye görüşmelerine katılan Rusya ve İran heyetlerinin ikili toplantı gerçekleştirdiği ifade edildi. Sputnik muhabiri, görüşmenin 1 saattir devam ettiğini aktardı.
18.42 BM TEMSİLCİSİ İLE SURİYE HÜKÜMETİ DELEGASYONU TOPLANTIDA
Heyetteki bir kaynak, Suriye hükümeti delegasyonu ve Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura arasındaki toplantının başladığını söyledi.
18.23 DE MİSTURA: BUGÜN GEÇ SAATE KADAR ÇALIŞACAĞIZ
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Astana'daki görüşmelerin bugün geç saate kadar süreceğini belirtti.
Syrian Arab Republic delegation to Astana meeting begins meeting with UN Special Envoy for Syria Staffan de Mistura. …
— Syria Update (@GoSyriaUpdate) January 23, 2017
Gazetecilere açıklama yapan de Mistura, "Şu ana dek birçok ev ödevi yapıldı. Daha yapılması gereken çok iş var. Sanırım, bütün her şey geç saatlerde biter" dedi.
18.12 KATILIMCILAR OTELDEN AYRILDI
Sputnik muhabirinin aktardığına göre, aralarında Rus ve İranlı delegelerin de bulunduğu katılımcılar, toplantıların gerçekleştirildiği otelden ayrıldı.
17.22 HARİRİ: İLK GÜN SURİYELİ TARAFLAR ARASINDA DOĞRUDAN GÖRÜŞME YAPILMAYACAK
Sputnik'e konuşan Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu (SMDK) Siyasi Büro Üyesi Nasr Hariri, Astana'daki görüşmelerin ilk gününde Suriyeli hükümet ve muhalefet temsilcileri arasında doğrudan görüşme yapılmayacağını söyledi.
17.13 CAFERİ: RUSYA GARANTÖR OLMASAYDI ASTANA'YA GELMEZDİK
Caferi Astana'da gazetecilere yaptığı bir açıklamada, "Rusya'nın garantör olmaması hâlinde Suriye hükümeti Astana'ya gelmezdi" ifadelerini kullandı.
17.10 'YABANCI GÜÇLER ÇEKİLMEDEN FETİH EL ŞAM'I TARTIŞMAYACAĞIZ'
Muhalefet heyetinde yer alan Usame Ebu Zeyd, Suriye'deki yabancı güçlerin geri çekilmesi hakkında bir uzlaşıya varılmadan Fetih el Şam'la mücadele konusunu kimseyle tartışmayacaklarını belirtti.
Zeyd şu ifadeleri kullandı: "Rusya tarafı, El Nusra sorununu görüşmek istediğinde, yabancı güçlerin —sözgelimi İran, Irak, Afganistan ve çeşitli ülkelerin güçlerinin— Suriye'den geri çekilmesi konusunda uzlaşıya varılmadan bu konuyu tartışmayacağımızı söyledik."
17.07 ASTANA’DA GAZETECİLER ARASINDA ARBEDE ÇIKTI
Sputnik muhabirinin aktardığına göre Caferi, Astana’daki Arap gazeteciler arasında arbede çıkmasına neden oldu. Görüntü ve bilgi almak için Caferi’nin etrafını saran gazetecilerden biri, bir başkasına kameranın önünden çekilmesini söyledi. Daha sonra büyüyen tartışma küfürlü bir kavgaya dönüştü. Gazetecilerin sakinleştirilmesinin ardından olay sona erdi.
Caferi ise olayla ilgili bir tepki vermedi.
15.54 DE MİSTURA: BİR LİBYA DAHA İSTEMİYORUZ
De Mistura, Astana görüşmelerinin, Suriyeli tarafların Cenevre'de doğrudan yüz yüzde görüşmeleri sonucunu vermesini umduğunu belirtti.
Astana'daki görüşmelerin başarılı olması hâlinde Cenevre'de şubatta yapılması planlanan Suriye barış görüşmelerinin gerçekleşme ihtimalinin de yükseleceğini kaydeden de Mistura, Libya'daki durumun bir daha yaşanmaması için gözaltındakilerin serbest bırakılması ve yerinden edilen insanların evlerine geri dönmesi dahil olmak üzere Suriye'deki tüm insani sorunların çözülmesi gerektiğini vurguladı.
"Bir Libya daha istemiyoruz" ifadelerini kullanan de Mistura, Rusya, Türkiye ve İran'a da Suriye'deki ateşkesin uygulanması ve denetlenmesi için bir mekanizma oluşturmaları için çağrı yaptı.
15.14 CAFERİ: ALLUŞ EL NUSRA'NIN SAVAŞ SUÇLARINI SAVUNDU
Suriye'nin BM Büyükelçisi Beşar Caferi, Astana'ya giden muhalifleri provokatif davranmakla ve teröristleri savunmakla suçladı. Caferi şu ifadeleri kullandı: "Muhalifler diplomatik davranış kurallarına uymadı. Baş müzakerecileri (Alluş) konuşmasının bir kısmında El Nusra'nın savaş suçlarını savundu."
Caferi, görüşmelerin ilk oturumunda büyük ölçüde organizasyonla ilgilenildiğini belirtip gündemin henüz hazır olmaması nedeniyle ciddi görüşmelere geçilmediğini kaydetti. Astana görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasını istemediklerini kaydeden Caferi, "Astana'daki görüşmelerin başarısızlık senaryosunun parçası asla olmayacağız" dedi.
14.14 Astana'daki Rus heyetine başkanlık yapan Kremlin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, görüşmelerin yüz yüze olmaması ve aracıların farklı odalarda bulunan heyetler arasında mekik diplomasisi yürütmesi yöntemiyle yapılması hâlinde garantör ülkeler olan Rusya, Türkiye ve İran ile BM'nin aracı rolünü üstlenmesinin planlandığını belirtti.
Astana görüşmelerinde, Suriye hükümeti ve silahlı muhalifler ilk kez aynı masada oturuyor. Daha önceki Suriye barış görüşmelerde taraflar yüz yüze değil, aracılar üzerinden yapılan mekik diplomasisi yöntemiyle iletişim kurmuştu. Görüşmelerin yüz yüze devam edip etmeyeceğiyse kesin değil. Zira Reuters'e konuşan muhalif bir kaynak, hükümet yetkilileri ile doğrudan görüşmek gibi bir planlarının olmadığını söyledi.
Kazakistan Dışişleri yetkilileri Astana'daki görüşmelerin 24 saat süreceğini aktardı. Fakat görüşmelerin birkaç gün sürebileceği de belirtiliyor.
Sputnik muhabiri yuvarlak bir masa çevresinde bir araya gelen Suriye tarafların önündeki kartlarda 'hükümet' ya da 'muhalefet' gibi ibarelerin yer almadığını, her bir temsilcinin önünde 'Suriye Arap Cumhuriyeti' yazan kartların bulunduğunu aktardı.
#Astana talks start with lack of organization among opposition groups https://t.co/mSQMagUu9K pic.twitter.com/jYv86qbREL
— Rudaw English (@RudawEnglish) 23 Ocak 2017
Astana'daki görüşmelerde, Rusya ve Türkiye'nin girişimiyle Suriye'de Aralık 2016'da sağlanan ateşkesin nasıl güçlendirilebileceğinin üzerinde durulması bekleniyor.
Muhalefet heyetinden Yahya Aridi ise gazetecilere yaptığı bir açıklamada, 'görüşmelerinin başarısız olmamasının, insani meselelerin başarılı bir biçimde görüşülmesine bağlı olduğunu' söyledi.
12.40'TA ARA VERİLDİ
Bu arada Astana'daki Rixos otelde düzenlenen görüşmelere TSİ 12.40'ta ara verildi. BM'nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura dahil olmak üzere heyetler görüşme salonunu terk etti.
Öte yandan Sputnik muhabiri, Suriyeli siyasi muhaliflerin otelin lobisinde silahlı muhalifler ile görüştüğünü aktardı.
International meeting on #Syria'n settlement started in #Astana | В Астане начались мероприятия в рамках международной встречи по Сирии pic.twitter.com/V2YK2XKQql
— MFA Russia 🇷🇺 (@mfa_russia) January 23, 2017
ALLUŞ: ATEŞKESİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN DÜNYANIN HER YERİNE GİTMEYE HAZIRIZ
Görüşmelerde muhaliflerin baş müzakerecisi olan ve Ceyşul İslam (İslam Ordusu) liderlerinden Muhammed Alluş, Suriye'deki ateşkesi güçlendirmek için dünyanın her yerine gitmeye hazır olduklarını ifade etti.
Alluş ayrıca Suriye'de 'güvenliğin sağlanmasını ve zulümsüz bir devlet kurulmasını amaçladıklarını' kaydetti.
HADDAD: AÇILIŞ TOPLANTISI TAMAMLANDI
Bunların yanı sıra Suriye'nin Moskova Büyükelçisi Riyad Haddad da görüşmelere verilen ara sırasında Sputnik'e yaptığı açıklamada, Astana görüşmelerinin sonuçları konusunda konuşmak için henüz erken olduğunu, sadece açılış toplantısını tamamladıklarını söyledi.
Şam'ın Kazakistan'a gönderdiği heyetin başındaki Suriye'nin BM Büyükelçisi Beşar el Caferi de Astana görüşmelerinin amacının, yürürlükte olan ateşkesi sağlamlaştırmak ve hükümet ile silahlı muhalifler arasında güveni güçlendirmek olduğunu belirtti.
Astana'da basına açık olarak gerçekleşen açılış toplantısı ardından hükümet ve muhalefet temsilcileri arasındaki görüşmeler basına kapalı olarak devam edecek.
Bununla birlikte karşıt taraflardaki temsilcilerin görüşmelere yüz yüze devam edip etmeyeceğine ilişkin kesin bir açıklama yapılmazken, Sputnik'e konuşan bir kaynak hükümet ve muhalefet yetkililerinin doğrudan görüşmesinin mümkün olduğunu kaydetti.
Diğer taraftan Astana sonucunda kabul edilmesi planlanan ortak bildirinin taslak metninde, Rusya, İran ve Türkiye'nin Suriye'deki tüm gruplara IŞİD ve eski ismi El Nusra olan Fetih el Şam Cephesi'nden ayrılma çağrısı yaptığı belirtildi.
Bildiri taslağında, Suriye'de Aralık 2016'da sağlanan garantörü olan Rusya, Türkiye ve İran'ın IŞİD ve Fetih el Şam ile ortak mücadele etmeyi planladığı da kaydediliyor.
Metinde ayrıca garantör ülkeler Suriyeli taraflar arasında BM'nin 2254 numaralı kararı çerçevesinde görüşmelerin başlatılması çağrısı yer alıyor.
Al Jazeera televizyonunun aktardığına göre taslak metninde, Rusya, Türkiye ve İran'ın, silahlı muhaliflerin şubat ayında Cenevre'de yapılaması planlanan Suriye barış görüşmelerine katılmasını desteklediğini de belirtiliyor.
