Türkiye-Rusya Ortak Stratejik Planlama Grubu 5. Toplantısı, Antalya'nın Alanya ilçesinde bir otelde, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rus mevkidaşı Sergey Lavrov eş başkanlığında yapıldı. İki ülke bakanları 2017-2018 Yılları İstişareler Eylem Planı'nı da imzaladı.
Basına kapalı gerçekleştirilen görüşmenin ardından, düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Çavuşoğlu, Lavrov'u Türkiye'de, Antalya ve kendi şehri Alanya'da ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Güvenlikle ilgili istişarelerin sürdürülmesi gerektiğini kaydeden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, terörle mücadele ve güvenlik alanındaki çabaların iki ülke arasındaki işbirliğinin en önemli unsurlarından biri olduğunu kaydetti.
IŞİD, PKK gibi örgütlerin herkes için tehdit olduğunu, bu konuda Rusya ile görüşmelerin ve işbirliğinin iyi düzeyde bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Bölgesel konuları da bugün değerlendirdik. Gerçekten Türkiye ve Rusya birlikte hareket ederse birçok sorunu çözebiliriz. Kıbrıs'taki son gelişmeler konusunda bilgi verdim. Burada Rusya'nın desteği önemli. Rusya'nın Karabağ problemi ya da Azerbaycan, Ermenistan arasındaki sorunları çözmek için gayretleri var, takdir ediyoruz, destekliyoruz. Türkiye olarak da üzerimize düşeni yapmaya hazırız.
‘DOSTUM SERGEY İLE HER PLATFORMDA BİR ARAYA GELİYORUZ'
Dolayısıyla Karadeniz, Akdeniz, Suriye, Irak, bu konulardaki iş birliğimiz sadece iki ülkenin menfaatine değil, bölgenin istikrarı için, güvenliği için, barışı için, birliği için çok önemli. Bu anlayışla bir taraftan Sayın Cumhurbaşkanımızın Sayın Putin'le sık sık telefonla görüşmeleri oluyor. Bir taraftan da uzmanlarımız, askerlerimiz, diplomatlarımız sürekli bir araya geliyorlar. Biz de dostum Sergey ile her platformda bir araya geliyoruz. Var olan sorunların çözümü için aktif çaba sarf ediyoruz.
‘SURİYE'NİN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ VE BİRLİĞİ KONUSUNDA RUSYA İLE ORTAK ANLAYIŞIMIZ VAR'
Suriye'deki durum ortada. Halep… Maalesef siviller ölüyor, gözyaşı var. Ama tüm Suriye'de ateşkes sağlanması lazım. İnsani yardımların ulaştırılması lazım. En iyi çözüm siyasi çözümdür. Siyasi çözüm konusunda da Suriye'nin toprak bütünlüğü ve birliği konusunda Rusya ile ortak anlayışımız var. Bu çabalarımızın kısa sürede çözüme ereceğine inanıyoruz ve bu çabalarımız başta Halep olmak üzere inşallah tüm Suriye'de istikrara, barışa yol açacağına inanıyoruz. Bugün bu irademizi bir kez daha ortaya koyduk."
Çavuşoğlu, Türk Akımı Anlaşması'nı uygun bulan tasarının TBMM Dışişleri Komisyonu tarafından kabul edildiğini, en kısa zamanda TBMM Genel Kurulu'nda yasalaşacağını vurgulayarak, Akkuyu Projesi'nin de çok önemli proje olduğunu, bu projelerin hayata geçmesi için sadece iki ülke enerji bakanlarının değil, dışişleri bakanları olarak kendilerinin de çaba sarf edeceklerini bildirdi.
Bakan Çavuşoğlu, "Amacımız bu coğrafyada Rusya-Türkiye işbirliğinin güçlenerek devam etmesi ve bu işbirliğinin sadece iki ülkenin çıkarına değil, bölgenin çıkarına da olması" diye konuştu.
Konuyla ilgili bir soru üzerine Türkiye'nin Fırat Kalkanı operasyonundaki amacının son derece net olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, Türkiye'nin bölgeyi IŞİD terör örgütünden temizlemek istediğinin altını çizdi.
'BATAKLIĞI KURUTMANIZ LAZIM'
Çavuşoğlu, "Esasen Irak ve Suriye'nin DEAŞ'tan tamamen temizlenmesi gerekiyor, El Nusra'nın tamamen temizlenmesi gerekiyor. Terör örgütlerinin hepsiyle mücadele etmek gerekiyor. Siyasi bir çözüm olmazsa Suriye'nin milli birliği, toprak bütünlüğü sağlanmazsa bugün DEAŞ'ı temizlersiniz yarın başka bir terör örgütü ortaya çıkar. Bataklığı kurutmanız lazım, bunun da en iyi yöntemi siyasi çözüm" diye konuştu.
Rusya'nın Suriye'deki muhaliflerle yaptığı görüşmenin sorulması üzerine Çavuşoğlu, Türkiye'nin Suriye'de kalıcı bir çözüm için Rusya'nın yapıcı rolünü hiçbir zaman inkar etmediğini, bu çerçevede Rusya'nın muhalefetle de görüşmesinde yarar olduğunu düşündüklerini bildirdi.
‘O SOĞUK GÜNLERİN YAŞANDIĞI DÖNEMDE BİLE BUNU ÇOK GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE SÖYLEDİK'
‘RUS VATANDAŞLARIMIZIN, HALKIMIZIN BURAYI NEDEN BU KADAR ÇOK SEVDİĞİNİ DE ANLAMIŞ OLDUK'
Lavrov ise, ikili görüşmenin ve toplantının başarıyla sonuçlandığını ve Alanya'ya geldiği ilk andan itibaren sıcak bir samimiyet ve misafirperverlik hissettiğini belirterek, "Rus vatandaşlarımızın, halkımızın burayı neden bu kadar çok sevdiğini de anlamış olduk" dedi.
Görüşmelerde ikili konuların yanı sıra bölgesel gelişmeleri de değerlendirdiklerini belirten Lavrov, "Suriye konusunda hemfikiriz. Bu ülkede ve bölgede de kanın durması lazım. Bir an önce, acil bir şekilde, ivedilikle bu sorunların çözülmesi lazım. İnsani yardımın da sürekliliğini temin etmemiz gerekiyor. Bu konuda da işbirliğimiz devam edecektir" diye konuştu.
Libya ve Irak gibi ülkelerde de Türkiye ve Rusya'nın kapsayıcı diyalogtan yana olduğunu vurgulayan Lavrov, "Bölgenin özelliğini de göz önünde bulundurarak din adamlarıyla, hükümetlerle ve halkla işbirliği yaparak barışı getirebiliriz" ifadesinde bulundu.
Lavrov, Kafkaslar ve Karadeniz bölgesindeki ilişkiler açısından da Türkiye ve Rusya'nın ikili ilişkilerinin daha iyi olacağını belirterek, görüşmede Ukrayna'daki son durumun AGİT ve BM çerçevesinde ele alınması konusunu ele aldıklarını kaydetti.
Toplantıda ikili ilişkilerin büyüteç altına alındığını belirten Lavrov, "Her iki taraf da normalleşmenin hızlı olmasında hemfikir. Devlet başkanlarımız, Sayın Putin ve Sayın Erdoğan bu konuda siyasi iradelerini ortaya koydular ve biz de bu siyasi irade çerçevesinde normalleşme sürecine ivme vereceğiz ve çalışacağız" dedi.
‘DIŞ TİCARET HACMİMİZ DÜŞÜYOR VE BUNU DÜZELTMEMİZ LAZIM'
Lavrov, bundan sonraki aşamada ticaret ve ekonomideki aksamaları ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapılacağını belirterek, "Dış ticaret hacmimiz düşüyor ve bunu düzeltmemiz lazım. Lojistik konularını ele aldık. Bundan sonraki aşamada yaptırımların sürekli bir şekilde ortadan kaldırılması konusunda da hemfikir olduğumuzu görüştük" diye konuştu.
‘AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ'NE STRATEJİK YATIRIM STATÜSÜNÜN VERİLMESİ KONUSU BİZİ ÇOK SEVİNDİRDİ'
Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde olumlu bir gelişme kaydedildiğini dile getiren Lavrov, "Akkuyu Nükleer Santrali'ne stratejik yatırım statüsünün verilmesi konusu bizi çok sevindirdi" dedi.
‘TURİZMİN GELİŞMESİNİ TABİİ Kİ ÇOK İSTİYORUZ'
Lavrov, turizm konusunda çalışmaların daha çok hız kazanarak devam edeceğini belirterek, "Turizmin gelişmesini tabii ki çok istiyoruz. Ayrıca vize konusunu da ele aldık, görüştük" diye konuştu.
Lavrov, IŞİD'le mücadele ve Suriye ve Halep'teki son duruma ilişkin bir soruya, iki ülkenin cumhurbaşkanlarının sürekli görüştüklerini ve birkaç gün içinde 3 kez telefon görüşmesi yaptıklarını vurgulayarak, "İmzalanan dökümanlar konusunda işbirliğimiz devam ediyor. Biz Moskova olarak, Kremlin olarak, dışişleri bakanlıkları olarak sadece ve sadece anlaşmalarımız çerçevesinde işbirliğimize devam edeceğiz. Hem ikili anlamda, hem de bölgesel anlamda. Suriye de buna dahil. Suriye'ye barış getirme amacıyla işbirliğimize devam edeceğiz. Rusya ve Türkiye'nin işbirliği inanıyorum ki bundan sonra da Suriye'ye barışın gelmesine ivme kazandıracaktır" dedi.
Suriye'de çözüme ulaşılması konusunda bir duraklama olduğunu vurgulayan Lavrov, "Uluslararası kuruluşların, grupların bu konuyu hızlandırmaları lazım. Ama nedense hareket gelmiyor" diye konuştu.
‘HALEP'İ TERÖRİSTLERDEN KURTARACAĞIZ'
Lavrov, Doğu Halep'teki son duruma ilişkin ise, "Biz tabii ki desteklerimizi devam ettireceğiz, Halep'i teröristlerden kurtaracağız" dedi.
‘NE YAZIK Kİ BUNU SÖYLEMEK ZORUNDAYIM'
Bölgeyi teröristlerden temizlemek için halktan evlerini boşaltmalarını istediklerini belirten Lavrov, "Batı'daki meslektaşlarımız, ortaklarımız buna itiraz ettiler. Oradaki insanlar kullanılıyor. Ne yazık ki bunu söylemek zorundayım. Biz Suriye hükümetine ordaki çıkışların da kapatılması için yardımcı olduk. Gerçekten bir çok insan o koridoru kullanarak hayatını kurtardı" ifadelerini kullandı.
Lavrov, ılımlı muhalefetle El Nusra'nın ayrıştırılması gerektiğini ama bunun kolay bir iş olmadığını kaydetti.
Suriye'de silahsız ve yardıma ihtiyacı olan halka insani yardımların ulaşması için ellerinden geleni yapacakların kaydeden Lavrov, "Neden insani yardımların konvoy şeklinde oraya ulaşması için hâlâ bir şeyler yapılmıyor?" dedi.
Lavrov, bir soru üzerine, Uluslararası Suriye Destek Grubu'nun ilkelerine paralel olarak Suriye'deki bütün taraflarla görüşmeye hazır olduklarının altını çizdi.
Suriye'de siyasi muhalefetin çoğunlukla göçmenlerden oluştuğunu ve bu nedenle onlarla görüşemediklerini anlatan Lavrov, ülkede gerçekten vatansever, hiçbir yere gitmeyen ve sıkı bir şekilde gelişmeleri takip eden bir grubun da olduğunu ve kendilerinin bu kesimlerle de iletişime geçeceğini ifade etti. Lavrov, şöyle devam etti: "Biz hiçbir zaman kimseyle görüşemeyiz ve bu konuları masaya yatıramayız demedik ve demeyiz de. Türk mevkidaşlarım ile de bu konuda görüşmeler devam ediyor, biz fikir teatisinde bulunuyoruz sürekli olarak. Çünkü bu tarafların şu anda neler yapmak istediklerini bilmek isteriz. Şimdi malum sebeplerden dolayı detaylara dokunmayacağız ama bu görüşmeler devam ediyor" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "Esed'in hükümranlığına son vermek için biz oraya (Suriye) girdik, başka bir şey için değil" açıklamasının sorulması üzerine Lavrov, "Sadece anlaşmalarımız çerçevesinde işbirliğine devam edeceğiz" dedi.
LAVROV VE HEYETİNE, TÜRK VE RUS BAYRAKLI KARŞILAMA
Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, sosyal medya hesabından Türkiye nasıl karşılandıklarına dair bir video yayınladı.
