Fethullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişimini araştırmak amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, AK Parti Burdur Milletvekili Reşat Petek başkanlığında toplandı.
‘ABD'NİN ESKİ VE MEVCUT ANKARA BÜYÜKELÇİLERİ DİNLENSİN' TALEBİ
DÜNDAR, TOPLANTIYA SİVİL KIYAFETLE KATILDI
Komisyon, bugünkü toplantıda ilk olarak, darbe girişimi sırasında 1. Ordu Komutanı olan Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Ümit Dündar'ı dinledi. Dündar, toplantıya sivil kıyafetle katıldı.
‘İSTANBUL EMNİYET MÜDÜRÜ MUSTAFA ÇALIŞKAN, ASKERLERİN KARIŞTIĞI ANORMAL OLAYLAR OLDUĞU BİLGİSİNİ VERDİ'
‘ÇALIŞKAN İLE KÖPRÜNÜN ANADOLU YAKASI AYAKLARINDA BULUŞMAK ÜZERE SÖZLEŞTİK'
Komutası altındaki bazı birlikleri arayarak neler olduğunu sorduğunu, bu sırada Çalışkan'ın tekrar arayarak Boğaziçi Köprüsü'nde 2 askeri aracın bulunduğu, askerlerin silahlı olduğu bilgisini aktardığını ifade eden Dündar, Çalışkan ile köprünün Anadolu yakası ayaklarında buluşmak üzere sözleştiklerini ve derhal oraya gittiğini söyledi.
‘HİÇBİRİNE ULAŞAMADIM'
İstanbul'daki gelişmeleri üst makamlara rapor etmek maksadıyla sırasıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı, Kara Kuvvetleri Komutanı, Genelkurmay 2. Başkanı ve Genelkurmay Başkanı'nı aradığını, ancak hiçbirine ulaşamadığını dile getiren Dündar, bu aşamadan sonra durumun daha endişeli bir görünüm kazandığını vurguladı.
Boğaziçi Köprüsü'ndeki birliklere müdahale ederek, olayı önleyebileceği düşüncesiyle birliklerin bulunduğu yere doğru hareket ettiğini, ancak oradaki ‘asker kılıklı teröristlerin' havaya ateş açtığını görmesi üzerine geri döndüğünü belirten Dündar, "Ankara'da da bazı gelişmeler olduğunu duyunca olayın çapı yavaş yavaş zihnimizde canlandı. Olayın Türk Silahlı Kuvveleri içinde belli grup tarafından yapılan hareket olduğu kanaati bende oluştu" diye konuştu.
Dündar, İstanbul'daki birliklerin komutanı Tümgeneral Yavuz Türkgenci'nden, kentteki birliklerin durumuna ilişkin rapor istediğini ve Türkgenci ile saat 22.50 civarında Boğaziçi Köprüsü'nün Anadolu yakasında buluştuklarını, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İl Emniyet Müdürü Çalışkan, Tümgeneral Türkgenci ve kendisinin mini bir kriz masası kurarak, durum değerlendirmesi yaptıklarını söyledi.
‘DARBECİLERİN YAYINLADIĞI SAHTE EMİRLERİ UYGULAMAMALARINI İSTEDİM'
Çorlu ve Gelibolu'daki birliklerin komutanlarını aradığını, onlardan emir komuta zincirinde kaldıkları teyidini aldıktan sonra birliklerine sahip çıkmaları emrini verdiğini, darbecilerin yayınladığı sahte emirleri uygulamamalarını istediğini anlatan Dündar, Trakya'daki birliklere de Tümgeneral Türkgenci aracılığıyla emir verdiğini ifade etti.
‘NECDET ÖZEL İLE 2 YA DA 3 DEFA GÖRÜŞME YAPTIM'
Dündar, eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Necdet Özel ile 2 ya da 3 defa görüşme yaptığını, Özel'in hangi birliklerin ve hangi komutanların darbeye katıldığını sorduğunu, bu konularda değerlendirmelerde bulunduklarını anlattı.
‘VALİ ŞAHİN'LE TELEVİZYONA ÇIKMAYA KARAR VERDİK'
‘AKINCI HAVA ÜSSÜ'NÜN UÇAKLARCA KULLANILAMAZ HALE GELMESİ ÖNEM TAŞIYORDU'
Orgeneral Dündar, saat 06.30 civarında Vali Şahin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanına gitmek için Atatürk Havalimanı'na geçtiklerini ve elindeki bilgileri Erdoğan'a arz ettiğini anlatarak, "Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Başbakan'ımızın direktifleri kapsamında diğer faaliyetleri icra ettik. Akıncı Hava Üssü'nün uçaklarca kullanılamaz hale gelmesi önem taşıyordu, bunu değerlendirdik, karar verdik. Saat 11.00 gibi de basına açıklamam var. Zaten olay yavaş yavaş şekillendi ve sıkıntı kalmadı" dedi.
'BAHÇELİ'YE BENİ SORUN' DİYE BİR BEYANIM OLMADI'
Ümit Dündar, "15 Temmuz gecesi Sayın Cumhurbaşkanı, Sayın Başbakan da dahil hiçbir bakanla da görüşmem olmadı. 'Bahçeli'ye beni sorun' diye bir beyanım olmadı. Sayın Cumhurbaşkanı ve Başbakan'ın direktiflerini havalimanından itibaren aldım" diye konuştu.
TSK içinde Fethullahçı Terör Örgütü'ne mensup kişilerin olup olmadığı konusunda zaman zaman istihbarat bilgileri geldiği yönünde duyumlar olduğunu belirten Dündar, kimlerin bu oluşumun içerisinde olabileceği konusunda fikirleri oluştuğunu, ancak bu oluşumun hiçbir zaman için bir darbeye dönüşeceği konusunda kanaatin kendisinde hasıl olmadığını söyledi.
Dündar, "Sadece TSK içindeki yapılanmayı ele alırsak, olumlu ve gerçekçi sonuca ulaşmak mümkün değil. Bu yapının tüm kurum ve kuruluşlarda gelmiş olduğu durumu dikkate alıp, toplumun parçası olan TSK'nın da bundan etkilenmiş olduğunu dikkate almak gerek" değerlendirmesinde bulundu.
‘TSK İÇİNDE BU YAPIYLA TANIŞMADILAR'
FETÖ'nün insan kaynağına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Dündar, TSK'daki FETÖ'cülerin orduya katılmadan, ortaokul dönemlerinde bu yapıyla tanıştığını, TSK içinde bu yapıyla tanışmadıklarını vurguladı.
TSK'nın personelini takip ve kontrol edeceği bir birimi, mekanizması bulunmadığını, personeli hakkında sıralı amirleri ve diğer istihbarat örgütlerinden gelen bilgileri kullandıklarını ifade eden Dündar, TSK olarak sadece mülakatları yapabildiklerini, mülakat komisyonlarının sayısını artırarak, komisyon başkanlıklarına korgeneral rütbesinde atama yaparak, adayların hangi komisyona gireceğine kurayla karar vererek birtakım önlemler aldıklarını anlattı.
Orgeneral Dündar, "TSK'ya sızmanın oranının her geçen yıl arttığını değerlendirirsek, 2000'li yıllarda, 2010'lu yıllarda bu sızma daha fazla olmuş olacağı için o devrelerin teşebbüse katılmaları fazla olmuş olabilir. Yoksa belli bir devrenin bir araya gelip bunu yapacağı fikri doğru değil" dedi.
‘SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ BÜYÜK RİSK ALARAK İSTANBUL'A İNDİ'
Dündar, 15 Temmuz gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, İstanbul'a, güvenliğini sağlayarak davet ettiği yönünde bir görüşme yapmadığını, Erdoğan tarafından sabaha karşı kendisine Genelkurmay Başkanlığı'na vekalet etme emri verildiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İstanbul'a gelme kararını nasıl verdiğini bilmediğini dile getiren Dündar, "Sayın Cumhurbaşkanımız gerçekten büyük risk alarak İstanbul'a indi" diye konuştu.
‘YURTTA SULH KONSEYİ'NİN KİMLERDEN OLUŞTUĞU KONUSUNDA BİLGİ YOK'
Dündar, "Genelkurmay Başkanlığı'nda Yurtta Sulh Konseyi'nin kimlerden oluştuğu konusunda bilgi yok. Elde edilen bilgiler, belgeler sivil savcılara intikal ettiriliyor. Sivil savcıların sadece TSK'dan değil, emniyetten alınan ve diğer yerlerden gelen bilgilerle şemayı oluşturmaya çalıştığını değerlendiriyorum. Adalet sistemi yoğun çalışıyor. Genelkurmay Karargahı'nda da yoğun çalıştıklarına gözlerimle şahit oldum" değerlendirmesinde bulundu.
'YILDIRIM GÜVENÇ MASUMDUR YA DA SUÇLUDUR' DEMİYORUM'
Darbe girişimi soruşturmasında tutuklanan eski Kara Kuvvetleri Lojistik Komutanı Yıldırım Güvenç ile 15 Temmuz akşamı telefonla görüştüğünü, Güvenç'in kendisini aradığını ve Ankara'daki durum hakkında kendisine özel bilgiler verdiğini dile getiren Dündar, şunları söyledi:
"O anda Kara Kuvvetleri içinde en kıdemli bendim, Korgeneral Güvenç de Ankara'da benimle temasa geçen en kıdemli kişiydi. Kendisine olayı koordine etmesini, gelişmeleri bana rapor etmesini emrettim. 'Yıldırım Güvenç masumdur ya da suçludur' demiyorum, yaşadığım olayı anlatıyorum. Akıncı Kışlası'nın kontrol altına alınması önem taşıyordu. Ben de belki 16 Temmuz sabahı ya da öğleden sonra, oranın kontrol altına alınması gerektiğini düşünerek Ankara'da temasta olduğum Yıldırım Güvenç'e o yönde talimat verdim. Kendisi de Akıncı kışlasına giderek orayı kontrol altına aldı ve oradan çıktı."
‘EMİR SUBAYIM FETÖ DARBE GİRİŞİMİNİN ARDINDAN FİRAR ETTİ'
Bazı komutanların davetli olduğu İstanbul'daki düğüne, davetiye almadığı için gitmediğini anlatan Dündar, "Emir subayım FETÖ darbe girişiminin ardından firar etti. Sonradan öğrendiğime göre, benim yerimi öğrenme konusunda da 15 Temmuz akşamı gayret sarf etmiş. Ben saat 22.20'de evden ayrıldıktan sonra 4-5 kişilik bir ekip eve gelerek beni aramış" diye konuştu.
Dündar, yaverini kendisinin seçmediğini, personel başkanlığının takdirine bırakarak, sicili düzgün birinin kendisine yaver olarak atandığını anlattı.
‘METİN İYİDİL BENİ 2 KERE ARADI, HER İKİSİNDE DE OLAYLARA MÜDAHALE ETTİĞİNİ SÖYLEDİ'
Darbe girişiminden tutuklu Korgeneral Metin İyidil ile de 15 Temmuz gecesi telefonla görüştüğünü belirten Dündar, "Yıldırım Güvenç ve Metin İyidil ile görüşmemiz farklıydı. Güvenç Ankara'daki en kıdemliydi, benimle temasa devam etmesini istedim. Ancak Metin İyidil beni 2 kere aradı. Her ikisinde de olaylara müdahale ettiğini söyledi. Benim tarafımdan kendisine verilen bir emir yok" ifadelerini kullandı.
‘TAMAMININ CEMAATÇİ OLDUĞUNU SÖYLEMEK DE MÜMKÜN DEĞİL'
Dündar, "2. Başkan olduktan sonra darbeye katılanların başka bir gruba dahil oldukları yönünde izlenimim yok ama tamamının cemaatçi olduğunu söylemek de mümkün değil. Buna hukuk karar verecektir. Biz sadece darbeye iştirak etmiştir, etmemiştir şeklinde kanaatimizi bildiriyoruz" sözlerini sarf etti.
Yeni bir darbe riskinin kalmadığına inandığını dile getiren Dündar, darbeye girişenler ve bağlı oldukları FETÖ'ye yönelik çalışmaların gerek cumhuriyet savcılıkları gerekse TSK içinde çok titizlikle devam ettiğini ve bu çalışmaların olumlu sonuçlanacağına inandığını vurguladı.
‘TSK'DA YENİ BİR DARBE YAPACAK, ÖRGÜTLEYECEK, DEVAM ETTİRECEK 2. BİR ÖRGÜT YOK'
Dündar, TSK içinde yeni bir darbe yapacak, örgütleyecek, devam ettirecek 2. bir örgüt olduğuna da inanmadığını söyledi.
FETÖ'cülerin darbeyi gece saat 03.00 gibi planlandıklarını, girişimin erkene alınmasının hem planlamada hem de uygulamada hatalara neden olduğunu anlatan Dündar, "Darbe girişimini erkene almada Genelkurmay Başkanı'mızın 'Birliklerde olağanüstü haraketliliğe izin vermeme ve hava sahasını kapatma' emrinin etkili olduğunu düşünüyorum. Darbecileri 'Darbe ifşa oldu, dolayısıyla bir an önce harekete geçme' konusunda endişeye düşürdüğünü düşünüyorum" diye konuştu.Orgeneral Dündar, İstanbul'da darbe teşebbüsüne katılan birliklerde 80 tankın bulunduğunu, bunlardan 20'sinin birlik dışına çıktığını belirterek, darbe teşebbüsünü önleme çalışmaları kapsamında öncelikle içerideki tankların dışarıya çıkmasını engellemeyi, sonra da ihtiyaç halinde bu tankları darbecilere karşı kullanmayı planladıklarını kaydetti.
'TSK'NIN EĞİTİMİ DARBEYİ TEŞVİK EDİYOR' DEMEK SAĞLIKLI DÜŞÜNCE OLMAZ'
Dündar, "Darbeye katılanların tamamı bu yöndeki eğitimi TSK'ya katılmadan almış kişiler. Ortaokul çağında yetişmiş, askeri liseye sokulmuş, devamlı cumartesi, pazarları 'abiler' tarafından takip edilmiş kişiler. Tayin olduklarında da mutlaka orada yeni bir 'abi' tarafından eğitime, doktrine devam ettiği sistem kurulmuş. Bu noktada 'TSK'nın eğitimi darbeyi teşvik ediyor' demek sağlıklı düşünce olmaz. Hiçbir TSK mensubunun aklının ucundan darbe kavramının 'd'si bile geçmiyor, bunu açık yüreklilikle ifade etmeliyim" diye konuştu.
FETÖ'cülerin TSK'ya sızmanın ötesinde bir noktada bulunduklarını belirten Dündar, şöyle devam etti:
"TSK'da paralel yapılanma noktasına geldikleri açık, bunu inkâr etmek mümkün değil. Şahsi olarak herhangi bir kimsenin, komutanın veya herhangi bir dönemin buna göz yumduğunu kabul etmiyorum. Türkiye'nin bütün kurumlarındaki sızmaya baktığımızda bayağı önemli ölçüde rakam tutuyor, bunu da örgütün başarılı ve dikkatli çalışmasına bağlamakta yarar var. 2 veya 3 kişilik gruplar halinde çalışan bir teşkilat, bir kişi tespit etseniz bile en fazla 2 kişiye ulaşabiliyorsunuz. Bu konuyu TSK'daki zafiyetten öte diğer kurumlarla düşünüp, kurumun bu konuda titiz çalıştığını düşünmekte yarar var.
Terörle mücadelede özellikle iç güvenlik harekat bölgesinde, terörle mücadelede görev yapan önemli sayıda generalin tutuklandığını görüyoruz. Nusaybin, Cizre gibi yerlerde verilen şehitlere, kazanılan başarılara baktığımızda bunların bu konuda fazla etkin olmaya fırsat bulamadıklarını değerlendiriyorum."
‘İHRAÇ EDİLENLERİN YERİNİ FETÖ KOLAYLIKLA DOLDURDU'
Ümit Dündar, "Darbe teşebbüsüne kimlerin katıldığını gördüğümde en başta bunun Fetullahçı Silahlı Terör Örgütü tarafından yapıldığı kanaati bende hasıl oldu. Gerek güvenlik birimlerinden gelen duyumlar gerekse etrafta yapılan değerlendirmeleri dikkate aldığımızda darbeye iştirak eden kişilerle daha önceki bilgilerin örtüştüğünü gördük. Baştan itibaren 'Evet, bunu FETÖ yaptı diyebiliyoruz." ifadelerini kullandı.
Dündar, Balyoz ve Ergenekon davaları kapsamında tutuklanan ya da TSK'dan ihraç edilen personelin yerini FETÖ'cülerin kolaylıkla doldurduğunu belirtti.
Bir soru üzerine Dündar, elinde net bilgi olmadığı için, öldürülen darbeci subayların sayısı hakkında Komisyona yazılı bilgi vereceğini söyledi.