Obama önce Erdoğan'la tercümanla 50 dakika süreyle görüştü. Yine Erdoğan'ın da katıldığı Washington'daki nükleer zirvenin sonundaki basın toplantısında ise sorular üzerine Türkiye liderine bugüne kadar görülmemiş eleştiriler yöneltti.
Erdoğan, beraberindeki Türk gazeteci heyetine ABD Başkanı'nın sözlerinden ötürü ‘üzüldüğünü' söylerken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Obama'nın eleştirilerinin Cumhurbaşkanı'nı değil Türkiye'yi hedef aldığını iddia etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD ziyareti, Obama'yla görüşmesi ve gündeme damgasını vuran eleştirilerini, ziyareti izleyen İlhan Tanır'la konuştuk.
‘AÇIKÇA ERDOĞAN'I HEDEF ALDI'
Tanır, Çavuşoğlu'nun Obama'nın eleştirilerine dair sözleri için, "Yani öyle bir hale geldik ki, 50 liderin katıldığı bir zirvenin sonunda bütün dünyanın izlediği Obama'nın Erdoğan hakkında söylediği sözleri bir bakan çıkıp ‘yok efendim bu Erdoğan hakkında değil' diyebiliyor. Bu cesarete sahip olmaları gerçekten şaşırtıcı" tepkisini gösterdi.
Tanır, "Açık açık orada hatta Erdoğan'ın geçmişiyle daha önce demokrasi sözü vermesiyle makama gelip şimdi o sözleri unuttuğunu bizzat söyledi Obama" vurgusu yaptı.
‘ELEŞTİRİ KIRMIZI ODADA YAPILDI'
İlhan Tanır, Washington'daki bazı güvenilir kaynakların, Türkiye'deki insan hakları ve basın özgürlüğü konularının Erdoğan ve Obama arasında geçen kasımda Antalya'da, aralık ayında da Paris'te gerçekleşen görüşmelerde gündeme gelmediğini aktardı.
"Obama bunları son görüşmede söylemiş olsun ya da olmasın, bu saatten sonra bir önemi yok. Çünkü kendisi bu basın toplantısında söylediğini söyledi. Bu saatten sonra top Erdoğan'ın tarafında" diye de vurguladı. Tanır ayrıca Beyaz Saray'ın Obama'nın sözlerinin arkasında olduğunu da açıkladığını ekledi.
CAMİ AÇILIŞINDA ABD YÖNETİMİNDEN KİMSE YOK
Tanır, durumu şöyle özetledi: "Bu açılan camiye bir yıldır Obama'nın gelmesi için ısrar ediliyordu, o olmadı ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın gelmesi için büyük ısrarlar yapıldı. Biden da gelmedi. Bunun dışında Beyaz Saray'dan üst düzey yetkili olarak kimse bulunmadı. Beyaz Sara'da da bu Müslüman topluluklarla ilişkilerde koordine sağlayan yetkililer var, en azından onların gelmesi bekleniyordu."
‘ERDOĞAN'IN BURADA DOSTLARI KALMADI '
Cumhurbaşkanı'nın gezisinde organizasyonda pek çok sıkıntılar da eksik olmazken, Tanır, aslında ABD yönetiminin Erdoğan'ın Washington'a hiç gelmemesini istediği görüşünde:
"Uzun bir zamandır Erdoğan'ın buraya gelmemesi için Amerikan yönetimi elinden gelen her şeyi yaptı. ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan Beyaz Saray'ına, hatta Obama'nın The Atlantic dergisine verdiği o ağır açıklamalar Erdoğan gelmeden önce söylenen sözlerdi. Onun üzerine Beyaz Saray neden otoriter olduğunu uzun uzun anlattı. Deyim yerindeyse Erdoğan'a ‘buraya gelme' dendi, ‘burada zehirli bir hava var' dendi. Burada dostları kalmadı Erdoğan'ın."
‘RIZA'NIN GÖLGESİ WASHINGTON'DA ERDOĞAN'LA DOLAŞTI'
İlhan Tanır, tutuklama için "Washington'a gelme planlarını yaptığı günlerde çok kötü bir şakaydı bu Erdoğan'a" diyor. Sarraf'ın normalde Florida'da yapılacak duruşmasının soruşturmayı yürüten savcı Preet Bharara ve ofisiyle görüşülerek kefalet arayışından vazgeçilmesiyle yakında New York'a taşınacağını anımsatan Tanır, sonunda 17-25 aralık yolsuzluk vakasının Türk-Amerikan ilişkilerine de gölgesini düşürdüğünü belirtiyor:
"17-25 Aralık 2013 tarihinden iki yılı aşkın bir süre geçmişti. Ve o yolsuzluk iddialarıyla ilgili olarak Erdoğan'ın bu gelişinde herhangi bir şekilde başının ağrıması beklenmiyordu. Fakat Sarraf'ın tam bu esnada yakalanmış olması, adeta yeniden spot ışıklarını Erdoğan ve yolsuzluk iddialarına çekti ve gölgeledi."
Tanır örnek olarak da Erdoğan'ın Brookings'te yaptığı konuşma sırasında Rıza Sarraf ile ilgili sorulan soruyu tümüyle yanıtsız bırakmasını veriyor: "Erdoğan kenarından köşesinden geçmedi sorunun. Tamamıyla es geçti. Tabii orada konuşmayı izleyen herkesin aklına bir soru işareti daha ekledi. Büyük bir gölge olarak Rıza Sarraf, Washington sokaklarında Erdoğan'la birlikte dolaştı."