Avrupa Birliği ve Türkiye arasında Avrupa'ya yönelik göç krizinin hafifletilmesi için Brüksel'de yapılan görüşmeye Türkiye'nin sunduğu plan damgasını vurdu. Toplantıda prensipte anlaşma sağlandığı, planın AB liderleri arasında destek bulduğu ve nihai kararın 18 Mart'ta Brüksel'de yapılacak zirvede verileceği belirtildi.
Deal. Breakthrough with Turkey. And clear commitment to go back to Schengen by the end of the year.
— Martin Selmayr (@MartinSelmayr) 7 Mart 2016
Toplantının ardından Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ve Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker kameraların karşısına geçti.
Speaking to press after #EUTurkey Leaders' meeting on migration. Watch live: https://t.co/SmISeXHZSk. #EUCO pic.twitter.com/wWDdjrpCJa
— Donald Tusk (@eucopresident) 8 Mart 2016
Türkiye-AB Zirvesi'nde, sığınmacı krizinin çözümü, Türkiye ile AB arasında işbirliğinin güçlendirilmesi konularında bir dizi yapıcı öneriler sunduklarını belirten Davutoğlu, bu önerileri gelecek hafta yapılacak AB zirvesine kadar birlikte ele alacaklarını kaydetti.
AB ile Türkiye arasında, geçen kasım ayında uzlaşmaya varılan eylem planının, Ekim 2016'da vize serbestliği öngördüğünü hatırlatan Davutoğlu, şöyle devam etti:
"Türkiye olarak vize serbestliğine, daha önce planlamış olduğumuzdan daha erken geçmeyi talep ettik. Çünkü bizler de Geri Kabul Anlaşması'nı planlanandan daha erken uygulamaya başlıyoruz. Vize serbestliğinin en geç haziran sorunda, Hollanda'nın dönem başkanlığı sırasında uygulanması konusunda mutabakata varmış olmaktan memnuniyet duyuyorum."
TUSK: İFADE VE MEDYA ÖZGÜRLÜĞÜ ÇOK ÖNEMLİ
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Türkiye'nin sığınmacı krizinin çözümü için sunduğu teklifle ilgili çalışmalara devam edileceğini ve 10 gün sonra yapılacak AB Liderler Zirvesi'nde yeniden ele alınacağını bildirdi.
Tusk, AB-Türkiye Ortak Eylem Planı uygulanmasına rağmen Türkiye'den Yunanistan'a akışın çok yüksek olduğu ve ciddi düzeyde azaltılması gerektiğinde mutabık kaldıklarını söyledi. Türkiye'nin, Türk kara sularında yakalanan göçmenleri geri alacağını kaydeden Tusk, "bunun yasa dışı göç günlerinin sonu anlamına geldiğini" söyledi.
We agreed to help #Greece: emergency support to the very difficult humanitarian situation on the ground will be provided urgently.
— Donald Tusk (@eucopresident) 8 Mart 2016
Türkiye'nin sunduğu yeni teklifi memnuniyetle karşıladıklarını ifade eden Tusk, "Şu ilkeler temelinde birlikte çalışacağız: Türkiye'den Yunanistan'a giden yeni düzensiz göçmenlerin geri gönderilmesi, vize serbestisi yol haritasının hızlandırılması, Suriyeli mültecilere harcanacak 3 milyar euronun tahsisinin hızlandırılması ve ek fonların kullanılması, üyelik müzakerelerinde yeni fasılların açılması için çalışmalar yapılması, Suriye'de daha güvenli olabilecek alan imkanlarına bakılması ve bir Suriyeliye karşı bir Suriyelinin yeniden yerleştirilmesi. Bu teklifle ilgili olarak bir sonraki AB Liderler Zirvesi'ne kadar Türk tarafıyla beraber çalışacağız."
Tusk, Türkiye ile medya konusunu da görüştüklerini kaydederek, ifade ve medya özgürlüğünün çok önemli olduğunu, bunlar bulunmadan toplumlarda sağlıklı gelişmelerin olmayacağını ifade etti.
JUNCKER: PRENSİPTE ANLAŞTIK
AB Komisyonu Başkanı Juncker da prensipte anlaşmaya vardıklarını belirterek, şöyle konuştu:
"Türkiye, uluslararası korumaya muhtaç olmayan tüm göçmenleri hızlı bir şekilde geri alacak. Türkiye, Yunan adalarındaki Suriyeli sığınmacıları kabul edecek. Her kabul edilen bir Suriyeli için Türkiye'den bir Suriyeli AB'ye yerleştirilecek. Bu ezber bozan bir uygulama olacak. Yararlı bir uygulama olacak. Çünkü bir yandan insan kaçakçılığı şebekelerini çökerteceğiz öte yandan AB'ye yasal yollardan gelinmesi mümkün olacak. Böylece Suriyeliler, Ege'yi geçebilmek için kaçakçılara ödeme yapmak zorunda kalmayacak."
.@JunckerEU #EUCO "Agreement in principle w/ Turkey on #RefugeeCrisis is a game changer. It is a legally sound deal" pic.twitter.com/M4fFpGg0JZ
— Mina Andreeva (@Mina_Andreeva) 8 Mart 2016
Bunların Yunanistan'a da faydalı olacağını ifade eden Juncker, "Prensipte vardığımız bu anlaşma iyi bir tercih ve yasal olarak uygulanabilir. Ancak yeniden yerleştirmelerle ilgili daha fazla tartışılmaya ihtiyaç var. Prensipte anlaştık, AB Konseyi 10 gün içinde detaylara son şeklini verecek" diye konuştu.
'VİZE SERBESTİSİ HIZLANACAK, ANCAK ŞARTLAR DEĞİŞMEYECEK'
AB Komisyonu'nun 3 milyar euroluk fon kapsamında 95 milyon euroyu serbest bıraktığını aktaran Juncker, "Başlangıç olarak 3 milyar euroluk fon 2018 sonrası yeni katkılarla desteklenecek" değerlendirmesinde bulundu.
Juncker, vize serbestini hızlandırılmasında anlaşıldığını ancak şartların değişmeyeceğini de söyledi.
MERKEL: PLANI ANA HATLARIYLA DESTEKLİYORUZ
Türkiye’nin bütün yasadışı sığınmacıları geri alma önerisinin gerçekleşmesi halinde büyük bir ilerleme kaydedileceğini ifade eden Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB liderlerinin Türkiye’nin önerdiği planın ana hatlarını desteklediklerini belirtti.
Holland Cumhurbaşkanı François Hollande, Türkiye’ye yapılan 3 milyar euro'luk yardımın, sığınmacı krizinin devam etmesi halinde artırılabileceğini söyledi. Hollande, haziranda başlaması beklenen vize serbestisinin ise yalnızca Türkiye'nin 72 kriteri yerine getirmesi halinde uygulamaya konabileceğini belirtti.
Polonya Başbakanı Beata Szydło da planın uygulanması halinde sığınmacı krizinin çözümü yönünde büyük bir ilerleme kaydedileceğini belirtti.
AVRUPA BİRLİĞİ'NDEN İSTENENLER
* Geri kabul süreci kaynaklı masraflar karşılanacak.
* Türkiye ile AB arasında 29 Kasım'da yapılan zirvede alınan karar bağlamında Türk vatandaşlarına Schengen Bölgesi'ne girişte uygulanacak vize muafiyeti en geç Haziran 2016 sonunda devreye sokulacak.
* Türkiye'deki Suriyeli mültecilerin '1'e karşı 1' formülü bağlamında her ay AB ülkelerine yerleştirilmesi.
* Yeni müzakere başlıklarının açılması kararı için hazırlık yapılacak.
* Suriyeli sığınmacılar için hazırlanan 3 milyar euroluk kaynağın transferi hızlandırılacak. Bu kaynağa ek olarak 2018 sonuna kadar 3 milyar euro tutarında ek kaynak oluşturulacak.
AB-TÜRKİYE PLANINA MACARİSTAN'DAN VETO
Macaristan Hükümet Sözcüsü Zoltan Kovacs, Başbakan Viktor Orban’ın Avrupa Birliği’nin Türkiye’den gelen sığınmacıları doğrudan Avrupa’ya yerleştirme planına karşı çıktığını söyledi. Reuters’a konuşan Kovacs, “Orban, sığınmacıların doğrudan Türkiye’den Avrupa’ya yerleştirilmesi planını reddetti” dedi.
REUTERS: TAM ANLAŞMAYA VARILMADI
Reuters ajansına konuşan bir yetkili, AB liderlerinin Türkiye'nin sunduğu plan hususunda görüş birliği sağlayamadığını kaydetti. Adı açıklanmayan AB yetkilisi, "Birçok ülke planı çok beğendi ama çok kısa bir hazırlık süresi olduğu için bu gece kabul edilemeyecek" dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, zirvede bir araya geldiği AB liderlerine Türkiye’den Avrupa’ya giren sığınmacıları geri almayı teklif ettiği ancak karşılığında da ilk belirlenen 3 milyar euro’ya ek olarak 3 milyar euro daha istediği ve vize serbestisi anlaşması ile Türkiye’nin AB üyeliği görüşmelerinin hızlandırılmasını talep ettiği belirtilmişti.