‘Rusya, Şam'a hayat öpücüğü verdi’

Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) uzmanlarından Doç. Dr. Ferhat Pirinççi, RS FM'de yayınlanan Dünya Panorama programında Rusya'nın Suriye'de IŞİD'le mücadele kapsamında gerçekleştirdiği hava saldırılarını ve etkilerini yorumladı.

‘BÖLGEDE DENGELER DEĞİŞECEK’

"Suriye'de yaşanan krizin son 4 yıldaki gelişimine baktığımızda, ortada bir liderlik boşluğu olduğu görülüyor" diyen Ferhat Pirinççi, Rusya'nın attığı bu adımın sürpriz değil, beklenen bir hamle olduğunu söyledi. Rusya'nın bu hamlesinin bölgedeki dengeleri değiştireceğini belirten Pirinççi, bunun üç ana başlık altında değerlendirilmesi gerektiğini söyledi:

“Bunlardan birincisi, IŞİD'le mücadele boyutu. ABD'nin öncülüğündeki koalisyonun hava saldırıları Irak ve Suriye'de bir yıldır yapılıyor. Gelinen noktada bu operasyonlar IŞİD'in ilerlemesine engel olsa da gerilemesine neden olamadı. Rusya'nın hava saldırıları da IŞİD'in gerilemesini ne kadar katkı sağlar, o  ayrı bir tartışma konusu. Çünkü stratejik açıdan bakıldığında kara gücüyle desteklenmediği sürece IŞİD'e yönelik yapılacak müdahaleler örgütün ilerlemesini durdurur ama gerilemesini sağlamaz."

Rusya'nın fonksiyonunun, IŞİD'le mücadeleden ziyade daha  psikolojik anlamda Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a destek verilmesi olduğunu söyledi. Pirinççi'ye göre Rusya'nın operasyonları Şam hükümeti açısından bir ‘hayat öpücüğü’ niteliği taşıyor.

‘BATI, RUSYA'YI ASKERİ AÇIDAN DA DİKKATE ALACAK’

Operasyonların bölgesel düzeyde de önemli etkileri olacağına dikkat çeken Pirinççi, "Rusya'nın bu ‘oyuna’ girmesi hem İran'ın ABD ile ilişkisi bağlamında etkili olacak, hem de Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye'nin politikalarına yansıyacak” ifadelerini kullandı.

Pirinççi'ye göre, koalisyon ülkeleri, krize çözüm bulma tartışmalarında  Rusya'nın bu askeri müdahalesini mutlaka dikkate almak zorunda kalacaklar. Operasyonların Suriye krizinde bir dönüm noktası olduğunun altını çizen Pirinççi, Batı’nın artık Rusya'yı sadece siyasal değil, askeri açıdan da dikkate alması gerekeceğine işaret etti.

‘BATI, UKRAYNA'DA 1-0 KAYBETTİ’

Rusya'nın hava saldırılarının küresel denklemi de değiştireceğini kaydeden Pirinççi, Soğuk Savaş sonrasında tam olarak oturtturulamayan uluslararası bir sistem olduğuna dikkat çekerek Ukrayna krizini örnek verdi:

"Ukrayna krizinde Batı sınavı tam olarak geçemedi. Ukrayna'ya verilen destek sözleri ve Rusya'ya karşı uygulanan yaptırımlar yeterli sonuç veremedi. Bu anlamda Batı, Ukrayna'da 1-0 kaybetmişti. Suriye konusunda ise biraz daha farklı. Batı çözüm konusunda isteksiz, ancak Rusya net bir şekilde tavrını ortaya koyarak küresel denklemde kendisinin göz ardı edilemeyeceğini bir kez daha göstermiş oldu.

'IŞİD SONRASI BÖLGEDE RADİKAL GRUPLAR ORTAYA ÇIKABİLİR'

Pirinççi, artık  ‘Çözüm Esad'lı mı olmalı yoksa Esad'sız mı?’ tartışmalarının bir kenara bırakılıp, ‘IŞİD sonrasında ne olacak? Bölgedeki boşluk nasıl dolacak?’  sorusunun sorulması gerektiğini savundu. IŞİD sonrasında bölgede saha kontrolünü elinde tutan radikal ya da mezhepsel bazı grupların ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Pirinççi, “Bölgedeki kaotik ortam devam edebilir” dedi.

‘RUSYA, LİDERLİĞİ ELE ALDI’

IŞİD’in ABD ve Rusya'nın ortak düşmanı olduğunu belirten Pirinççi, “ABD’nin bölgede inisiyatif üstlenmeyen bir liderliği söz konusu, hatta liderliği de tartışmalı. Buna karşın Rusya, özellikle bu son askeri müdahaleyle birlikte Esad yanında liderliği ele aldı.

‘TÜRKİYE, OLUMSUZ ETKİLENECEK’

IŞİD hedeflerinin ortadan kaldırılmasının Türkiye'nin de işine gelen bir durum olduğunu kaydeden Pirinççi, Türkiye'nin gerek ülkesinin topraklarının transit olarak kullanılmasına engel olmak anlamında, gerekse düzenlenen hava saldırıları bağlamında IŞİD'le mücadelede önde gelen ülkelerden biri olduğunu söyledi.

Pirinççi, "Rusya'nın devreye girmesinin, Esad’ın sürekliliğini destekleyen bir unsur olduğunu dikkate alırsak, siyasi sonuçlarından Türkiye de olumsuz etkilenecektir" dedi.