AB ve ABD Ukrayna krizinde neden fikir ayrılığı yaşıyor?

Minsk'te 11 Ocak Çarşamba günü yapılacak liderler zirvesi öncesinde diplomasi trafiği yoğunlaşıyor. Rusya, Ukrayna, Almanya ve Fransa'nın temsilcileri bugün Berlin'de bir araya gelecek. Ukrayna Temas Grubu ise yarın toplanacak.  İki toplantının ortak hedefi, Minsk Zirvesi öncesi fikir ayrılıklarının giderilmesi. Peki krizle ilgili bu ciddi fikir ayrılıkları giderilebilir mi? Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof.Dr. Mehmet Seyfettin Erol konuyu Sputnik Haber Ajansı'nda yorulmadı.

"RUSYA'NIN İKİ KIRMIZI ÇİZGİSİ VAR"

"Ukrayna'nın sahip olduğu jeostratejik ve jeopolitik konum sürecin geleceğiyle ilgili olarak taraflar açısından çok net bir tabloyu ortaya koyuyor. Rusya, açısından baktığımızda hem daha büyük ve gelişmiş bir Rusya hem de ülkenin güvenliği açısından, Ukrayna Rusya'nın yakın çevre politikasının ayrılmaz bir parçası. Dolayısıyla Ukrayna'nın burada Rusya'yla Avrupa arasında bir tampon bölge olma özelliği var.  Burada Avrupa'nın edineceği üstünlük ve inisiyatif hiç kuşkusuz Rusya'nın çıkarlarıyla örtüşmeyecek. Bundan dolayı Rusya'nın kırmızı çizgisi çok net" diyen Erol,  Kasım 2014 itibariyle AB'nin başlattığı bir takım hamlelerin Ukrayna'nın statükosunu bozmaya yönelik olduğunu söyledi.

Dolayısıyla AB'nin ya da Batı'nın inisiyatif almaya yönelik atacağı adımların kabul edilebilir olmadığını vurgulayan Erol şöyle devam etti:  "Burada iki temel çizgi var. Bir tanesi Ukrayna'nın NATO üyeliği, ki Rusya  kesinlikle buna yanaşmıyor. İkincisi Ukrayna'nın AB üyeliği süreci.  Aynı şekilde  bu da Rusya tarafından kabul edilmiyor. Anlaşmazlığın temel noktası burası. Rusya'nın bu kırmızı çizgileri mevcudiyetini koruduğu sürece de bu krizin normalde Avrupa'nın istediği şekilde aşılabilmesi mümkün değil."

"ABD SÜREÇTEN KÂRLI ÇIKTI"

Münih Güvenlik Konferansı'nda konuşan Angela Merkel, Ukrayna krizinin askeri yollarla çözülemeyeceğini açıkladı ve Ukrayna'ya daha fazla silah gönderilmesinin krizi çözmeyeceğini belirtti. Peki bu, Batı'nın Ukrayna'da geldiği nihai nokta mıdır? Berlin sürece bir yönüyle NATO eleştirisi mi getiriyor? Mehmet Seyfettin Erol soruyu şu şekilde yanıtladı: " Kesinlikle.  "Burada arada kalan bölge aslında AB'nin ve Almanya ve Fransa ikilisi bağlamında Kıra Avrupası'nın  kendisi.  Burada ABD'nin güttüğü politika aslında, Rusya ve Çin arasına daha güvenli bir tampon bölge inşa etmek. Nitekim Ukrayna'nın, Kırım kriziyle birlikte ABD'nin hem NATO üzerinde hem de AB üzerindeki etkisini daha da arttırdığını, ilişkilerini kuvvetlendirdiğini görüyoruz. Burada süreçten en fazla karlı çıkan ülke ABD. Diğer taraftan Avrupa'nın güvenlik kaygıları da krize paralel olarak artmış vaziyette."

"OLASI SAVAŞ, AVRUPA'YI DERİNDEN ETKİLER"

Almanya'nın son açıklamasının "silahlandırılmış bir Ukrayna krizi çözmen bilakis daha da derinleştirir"  şeklinde okunması gerektiğini ifade eden Erol'a göre de silahlandırılmış bir Ukrayna ile Rusya karşısında sonuç almak mümkün değil.  Rusya'nın nükleer kapasitesinin caydırıcılığına dikkat çeken Erol, krizi derinleştirmenin ardından gelecek olası bir savaşın AB'yi derinden etkileyeceğinin altını çizdi ve ekledi: "Rusya'nın kararlı duruşu Avrupa politikalarını etkilemeye başlamış vaziyette ve bu bağlamda da ABD ile Avrupa (özellikle de Almanya-Fransa ikilisi) bir takım  görüş ayrılıkları bundan sonraki süreçte Rusya mevcut pozisyonunu devam ettirirse daha da derinleşeceğe benziyor.Tahmin ediyorum ki Avrupa'nın bundan sonraki süreçte ABD'yi etkilemeye yönelik çıkışları olacak. Fakat
Kerry'nin son açıklamaları göz önünde bulundurulduğunda ABD'nin de kolay vazgeçmeyeceği görülüyor. Dolayısıyla bu krizde süreçten en az Ukrayna etkilenen Almanya-Fransa ikilisi. Sanırım krizin böyle bir seyir alacağını onlar da hesap etmiyordu."