Kasım 2000’de Rusya ve ABD’den üç astronot, ISS’e adım attı ve uzay istasyonu insanlı yaşam için resmen açıldı. Kozmonotlar Yuri Gidzenko ve Sergei Krikalev ile astronot Bill Shepherd ISS'e gelen ilk ekip oldu. Bu görevle uzayda uzun süreli yaşam ilk defa mümkün kılındı. Bugüne kadar 26 ülkeden 290’dan fazla kişinin ISS’te bulundu, yalnızca astronotların değil film ekiplerinin ve uzay turistlerinin de istasyona çıktı.
25 yılda 4 binden fazla bilim deneyi
NASA, ISS’te 110 ülkeden 5 binden fazla bilim insanının 4 binden fazla deney yaptığı bilgisini paylaştı. Çalışmaların yeni uzay görevleri için bir hazırlık niteliği taşıdığı, özellikle Ay’a dönüşü hedefleyen Artemis görevlerinde ISS biliminden yararlanıldığı ifade edildi.
Aile, sevinç ve hüzün uzayda buluştu
İstasyonun yalnızca bilim için değil, insan hikayeleri için de bir sahne oldu. 2003’te astronot Yuri Malenchenko’nun 380 kilometre uzaydan evlendiği, 2004’te Mike Fincke’nin kızının doğumunu uzaydan dinlediği, 2007’de astronot Daniel Tani’ye annesinin ölüm haberinin ISS’te verildiği belirtildi.
Uzayda tarım, 3D baskı ve günlük yaşam
İstasyonda şu ana kadar 50’den fazla bitki türünün yetiştirildiği, ileride uzayda gıda üretimine öncülük edebileceği aktarıldı. Ayrıca yedek parça ve ekipman üretimi için 3D baskı teknolojisi kullanıldı.
ISS’in son yılları yaklaşıyor
25 yıllık görev sonucunda istasyonun yapısal ömrünün sonuna geldi. 2030’da tamamen emekliye ayrılacağı, 2031’de ise atmosfere kontrollü şekilde sokularak Pasifik Okyanusu’nda ıssız bir noktaya düşürüleceği aktarıldı.