Uluslararası bir bilim ekibi, yeni yayımlanan Küresel Eşik Noktaları Raporu 2025’te, gezegenin ilk büyük iklim eşik noktasını geçtiğini duyurdu. Araştırmacılara göre, tropik mercan resifleri artık kurtarılması neredeyse imkansız bir noktada. Bazı bölgelerde kutup buzulları da çözülme eşiğini aşmış durumda.
Bilim insanları uyarıyor: 'Zincirleme etki başlayabilir'
Goethe Üniversitesi’nden Prof. Nico Wunderling, “Bir sistemin devrilmesi diğerlerini de tetikleyebilir. Bu risk 1.5 santigrat derecelik eşiği aşıldığında ciddi biçimde artıyor” dedi. Rapor, 1.5 santigrat derecelik ısınmanın birkaç yıl içinde aşılacağını, bunun da bir dizi zincirleme felaketi tetikleyebileceğini belirtiyor.
Mercanlar, Amazon ve buzullar tehlikede
Rapor, 20’den fazla hassas iklim sisteminin çökme riski taşıdığını gösteriyor:
Mercan Resifleri: Şu anda ortalama 1.4 derecelik ısınmayla bile kritik sınırı geçti. Çoğu artık kendini yenileyemiyor.
Amazon Ormanları: Ağaç kaybı ve sıcaklık artışı, ormanı savanalara dönüşme riskiyle karşı karşıya bıraktı.
Kuzey Buzulları: Grönland ve Batı Antarktika’daki erime, deniz seviyesini birkaç metre yükseltebilir.
Umut veren gelişmeler de var
Araştırmacılar, bazı 'pozitif eşik noktalarının' insanlık lehine çalışabileceğini belirtiyor. Güneş ve rüzgar enerjisinin artık fosil yakıtlardan daha ucuz hale gelmesi ve elektrikli araçların yaygınlaşması, dönüşüm sürecini hızlandırabilir. Bilim insanları, “Küçük toplulukların davranış değişiklikleri bile büyük sosyal dönüşümler başlatabilir” değerlendirmesinde bulundu.