Hürriyet yazarı Noyan Doğan, Marmara’da beklenen büyük depremle ilgili sigorta sektörünün hazırlıklarını yazdı. Doğan’ın aktardığına göre, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), olası bir depremde oluşacak hasarın boyutunu belirlemek için “stres testi” modellemesi yapılmasını istedi.
Bu kapsamda Türk Reasürans bünyesinde faaliyet gösteren ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı T-Rupt Teknoloji tarafından Marmara depremi modellemesi hazırlandı.
7.1 ila 7.4 büyüklüğünde 4 deprem senaryosu oluşturuldu
T-Rupt Modelleme ve Veri Analitiği Grup Müdürü Prof. Dr. Sinan Akkar liderliğinde yapılan çalışmada, Marmara Denizi merkezli olası depremler için 4 farklı senaryo geliştirildi.Depremlerin büyüklükleri 7.1 ile 7.4 arasında değişiyor.
Modelleme, özellikle sanayi ve konut yoğunluğu yüksek olan bölgeleri kapsıyor. Bu iller şöyle sıralandı:
İstanbul, Kocaeli, Bursa, Tekirdağ, Sakarya, Balıkesir, Çanakkale, Bilecik, Yalova ve Edirne.
Bu bölgelerde sanayi, ticaret ve yerleşim alanlarının yoğunluğu nedeniyle sigortalı hasar oranı yüksek çıktı.
Sigorta teminatı 11,5 trilyon TL’ye ulaşıyor
Modellemeye göre, söz konusu 10 ildeki toplam sigorta teminatı 11,5 trilyon TL.
Yani sigorta şirketleri, sanayi tesisleri, ticari işletmeler ve konutlar için 11,5 trilyon TL tutarında koruma sağlıyor.
Yani sigorta şirketleri, sanayi tesisleri, ticari işletmeler ve konutlar için 11,5 trilyon TL tutarında koruma sağlıyor.
Bu tutar, olası bir Marmara depreminde Türkiye ekonomisini doğrudan etkileyecek bir büyüklüğe işaret ediyor.
Sigortalı hasar 500 milyar TL’ye kadar çıkabilir
Modellemeye göre, Marmara’da yaşanabilecek 7.1–7.4 büyüklüğündeki bir deprem, 380 ila 500 milyar TL arasında sigortalı hasar oluşturacak. Bu rakam, yaklaşık 14 milyar dolar seviyesinde hesaplanıyor.
Ancak bugünkü döviz kuru üzerinden bakıldığında, sigortalı hasar tutarı 21 milyar dolara kadar yükselebiliyor.
Bu hesaplamaya Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) dahil değil.
DASK ödemeleri 6 Şubat depremlerinin üç katı olacak
Modellemeye göre, olası Marmara depreminde sadece İstanbul’da DASK’ın ödeyeceği hasar, Kahramanmaraş merkezli depremlerde ödenen 40 milyar TL’nin üç katı olacak.
Yani DASK’ın ödemesi yaklaşık 120 milyar TL düzeyine ulaşabilir.
Bu da, Marmara depreminde Kahramanmaraş depremine kıyasla dört kat fazla bir sigorta yükü anlamına geliyor.
Bu da, Marmara depreminde Kahramanmaraş depremine kıyasla dört kat fazla bir sigorta yükü anlamına geliyor.
Sigortacılardan deprem için ‘stres testi’
Sigorta şirketleri, SEDDK’nın talebiyle olası Marmara depremi senaryosu üzerinden “stres testi” uyguladı. Bu testle, deprem sonrasında sigorta sisteminin ödeme kapasitesi, finansal dayanıklılığı ve bölgesel risk dağılımı analiz edildi.
Noyan Doğan, bu hazırlığın sektör için kritik bir öneme sahip olduğunu belirterek şunları yazdı:
“Beklenen Marmara depremi, sanayi ve sigortalılık oranlarının yüksek olması nedeniyle, ekonomik anlamda büyük bir risk barındırıyor. Bu nedenle sigortacılar, olası hasarın finansal etkisine karşı hazırlıklarını tamamladı.”
Ekonomik kayıp milyarlarca doları bulabilir
Modellemeye yalnızca sigortalı hasarlar dahil edildi. Ancak olası bir Marmara depreminde sigortasız konutlar, altyapı zararları, üretim kayıpları ve kamu harcamaları da hesaba katıldığında, toplam ekonomik kaybın onlarca milyar doları bulabileceği tahmin ediliyor.
Doğan, yazısının sonunda şunları ifade etti:
“Kaba bir hesapla, olası Marmara depreminde sigortacılar, Kahramanmaraş depreminde ödenenin dört katı bir hasar ödeyecek. Peki, toplam ekonomik kayıp ne olur diye sorarsanız; onu da başkaları hesaplasın.”