ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, dokuz önde gelen Amerikan üniversitesine dikkat çekici bir teklif sundu. “Yükseköğretimde Akademik Mükemmeliyet Anlaşması” adı verilen belgede, üniversitelerin hükümetin siyasi önceliklerini kabul etmesi karşılığında “önemli federal fonlar, daha yüksek araştırma ödenekleri ve diğer avantajlar” vaat edildi.
Hangi üniversiteler hedefte?
Söz konusu belge, Vanderbilt Üniversitesi, Pensilvanya Üniversitesi, Dartmouth Koleji, Güney Kaliforniya Üniversitesi (USC), Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Teksas Üniversitesi, Arizona Üniversitesi, Brown Üniversitesi ve Virginia Üniversitesi’ne gönderildi. Bu kurumların neden seçildiği açıklanmadı. Üniversitelere, anlaşmaya dair kararlarını 21 Kasım’a kadar bildirmeleri istendi.
Anlaşmanın şartları
Trump yönetiminin üniversitelere dayattığı şartlar arasında şunlar öne çıkıyor:
Hükümetin cinsiyet tanımını kabul ederek bunu kampüs tuvaletleri, soyunma odaları ve kadın spor takımlarına uygulamak,
Kabul sürecinde ırk, cinsiyet gibi kriterleri dikkate almamak ve SAT/ACT sınavlarını zorunlu hale getirmek,
Uluslararası öğrenci oranını yüzde 15 ile sınırlamak, tek bir ülkeden gelenlerin oranını ise yüzde 5’i geçirmemek,
ABD’li öğrenciler için beş yıl boyunca öğrenim ücretlerini dondurmak,
2 milyon doların üzerinde öğrenci başına fonu olan üniversitelerin “fizik, kimya, biyoloji, matematik, mühendislik gibi daha niceliksel ve deneysel bölümleri (hard science)” okuyanlara ücretsiz eğitim vermesi.
'Siyasi gündeme uyun' talebi
Belgede ayrıca kampüslerde muhafazakar görüşlerin “küçümsenmemesi” gerektiği belirtiliyor. Üniversitelerden, departmanlar ve fakültelerde “fikir çeşitliliğini” artırmaları, protestoların dersleri veya kütüphaneleri engellememesi için önlem almaları istendi.
'Akademik özgürlüğe darbe'
Amerikan Eğitim Konseyi Başkanı Ted Mitchell anlaşmayı “üniversitelerin bağımsızlığına darbe” olarak nitelendirdi ve kurumlara imzalamamaları çağrısı yaptı. Harvard eski rektörü ve eski Hazine Bakanı Larry Summers ise belgeyi “saat tamirini çekiçle yapmak gibi” sözleriyle eleştirdi.
Kaliforniya Valisi Newsom'dan uyarı
Kaliforniya Valisi Gavin Newsom ise, eyaletteki üniversitelerden herhangi birinin anlaşmayı imzalaması halinde, 2,8 milyar dolarlık Cal Grants dahil tüm eyalet fonlarının kesileceğini açıkladı.
Trump yönetiminin yeni stratejisi
Daha önce Harvard ve Columbia gibi üniversitelere “liberal önyargı” suçlamalarıyla milyarlarca dolarlık federal kesinti getiren Trump yönetimi, bu kez “ödül” temelli bir strateji izliyor. Anlaşmaya imza atan üniversiteler, Adalet Bakanlığı’nın denetimine tabi olacak; şartları ihlal edenler en az bir yıl boyunca tüm avantajlardan mahrum bırakılacak.