Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, geçtiğimiz günlerde Göbeklitepe’de bulunan yeni eseri duyurarak, keşfin Neolitik Çağ’ın ritüellerine ve inanç dünyasına ışık tutacağını açıklamıştı. B ve D yapıları arasındaki bir odada duvarın içine yerleştirilmiş halde bulunan insan heykeli, arkeoloji çevrelerinde merak uyandırdı.
Hürriyet'e konuşan Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, heykelin oldukça gerçekçi bir üsluba sahip olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Bir eli karnının üzerinde, diğeri göğsünde olacak şekilde şekillendirilmiş. Bu duruş Göbeklitepe’de daha önce bulunan heykellerle örtüşüyor. Heykelin duvarın içine bilinçli şekilde yerleştirildiğini düşünüyoruz.”
“Bir eli karnının üzerinde, diğeri göğsünde olacak şekilde şekillendirilmiş. Bu duruş Göbeklitepe’de daha önce bulunan heykellerle örtüşüyor. Heykelin duvarın içine bilinçli şekilde yerleştirildiğini düşünüyoruz.”
Ritüelin parçası olabilir
Karul, heykelin duvar içinde bulunmasının sıradan bir uygulama olmadığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Göbeklitepe ve çağdaşlarında yapıların içi, işlevi sona erdikten sonra bilinçli şekilde dolduruluyordu. Bu süreçte heykeller de yapılarla birlikte gömülüyordu. Heykel bir yapı taşı değil, adak niteliğinde bir ritüelin parçası olarak yerleştirilmiş olmalı.”
“Göbeklitepe ve çağdaşlarında yapıların içi, işlevi sona erdikten sonra bilinçli şekilde dolduruluyordu. Bu süreçte heykeller de yapılarla birlikte gömülüyordu. Heykel bir yapı taşı değil, adak niteliğinde bir ritüelin parçası olarak yerleştirilmiş olmalı.”
Hayvan figürlerinden insan betimlerine geçiş
Göbeklitepe’de genellikle hayvan betimlerinin öne çıktığını söyleyen Karul, “Yerleşik hayatın başlangıcında insan, kendini doğanın parçası olarak görüyordu. Bu nedenle hayvan figürleri ağırlıktaydı. Zamanla insan kendini evrenin merkezine koymaya başladı ve daha çok insan heykeli yapıldı” dedi.
Göbeklitepe 2025 kazı sezonu
Karul, 2025 yılında Göbeklitepe’de yapılan çalışmalarda anıtsal yapılar, kulübeler, insan ve hayvan heykelleri başta olmak üzere çok sayıda buluntuya ulaşıldığını, ayrıca parçalanmış 5.40 metrelik dikilitaşın yeniden ayağa kaldırıldığını aktardı.