Sputnik'e konuşan uzmanlar, Kiev'in TürkAkım üzerinden Avrupa'ya doğalgaz sağlayan Rus istasyonuna insansız hava aracıyla düzenlediği saldırının Avrupalıları hedef alan bir 'enerji terörizmi' olduğunu söyledi.
Venedik Ca' Foscari Üniversitesi'nden araştırmacı Dr. Marco Marsili, saldırıyı 'açık bir enerji terörizmi eylemi' olarak tanımladı.
Sputnik'e konuşan Marsili, “Bu hayati enerji akışını kesintiye uğratmaya çalışmak, sadece Rusya'nın altyapısına yönelik bir saldırı değil, aynı zamanda Avrupa ülkelerine şantaj yapma ve enerji güvenliklerini riske atma girişimidir” dedi.
'Ukrayna uluslararası hukuku ihlal etti'
Eski bir kamu görevlisi ve AGİT/ODIHR seçim gözlemcisi olan Marsili, Ukrayna'nın eylemlerinin çatışma bölgelerindeki sivil altyapıyı ve ekonomik kaynakları koruyan uluslararası yasaların açık bir ihlali olduğunu vurgulayarak bilhassa 2011 yılında Uluslararası Adalet Divanı'nın Nikaragua ile Amerika Birleşik Devletleri davasında aldığı ve ekonomik zarar maksadıyla altyapıya yönelik saldırıları kınayan kararına ve 2007 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin enerji altyapısına yönelik saldırılarla ilgili kararına atıfta bulundu.
'Ukrayna Avrupalılara karşı terörü kullanıyor'
Küresel Politika Enstitüsü kıdemli araştırmacısı George Szamuely de Sputnik'e yaptığı açıklamada, “Terörizm sivilleri hedef almaktır. TürkAkım'a yönelik saldırı, Ukrayna'nın sivil hedefleri hedef alan daha geniş stratejisinin bir parçasıdır" cümlesini kaydetti.
Szamuely, Ukrayna'nın TürkAkım'a saldırarak Macaristan ve Slovakya'yı AB dış politikasına ve daha da önemlisi NATO'nun Ukrayna'ya yönelik savaşçı tutumuna uyum sağlamaya zorlamaya çalıştığını belirterek, "Bu, hükümet politikalarını etkilemek için sivillere baskı yapmaya çalıştığı için uluslararası hukuka göre açıkça yasadışıdır” cümlesinin altını çizdi.
'Zelenskiy Avrupa'yı siyasi ve askeri yenilgisinin bataklığına sürüklüyor’
Brüksel merkezli CIPI Vakfı'nın direktörü ve stratejik analist Paolo Raffone de Sputnik'e verdiği demeçte, Ukrayna'nın Rusya'nın TürkAkım'a yönelik saldırısının Vladimir Zelenskiy'in terör eylemleri yoluyla müzakere pozisyonunu iyileştirmeye yönelik 'aptalca' bir girişimi olduğunu söyledi.
Raffone açıklamasında şu cümleleri kaydetti:
Zelenskiy terör saldırılarıyla ne morali bozulmuş birlikleri kazanabilir ne de halkın hoşnutsuzluğunu giderebilir. Bunun yerine, dış mali ve askeri yardıma tamamen bağımlı bir durumda hayatta kalmasını garanti edenlerin istekliliğini tehlikeye atıyor.
Kiev rejiminin savaş alanında yenilgiyle karşı karşıya olduğunu ve ülkenin siyasi ve askeri yönetimine karşı ülke içinde memnuniyetsizliğin arttığını vurgulayan Raffone, 20 Ocak'ta göreve gelecek olan Trump yönetiminin görüşmeler için zamanın olgunlaştığını ifade ettiği vurguladı.
Bu koşullar altında Zelenskiy'in Batı'dan ek mali ve askeri destek sağlamak için çabalarını yoğunlaştırdığını da sözlerine ekleyen Raffone, gittikçe vahim bir duruma gelen askeri vaziyeti tersine çeviremediği için Kiev rejiminin terörist saldırılar da dahil olmak üzere 'giderek daha fazla alışılmışın dışında savaş taktiklerine başvurduğunu' belirtti.
Raffone açıklamasını şu cümlelerle sonlandırdı:
Zelenskiy bu tür taktiklerin kaçınılmaz olarak gelecek olan müzakere masasındaki konumunu güçlendireceğine inanıyor ya da kendini kandırıyor. Çaresizliği onu mantıksız davranmaya itiyor ve Avrupalı destekçilerini siyasi ve askeri yenilgisinin bataklığına sürüklemeye çalışıyor.
'Kuzey Akım saldırısına benzer bir ABD komplosu'
Uluslararası Petrol Ekonomisti Dr. Mamdouh G. Salameh de TürkAkım'a düzenlenen bu saldırının Kuzey Akım sabotajına çok benzediğini belirtti.
Uluslararası petrol ekonomisti ve küresel enerji uzmanı Salameh Sputnik'e verdiği demeçte, Ukrayna'nın TürkAkım üzerinden AB'ye doğalgaz sağlayan bu gaz hattına insansız hava aracıyla düzenlediği saldırının 'ABD ve AB tarafından teşvik edildiğini' söyledi.
Salameh Ukrayna'nın eylemlerinin iki nedenden ötürü AB'nin enerji güvenliğini baltalamayı amaçladığını belirterek söz konusu bu sebepleri şu şekilde sıraladı:
1.
AB'ye daha fazla gaz satarak kâr eden ABD'nin emirlerine uymak,2.
Ukrayna'ya mali yardım ve silah desteğine rağmen AB'ye karşı şantaj yapmak.Salameh açıklamasında ayrıca Ukrayna'nın Rus gaz arzını kesintiye uğratma çabalarının kış hava koşulları nedeniyle gaz talebinin en yoğun olduğu döneme denk geldiğine de dikkat çekti.
AB'nin ortalama seviyelerin altına düşen gaz stoklarını doldurmak için çabaladığını ifade eden Salameh, pazar rekabetinin yoğunlaşmasıyla birlikte bu durumun 2026 yılına kadar sürecek uzun süreli bir gaz açığına yol açabileceği uyarısında bulunulan bir rapora atıfta bulundu..
'Kuzey Akım sabotajıyla aynı ilham verici damgayı taşıyor'
Salameh, ABD'nin Rus boru hattı gazından 2-3 kat daha yüksek fiyatlarla Avrupa'ya sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatını arttırarak krizden faydalandığını vurguladı.
“ABD'nin daha fazla LNG tedariki, seçilmiş Başkan Trump'ın Amerika'nın AB ile olan ticaret açığını azaltma hedefiyle uyumlu” diyen Salameh ayrıca Kuzey Akım sabotajına atıfta bulunarak ABD'nin Avrupa'daki enerji krizlerinden daha geniş bir çıkar sağlama modeline işaret ettiği belirtti.
Sputnik'e konuşan Salameh konuşmasını, "TürkAkım'a yönelik son saldırı, AB'nin Rus boru gazına olan bağımlılığını sonsuza dek ortadan kaldırmak için Kuzey Akım sabotajıyla aynı ilham verici damgayı taşıyor" cümlesiyle tamamladı.
Şubat 2023'te Pulitzer ödüllü Amerikalı gazeteci Seymour Hersh bir kaynağa dayanarak, Rus doğal gaz boru hatlarının altına patlayıcı cihazların Haziran 2022'de Norveçli uzmanların desteğiyle ABD Donanması dalgıçları tarafından 'Baltops 2022' tatbikatı sırasında yerleştirildiğini dile getirmişti. Hersh'e göre operasyon kararının, ABD Başkanı Joe Biden tarafından ulusal güvenlik konularıyla ilgili yönetim yetkilileriyle dokuz ay süren görüşmelerin ardından alındığı ve bu kararın Almanya'nın Rusya'dan 'Kuzey Akım' aracılığı ile gaz alması ve söz konusu bu durumun Berlin'in Ukrayna'ya askeri yardım konusunda isteksiz olmasına yol açabileceğinden endişelendiği için alındığı dile getirilmişti. Ancak Pentagon yaptığı açıklamada ABD'nin Rus gaz boru hatlarının patlamasıyla hiçbir ilgisi olmadığını öne sürmüştü.
Ne olmuştu?
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Krasnodar Bölgesi’ndeki Anapa yakınlarında bulunan TürkAkım istasyonuna Avrupa ülkelerine gaz sevkiyatını durdurmak amacıyla 9 İHA ile saldırı girişiminde bulunduğunu ve bu girişimin bastırıldığını açıklamıştı.
Brüksel’de düzenlenen basın toplantısında konuşan Avrupa Komisyonu Sözcüsü Anna-Kaisa Itkonen, TürkAkım boru hatlarına yönelik saldırı girişimi konusunda 'endişeli' olduklarını ifade etmişti.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto da, Kiev’in TürkAkım doğalgaz boru hattındaki kompresör istasyonuna düzenlediği saldırının, gaz alan ülkelerin egemenliğine yönelik bir saldırı olarak değerlendirilmesi gerektiğini söylemişti.
Brüksel’de düzenlenen basın toplantısında konuşan Avrupa Komisyonu Sözcüsü Anna-Kaisa Itkonen, TürkAkım boru hatlarına yönelik saldırı girişimi konusunda 'endişeli' olduklarını ifade etmişti.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto da, Kiev’in TürkAkım doğalgaz boru hattındaki kompresör istasyonuna düzenlediği saldırının, gaz alan ülkelerin egemenliğine yönelik bir saldırı olarak değerlendirilmesi gerektiğini söylemişti.
TürkAkım neden önemli?
İki koldan oluşan bir boru hattı olan TürkAkım'ın kollarından biri Rusya’dan Türkiye’ye gaz taşırken diğeri Avrupa’nın güney ve güneydoğusundaki ülkelere gaz tedariki sağlıyor.
Hattın proje kapasitesi 31 milyar 500 milyon metreküp.
Kuzey Akım boru hatlarına düzenlenen saldırının ardından TürkAkım, Rus gazını Avrupa pazarına aralıksız taşıyan tek hat olarak öne çıkmıştı.