Karabük Üniversitesi’nde görme engelli bireylerin hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan yapay zeka destekli 'rehber göz' isimli cihaz geliştirildi. Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, Tıp Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Yılmaz, görme engellilerin sosyal yaşama daha aktif katılmalarını sağlamak ve hareket kabiliyetlerini artırmak amacıyla bir proje başlattı.
2019 yılında Yılmaz ve öğrencileri Nadi Doğan, Bahadır Bektaş Doğmuş ile Recep Tayyip Çitil tarafından temelleri atılan 'Görme Engellilere Yönelik Giyilebilir Rehber' projesi, 2021 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 'Faydalı Model Belgesi' ile tescillendi. Yapay zeka teknolojisinin entegrasyonu ile daha da geliştirilen cihaz, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde tanıtıldı.
Sesli uyarılarla yönlendirme sağlıyor
Proje kapsamında geliştirilen cihaz, çevredeki engelleri algılayarak kullanıcıyı sesli uyarılar ve geri bildirimlerle yönlendiriyor. Hafif ve ergonomik tasarımıyla günlük kullanıma uygun olan cihaz, yapay zeka ve sensör teknolojilerini bir araya getirerek kullanıcıların çevrelerini daha güvenli bir şekilde keşfetmelerine imkan tanıyor.
Patent alındı, seri üretim hedefleniyor
Doç. Dr. Hakan Yılmaz, dünya genelinde yaklaşık 45 milyon, Türkiye’de ise 1,1 milyon görme engelli birey bulunduğunu belirterek, “Bu bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak için teknolojiyi ve yapay zekayı kullanarak yerli bir çözüm üretmek istedik. Projemizin patentini aldık ve yakın zamanda seri üretime geçmeyi planlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Yılmaz, ürünün taşınabilir, kullanıcı dostu bir yapıya sahip olduğunu ve kesintisiz kullanım için değiştirilebilir bataryalarla donatıldığını belirtti. Cihaz, göğüs bölgesine takılan bir mini bilgisayar ile çalışıyor ve üzerindeki kameralar, kızılötesi ve ultrasonik sensörler sayesinde nesneleri ve engelleri algılayabiliyor.
Günlük hayatı kolaylaştırıyor
Yılmaz, cihazın yalnız yaşayan bireyler için büyük kolaylıklar sunduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Örneğin, görme engelli bir birey evinde klimanın kumandasını bulmak istediğinde, cihaz etrafı tarayarak kumandanın yerini tespit ediyor ve bluetooth kulaklık aracılığıyla sesli olarak kullanıcıya bildiriyor. Böylece birey, ihtiyaçlarını daha bağımsız şekilde karşılayabiliyor.”
Ürün, görme engelli bireylerin evde veya dışarıda karşılaşabilecekleri birçok durumu kolaylaştırmayı hedefliyor.