Türkiye'de piyasaya sürülmeye çalışıldığı iddia edilen 50 ve 100 dolarlık banknotların yarattığı döviz alarmı sürüyor. Kapalıçarşı'da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri bile astı. Söz konusu 50 ve 100 dolarlık sahte banknotların para sayma makineleri ve hatta ATM'lerden bile geçebildiği söyleniyor. Piyasaya ilk sahte paraların Güneydoğu sınırından geldiği iddialar arasında yer alırken toplam meblağın ise 600 milyon dolar olabileceği konuşuluyor.
Öte yandan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, sahte dolar basımı ve dağıtımı konularının araştırılması amacıyla soruşturma başlattı. Merkez Bankası, sahteciliğe karşı adli mercilerle çalışma yürüttüğünü ve gerekli yönlendirmeleri yaptığını açıkladı. Bankalar Birliği, ATM ve para sayma makinelerinde güncellemelerin yapıldığını duyurdu.
Sahte dolar raporu: Sıra ve seri numara bilgileri verilmiş
Hürriyet’in aktardığına göre, 50 dolarlar üzerinden artan dolandırıcılık vakaları, Merkez Bankası’nın (TCMB) 20 Kasım’da hazırladığı bir raporla da teyit edildi. Raporda şu tespit yer aldı: “Banknotlarda yapılan teknik incelemeler neticesinde sahte 50 Amerikan Doları banknotların banknot kağıtlarının yıpranmamış ve temiz halde olduğu, güvenlik özellikleri ve tasarım unsurları açısından orijinal 50 Amerikan Doları banknotlara benzer ve sahte olarak üretildiği, özellikle makineleri aldatmaya yönelik özellikler taşıdığı tespit edildi."
50 dolarlık banknotun sıra ve seri numaraları
Raporda, ‘bankacılık sistemine duyulan güvenin zedelenmemesi ve vatandaşların mağdur olmaması için bankalar tarafından sahtecilik konusunda azami dikkat ve özen gösterilmesinin büyük önem arz ettiğinin vurgulandığı’ belirtildi. Merkez Bankası raporunda ayrıca, 232 adet sahte 50 dolarlık banknotun sıra ve seri numaralarına yönelik bilgilere de yer verildiği öğrenildi.
Raporda bazı sahte dolar kupürleri ve özellikleri de yer aldı. Sahte doların özellikleri ise şöyle:
Sahteciliğinden şüphe edilen kupürlerin kağıdının temiz durumda olduğu, kalitesinin orta derecede olduğu, mavi ve kırmızı renkte kılcal liflerin baskı yoluyla taklit edildiği, bazı kupürlerde UV ışık altında parlama veren kılcal lif görüntüsü oluşturulduğu tespit edildi.
Manyetik özelliği açısından; orijinali ile aynı alanlarda manyetik özellik taşıdığı, ATM ve para sayma makinesi vb. cihazlarını aldatmaya yönelik taklit edildiği tespit edildi.
Baskı özelliklerini belirlemek üzere yapılan incelemede; ofset ve lazer baskı tekniği kullanılarak görsel kalitesi iyi derecede üretildiği, ön yüz siyah intaglio baskı alanlarının manyetik özellik içeren mürekkep ile zemin ve arka yüz görselinin ise manyetik olmayan mürekkep ile basılmış olduğu, mikro ve mini yazılarının bulunduğu ve orta-üst derecede taklit edildiği, seri-sıra numara baskısının lazer baskı tekniği ile üretildiği belirtildi.
OVI baskısının taklit edildiği ancak renk değişiminin orta derecede olduğu değerlendirildi.
Emniyet şeridi özelliklerini belirlemek üzere yapılan incelemede; kupürlerin iki katman halinde üretildiği, emniyet şeritlerinin katmanlar arasına yerleştirildiği, görsel olarak aldatma iğfal kabiliyetinin iyi derecede olduğu, katmanlar arasına yerleştirilmiş olan emniyet şeridinin UV ışık altında parlama yapmadığı ancak kağıt yüzeyine baskı yoluyla UV ışık altında seri renkte parlama özelliği bulunan şerit şeklinde baskı yapıldığı tespit edildi.