Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı son listede, vatandaşın sağlığıyla oynayan gıda sahtecileri tek tek ifşa edildi. Dönerde sakatat, kıymada kanatlı eti ve peynirde bitkisel yağ gibi birçok şaşırtıcı hile tespit edilirken, ünlü bir viski markasında gıdada kullanılmayan alkol türlerine rastlanması büyük endişe yarattı. Gıda Mühendisi Nurten Sırma, sahteciliğin nedenlerini ve sağlık üzerindeki risklerini açıkladı.
Et ürünlerinde gizlenen tehlike: Dil ve tavuk eti
Sırma, “Gıda sahteciliğinin temel sebebi maliyeti düşürmektir. Firmalar kırmızı etin yerine ucuz ve erişilebilir malzemeler kullanarak maliyetleri düşürmeye çalışıyor” diyerek sahtecilikte sıklıkla kullanılan yöntemlere dikkat çekti. Pişmiş dönerde dil, kıymada ise tavuk taşlığı kullanılarak görünüşte kırmızı ete benzer bir ürün elde ediliyor. Bu durum, et ürünlerinde kalite kaybına neden olduğu gibi, sağlıksız üretim koşulları riskini de beraberinde getiriyor.
Viskide tehlike: İzopropil alkol ve metanol
Listenin en dikkat çekenlerinden biri, ünlü bir viski markasında gıda dışı sanayide kullanılan alkol türlerinin bulunmasıydı. Sırma, metanol gibi maddelerin körlük ve hatta ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirterek, “Bu alkol türleri vücutta geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir,” uyarısında bulundu. Bu sahte alkol türleri geçmişte de çok sayıda sağlık sorununa neden olmuş, metil alkol zehirlenmeleriyle pek çok ölüm vakası yaşanmıştı.
Sahte bal nasıl anlaşılır?
Gerçek balı anlamanın zor olduğunu belirten Sırma, gözle bakarak sahte balı ayırt etmenin mümkün olmadığını, ancak bazı ipuçlarının yardımcı olabileceğini söyledi: “Sahte bal, havadan ince iplik halinde akar ve kesintili olur. Gerçek bal ise kopmadan akar.” Ancak yüzde 100 tespit için laboratuvar koşullarına ihtiyaç duyulduğunu belirten Sırma, vatandaşların güvenilir markalara yönelmesini önerdi.
Peynirde bitkisel yağ hilesi
Listede yer alan bir diğer hile, peynirde süt yağı yerine bitkisel yağ kullanılması oldu. Sırma, süt yağının maliyetli olması nedeniyle bazı firmaların peynire bitkisel yağ eklediğini ve böylece üretim maliyetini düşürdüğünü belirtti. Süt yağının yerini alan ucuz yağlar peynirin besin değerini düşürerek tüketici sağlığını olumsuz etkileyebiliyor.
Gıda güvenliği için öneriler ve şüpheli durumda yapılması gerekenler
Sırma, sahte gıdalardan korunmak için guvenilirgida.tarimorman.gov.tr adresinden ifşa edilen ürünlerin takip edilmesini öneriyor. Şüpheli bir durumla karşılaşan vatandaşların ise ALO 174 Gıda Hattı’na ihbarda bulunabileceğini hatırlattı.