Türkiye'de kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetin dozu her geçen gün artıyor. Şiddetin yanı sıra erken yaşta zorla evliliklerle mücadele ilişkin yasal düzenlemelerin 'şiddete sıfır tolerans' anlayışıyla uygulanması için '2026-2030 Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 5. Ulusal Eylem Planı (2026-2030)" hazırlanacak.
Yeni projeler hayata geçirilecek
2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'na göre, kadınların başta eğitim ve istihdam olmak üzere hayatın tüm alanlarında hak ve imkanlardan eşit şekilde yararlanması, her tür şiddet ve ayrımcılıktan uzak yaşamasının sağlanması ve her alanda temsil ve katılımının artırılması temel amacıyla yapılan çalışmaların kapsamı genişletilecek ve yeni projeler hayata geçirilecek.
Bu kapsamda, kadın erkek fırsat eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi önceliğinin tüm plan, program, politika geliştirme ve uygulama süreçlerinde yer alması sağlanacak.
Geçici özel önlemler uygulanacak
Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2024-2028) etkin biçimde uygulanacak ve planın izlenmesine yönelik internet tabanlı sistem kurulacak. Kadınların eğitim, istihdam ve karar alma mekanizmalarına katılımı ile temsillerinin artırılması için kota ve ilave destekler gibi "geçici özel önlemler" tanımlanarak uygulanacak.
Kamu, özel sektör, siyaset dahil tüm karar alma mekanizmalarında ve yönetimin her kademesinde nüfusun yarısını oluşturan kadınların temsili ve katılımının artırılması hedefiyle, aşamalı geçiş için çalışmalar yapılacak. Bu kapsamda, eğitimde ve istihdamda yer almayan genç kadınların ekonomik ve toplumsal hayata katılımları ve iş gücü piyasasında aktif yer almaları amacıyla güçlendirici ve yönlendirici çalışmalar yapılacak. Kadınların ve kız çocuklarının bilime, bilgi ve iletişim teknolojilerine tam ve eşit katılımını teşvik etmek ve kariyer gelişimleri ile ilgili farkındalıklarını artırmak amacıyla etkinlikler düzenlenecek. Kadın kooperatiflerinin güçlenmesine yönelik eğitimler ve danışmanlık hizmetleri verilecek.
Şiddet mağdurlarının güçlenmesi sağlanacak
Kadınlara yönelik şiddet ile erken yaşta ve zorla evliliklerle sıfır tolerans ilkesiyle mücadele edilecek, şiddetin önlenmesi ve şiddet mağdurlarının güçlenmesi sağlanacak.
Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddet ve erken yaşta evliliklerle mücadeleye ilişkin yasal düzenlemelerin "şiddete sıfır tolerans" anlayışıyla daha etkin şekilde uygulanması sağlanacak. Bu kapsamda, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 5. Ulusal Eylem Planı (2026-2030) hazırlanacak.
Şiddet uygulayanlara psikososyal destek
Kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında koruyucu ve önleyici hizmetlerin etkin sunumuna yönelik kurumsal kapasite geliştirilecek. Bu kapsamda, şiddet uygulayanlara yönelik psikososyal destek hizmet çalışmaları yürütülecek.
Nüfusun yoğun olduğu 3 büyükşehirde ikinci Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) kuruluşlarının açılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek. Farklı ihtiyaçlara sahip kadınlara bir arada hizmet sunan kadın konukevlerinin ihtisaslaşma çalışmaları kapsamında bir kadın konukevi ihtisas kuruluşuna dönüştürülecek.
Kadınlara ve kız çocuklarına karşı her türlü şiddet ile topyekun mücadele kapsamında toplumsal farkındalık ve duyarlılığın artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek. Bu kapsamda, farklı hedef gruplara yönelik modüllerden oluşan Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Modüler Eğitim Programı hazırlanacak.
Kadın konukevlerinden hizmet alan 15 bin kadına farkındalık ve bilgilendirme eğitimleri verilecek. Kadına yönelik aile içi şiddet ile mücadele kapsamında toplumsal farkındalık ve duyarlılığın artırılması çalışmaları yürütülecek.
İş hayatında 'eşit işe eşit ücret'
Kadınların ekonomik, sosyal ve kültürel hayata eşit katılımının yanı sıra "eşit işe eşit ücret" ilkesinin benimsendiği koşullarda istihdamının artırılması sağlanacak.
Kadın istihdamını artırmak üzere merkezi yönetim, yerel yönetimler, özel sektör ve STK'larla işbirliğinde kaliteli, ekonomik ve erişilebilir bakım hizmetlerine ilişkin alternatif modeller geliştirilecek.
Kadınların iş gücüne katılımlarını artıracak girişimcilik, finansal ve dijital okuryazarlık, kooperatifçilik gibi alanlardaki programların kapsamları genişletilerek yaygınlaştırılacak. Kadın girişimciliğinin ve kadın kooperatiflerinin niteliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek.
Matematik, fen, teknoloji ve mühendislik alanlarında kadınların eğitim ve istihdamının artırılması için kamu ve özel sektörün eşitlik ve kapsayıcılık temelinde dönüşümüne yönelik çalışmalar yapılacak. Bu kapsamda, mühendislik fakültelerinde ve liselerde eğitim gören kız öğrencilere yönelik destek ve farkındalık çalışmaları gerçekleştirilecek.