Küresel ısınmanın bir kriz haline gelmesinin ardından jeomühendisler, bu zamana kadar birçok Dünya'yı 'soğutma' önerileri sunuyor. Aralarında en dikkat çekenlerden birisi de, 'atmosfere elmas tozu fırlatmak' oldu.
Geophysical Research Letters'da bu ay yayınlanan çalışmada, bilim insanları her yıl stratosfere 5 milyon ton elmas tozu fırlatmanın gezegeni 1.6 santigrat derece soğutabileceğini bildirdi.
Ucuz bir öneri olarak görünmese de doğal süreçlerden ilham alan bilim insanları, tarih boyunca aktif volkanlardan püsküren milyonlarca ton kükürt dioksitin stratosfere fırlatılmasının, atmosferin soğumasındaki pozitif etkilerini vurguluyor.
Atmosfere yayılan madde, gezegeni soğutmaya yardımcı oluyor
Kükürt dioksit su buharı ve diğer gazlarla reaksiyona girerek havada asılı duran ve güneş ışığını uzaya geri yansıtan sülfat aerosallarını oluşturabiliyor. 1991'de Pinatubo Dağı'nın püskürmesinin, gezegeni birkaç yıl boyunca 0,5 derece kadar soğuttuğunu bildiren bilim insanları, bu durumu yapay bir şekilde sağlamanın yollarını aradıklarını söylüyor.
Yapılan çalışmalar sonucunda bilim insanları, kükürt dioksit ve kireçtaşının birincil bileşeni olan elmasın aynı etkiyi sağlayabileceğini fark ettiler. Ekip, atmosferde 1.6 derelik bir soğuma elde etmek için her yıl stratosfere 5 milyon ton elmas parçacığı serpilmesi gerektiğini söylüyor.
Araştırmacılar ikinci seçenek olarak elmas tozu yerine kükürtün atmosfere yayılmasını sağlayabileceklerini söylüyor. Ancak, bir stratosferik ısınmanın sadece istenen soğumanın bir kısmını dengelemekle kalmayacağı, aynı zamanda El Niño gibi Dünya yüzeyindeki iklim modellerini de bozabileceği üzerinde duruluyor. Araştırmacılar ayrıca önceden yapılan çalışmaların kükürtün önemli yan etkilerinin hafife alındığını düşünüyor.
Diğer araştırmacılar ise farklı bakış açıları sunuyor
Cornell Üniversitesi'nde çalışan iklim bilimi üzerine çalışan bir mühendis olan Douglas MacMartin, elmas tozunun ideal olmadığını savunuyor.
Birinci neden olarak maliyeti gösteren mühendis, 'ton başına yaklaşık 500 bin dolar olan sentetik elmas tozunun, kükürtten iki bin 400 kat daha pahalı olacağını ve 2035'ten 2100'e kadar her yıl atmosfere dağıtılması durumunda 175 trilyon dolara mal olacağını' söylüyor.
MacMartin, kükürtün yaygın ve 'temelde ücretsiz' olduğunu söylüyor. Kükürtün, halihazırda bir gaz olduğu için atmosfere kolayca pompalanabileceğini ve elmas gibi katı parçacıklı bir maddenin kümeleşmesini önlemek için ekstra çaba sarf edilmesi gerektiğini vurguluyor. Mühendis, 'stratosfere dağıtılabilecek diğer maddelerin üzerinde de düşünülmesi gerektiğini, sülfatın iyi bir alternatif olabileceğini' söylüyor.