Karayip ülkeleri, İngiltere Kralı III. Charles ve Başbakan Keir Starmer’dan, 'Atlantik Köle Ticareti' için 261 milyar dolar tazminat talep etmeye hazırlanıyor. Bu talep, 21 Ekim’de Samoa’da yapılacak İngiliz Milletler Topluluğu Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı’nda gündeme getirilecek.
Karayip ülkeleri, kölelik uygulamalarıyla ilgili tazminat meselesini toplantıda tartışma kararı aldı. Barbados Başbakanı Mia Mottley, tazminat konusundaki girişime öncülük eden isim olarak Londra’da Kral III. Charles ile görüşmeler yaptı. Mottley, iki yıl önce köleliğin bir 'konuşulması gereken bir mesele' olduğunu kabul eden Kral’ı övdü. Ancak Buckingham Sarayı, yapılan özel görüşmelere dair herhangi bir ayrıntı açıklamadı.
Geçtiğimiz ay Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na hitap eden Mottley, kölelik ve sömürgecilikle ilgili tazminat meselesini çözmek için on yıl daha gerektiğini belirtti. Ayrıca 2023’te, İngiltere’den Atlantik köle ticareti için 4,9 trilyon dolar tazminat talep etmişti.
Black Lives Matter hareketiyle tazminat istekleri daha da arttı
İngiltere, uzun yıllardır köle ticaretindeki rolü nedeniyle zaman zaman tazminat talepleriyle karşı karşıya kalıyor. Black Lives Matter hareketiyle birlikte bu talepler son yıllarda daha da arttı. Cambridge Trinity College’dan Dr. Michael Banner, İngiltere’nin Karayip ülkelerine 205 milyar sterlin borçlu olduğunu hesaplamıştı. 2023’te Brattle Group tarafından yapılan bir araştırma ise, İngiltere’nin köle ticareti nedeniyle yaklaşık 19 trilyon sterlin (24 trilyon dolar) tazminat borcu olduğunu öne sürdü.
Birlemiş Milletler Yargıcı Patrick Robinson, İngiltere’nin kölelik tazminat taleplerini göz ardı edemeyeceğini belirtti. Robinson, Brattle Group’un hesaplamasının köle ticaretinin verdiği zararın 'az bir kısmını' yansıttığını söyledi.
Bir zamanların en büyük 'köle devletiydi'
Nisan 2023’te İngiltere’nin o dönemdeki Başbakanı Rishi Sunak, köle ticareti için özür dilemeyeceğini veya tazminat ödemeyeceğini belirterek, “Tarihimizle yüzleşmek için enerjimizi bu yöne harcamak doğru bir yol değil” demişti.
İngiltere’nin Atlantik köle ticaretine katılımı 1562’de başlamış, 1730’larda dünyanın en büyük köle ticareti yapan devleti haline gelmişti.
Köle ticareti 1807’de, köle emeği ise 1833’te yasaklanmıştı.