Tarım ve Orman Bakanlığı, tarafından güncellenen taklit-tağşiş yapılan ve sağlığı tehlikeye düşürebilecek gıdalar listesi günlerdir kamuoyunun gündeminde yer alıyor. Bir yemek zincirinin pişmiş köftesinde domuz eti tespit edilmesi ve firmanın adının aylar sonra konuşulması sosyal medyada gündem oldu. Öte yandan güncellenen listede kangal sucuk ve köftede kanatlı eti, Adana kebabında kalp, pekmezde ilaç etken maddesi, zeytinyağı yerine ise tohum yağları tespit edildiğine yer verildi.
Halk sağlığını tehlikeye atan firmaların tartışılmasıyla beraber Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan konuya ilişkin açıklama geldi.
"Suç duyurusunda bulunulmaktadır"
Yapılan açıklamada, “Gıda güvenilirliğini sağlamak ve kamu sağlığını korumak, Anayasa ve kanunlarımızın Bakanlığımıza verdiği temel bir görevdir. Bu kapsamda Bakanlığımız hem tüketicimizin hem de üreticimizin hak ve menfaatlerini korumakla mükelleftir. Yeni Gıda Kamuoyu Duyurusu Sistemimizde 8 binden fazla gıda denetçimizle yaptığımız rutin ve anlık denetimlerde ortaya çıkan her türlü uygunsuzluk, teknik sürecinin tamamlanmasının ardından yayımlanmaktadır. Uygunsuzluk tespit edilmesi halinde toplatma, idari para cezası ve üretimin askıya alınması gibi yaptırımların yanı sıra uygunsuzluğun insan hayatını ve sağlığını tehdit etmesi halinde ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulmaktadır. Bu idari işlemler Anayasamızın 125. maddesi gereği yargı denetimine tabidir. Yargı kararları idarenin bütün unsurları bakımından bağlayıcıdır. Bakanlığımız kamu sağlığını koruma konusunda görev ve yetkilerini bu ilkeler doğrultusunda kararlılıkla ifa etmeye devam edecektir” denildi.
'Herhangi bir toleransımız olmayacak'
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise çok uzun süredir tüketicilerin en doğal hakkı olan güvenilir gıdaya ulaşma konusunda yaptıkları çalışmaları kamuoyuyla paylaştıklarını söyledi.
Denetimlerin sıklıkla devam ettiğini belirten Yumaklı, "Özellikle bayramlar gibi çok yoğun bir şekilde gıda tüketiminin olduğu zamanlar da dahil olmak üzere sektör denetimleri, spesifik denetimler, gelen şikayetlerin değerlendirilmesi gibi konularda bizim ilgili birimlerimiz denetimlerini yaptılar. Biz hep bunu söyledik, tüketicimizin güvenilir gıdaya ulaşması en doğal hakkıdır. Buna ilişkin herhangi bir uygunsuzluğu kabul etmiyoruz, herhangi bir toleransımız olmayacak" ifadelerini kullandı.
800 milyon liraya yakın idari para cezası
Türkiye'deki işletmelerin farklı gerekçelerle birden fazla denetlenmesine devam edeceklerini vurgulayan Yumaklı, "Türkiye'deki 724 bin işletmenin senede bir kez mutlaka ama farklı gerekçelerle birden fazla denetlenmesi konusuna devam edeceğiz. 7 bin 500 arkadaşım var, onlar sahada olmaya ve denetimlere devam edecekler. Bu yıl 1 milyona yakın denetim yaptık. 16 bin uygunsuzluk tespit ettik. 800 milyon liraya yakın idari para cezası uyguladık. Bunlardan 368'i için savcılıklara suç duyurusunda bulunduk. Yine bunların arasında yakaladığımız uygunsuzluğa bağlı olarak da işletme kapatmaları gerçekleştirdik" bilgisini verdi.
Denetimlerde faaliyeti durdurma, idari para cezası, piyasadan o parti ürünlerin toplanması, imha etmek gibi birçok alt başlığı da gerçekleştirdiklerini anlatan Yumaklı, şöyle devam etti:
"Kanunda yer alan gıda ile ilgili uygunsuzlukların kamuoyuna duyurulmasıyla ilgili yeni bir sisteme geçeceğimizi söyledik. Eski sistem nasıldı? İşte o süreç devam ediyordu ve belli aralıklarla herhangi bir takvimi belli olmayan şekilde kamuoyuna zaman zaman duyurular yapıyor. Biz bunu herhangi bir tereddütte meydan vermemek amacıyla bir sistem üzerinden anlık olarak süreci tamamlananların görünmesi şeklinde çevireceğimizi söylemiştik ve bunu da yaptık. Yani kontrol, analiz, yaptırım ve duyurusu. Bu kapsama girenlerin duyurusu konusunu devreye almış olduk. Ben bu konuda toplumun her kesiminden çok ciddi bir şekilde teşekkür aldığımızı ifade etmek istiyorum. Yine gıda üretimi yapıp bütün kurallara uyan, toplumun güvenilir gıdaya ulaşma konusundaki hakkını gözeten işletmelerimize de ayrıca buradan teşekkür etmek istiyorum. Bu sistem aynı şekilde devam edecek, yani kontrol, analiz eğer gerekiyorsa yaptırım ve sonra kamuoyu duyurusu guvenilirgida.tarimorman.gov.tr hesabımızdan yayınlanmaya devam edecek. Bizim bir de 'Tarım Cebimde' uygulamamız var. En kısa zamanda oraya da bunu adapte edeceğiz. Yani web sayfasına girmeden de o uygulamadan bunlara ulaşmak mümkün olabilir."
'Kamuoyuna bu duyurularımızı yapmaya devam edeceğiz'
Bir gazetecinin, "2021 yılındaki tespitler yeni yayınlandı gibi bazı eleştiriler var" şeklindeki sözleri üzerine Bakan Yumaklı, "Bu bir süreç yani o önceki dönemde yine metodolojik olarak bunlar yapılıyordu ancak her işletmenin bizim tespitlerimiz sonrası, kendilerine yapılan bildirimden sonra yasal hakları var. Yani bunlara itiraz etme hakkı, yeniden analiz edilmesini isteme hakkı vesaire gibi dolayısıyla biz o sürecin tamamlanması gerçekleşmiş olanların duyurusunu yapıyoruz. Bu şekilde de yapmaya devam edeceğiz. Yani oradaki önceki yıllardan gelme konusu bizim sürecimizle ilgili değil. Bu konuda firmaların, kurumların kendi yasal haklarını kullanması. Çok sık gerçekleşen bir şey değil açıkçası. Dolayısıyla biz kamuoyuna bu duyurularımızı yapmaya devam edeceğiz" diye konuştu.