Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 8 Ekim 2024 tarihinde, İsrail ve Ortadoğu konularını ele alacak bir kapalı oturum düzenlemeye hazırlanıyor. Bu oturum, bölgedeki güncel gelişmeler ve Türkiye'nin bu konudaki politikaları hakkında bilgi alışverişinde bulunmak amacıyla gerçekleştirilecek.
Konuyla ilgili açıklama yapan TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, bu oturumda konuşulanların en az 10 yıl boyunca devlet sırrı olarak kalacağını açıkladı. Kapalı oturumlarda konuşulanlar, yalnızca Meclis Genel Kurulu'nun onayıyla 10 yılın ardından açıklanabiliyor.
Peki, kapalı oturum nedir? Gizli oturumda neler konuşulacak? Tutanaklar neden devlet sırrı olarak saklanıyor?
Kapalı oturum nedir?
Kapalı oturum, bir meclis veya kurulun, belirli bir konu hakkında dışarıdan kimselerin katılımına kapalı olarak gerçekleştirdiği toplantılardır. Bu tür oturumlar, genellikle hassas bilgilerin paylaşılması gereken durumlarda tercih edilir.
Kapalı oturumlar, TBMM'nin işleyişinde önemli bir yer tutmakta ve milletvekillerinin, hükümetin ve ilgili kurumların hassas konular üzerinde derinlemesine tartışmalar yapmasına olanak tanımaktadır.
Kapalı oturumların özellikleri şunlardır:
Gizlilik: Kapalı oturumlar, halka açık değildir ve yalnızca belirli katılımcıların yer almasına izin verilir.
Sınırlı katılım: Oturumda bulunabilecek kişiler, önceden belirlenmiş olup, dışarıdan katılımcılara kapalıdır.
Hassas konular: Genellikle ulusal güvenlik, diplomasi veya stratejik öneme sahip konuların ele alındığı toplantılardır.
TBMM tarihinde kapalı oturumlar, çeşitli dönemlerde ve farklı konularla ilgili olarak gerçekleştirilmiştir. Bu oturumlar, genellikle ulusal güvenlik, dış politika ve önemli iç meseleler hakkında bilgi alışverişi sağlamak amacıyla yapılmaktadır.
TBMM tarihinde kapalı oturumlar
TBMM, kuruluşundan bu yana birçok kapalı oturum düzenlemiştir. Bu oturumlar, genellikle aşağıdaki konular etrafında şekillenmiştir:
1.
Ulusal Güvenlik: Ülkenin güvenliğini tehdit eden durumlar hakkında bilgi alışverişi.2.
Dış Politika: Uluslararası ilişkiler ve diplomatik meseleler üzerine tartışmalar.3.
Önemli İç Meseleler: Ülke içindeki kritik sorunlar ve bunların çözüm yolları.Türkiye Büyük Millet Meclisi tarihide özellikle devletin güvenliğine ilişkin konular başta olmak üzere çok sayıda gizli oturum gerçekleştirildi. Sonra olarak ocak ayında Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 9 askerin yaşamını yitirdiği, Pençe Kilit operasyonu bölgesindeki PKK saldırısıyla ilgili TBMM Genel Kurulu’nu bilgilendirmişti. Bir yıl önce 12 Ekim’de de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Gazze konusunda milletvekillerini bilgilendirmişti.
Kapalı oturum en çok TBMM’nin ilk kurulduğu yıllarda ve milli mücadele döneminde gerçekleştirildi. Kıbrıs konusu ise TBMM Genel Kurulu’nda en çok kapalı oturumlarda konuşulan başlık oldu. Yine terör ile mücadele konusu da gizli oturum başlıkları arasında yer aldı. Asker gönderme tezkereleri de yine kapalı oturumlarda konuşulan konular oldu.
TBMM’de ilk gizli oturum
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde ilk gizli oturum meclis açılışının ertesi günü 24 Nisan 1920 tarihinde gerçekleşti. İlk gizli oturumda TBMM Başkanı sıfatıyla Mustafa Kemal Atatürk genel durum hakkında genel kurula bilgi verildi.
1 Mart tezkeresi tutanakları hala gizli
Türk siyasi tarihinde önemli bir yere sahip olan 1 Mart Irak tezkeresi de gizli oturumla gerçekleşti. Çokça merak edilen ve hala gizli tutulan görüşme için 10 yılın ardından yapılan başvurulara karşın Meclis Danışma Kurulu hala tutanakların yayınlanmasına dair bir karar almadı. Bunu benzer çok sayıda tutanak üzerinden 10 yıl geçmesine karşılık gizliliğini koruyor.
Yayınlanmasına karar verilen kapalı oturum tutanakları ise bu sitede sergileniyor: https://www.tbmm.gov.tr/Tutanaklar/GizliOturumTutanaklari
Kapalı oturum kararı nasıl alınır?
Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzük gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, bir siyasi parti grubunun yahut yirmi milletvekilinin yazılı istemi üzerine kapalı oturum yapabiliyor. Kapalı oturum önergesi verilince, kapalı oturumda bulunabilecek şahıslar dışında herkes, toplantı salonundan çıkarılıyor. Salon boşaldıktan sonra kapalı oturum önergesinin gerekçesi dinleniyor. Bu gerekçe siyasi parti grubu sözcüsü veya önergedeki birinci imza sahibi milletvekili yahut onun göstereceği bir diğer imza sahibi milletvekili tarafından açıklanıyor. Daha sonra genel kurul kapalı oturum yapılıp yapılmayacağına karar veriyor. Kapalı oturum kararı alınır ise bu toplantıda konuşulanlar en az 10 yıl boyunca devlet sırrı olarak kalıyor. 10 yıl tamamlandıktan sonra ise genel kurul karar alır ise gizli oturum tutanakları açıklanıyor.
Kapalı oturum ne zaman düzenlenecek?
8 Ekim Salı günü 2024'te TBMM'de gerçekleşecek.
Kapalı oturumda ne konuşulacak?
Oturumda, İsrail’in Filistin'e yönelik saldırıları, Ortadoğu'daki son durum ve Türkiye'ye yönelik tehditlerin ele alınması bekleniyor. Ayrıca, Türkiye’nin bu saldırıları durdurmak için attığı diplomatik ve askeri adımlar da gündemde olacak. Türkiye’nin Ortadoğu’daki stratejisi ve ulusal güvenlik açısından aldığı önlemler de detaylı olarak değerlendirilecek.