Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından, Afrika dışından iki vakanın bildirilmesiyle birlikte, birçok Afrika ülkesinde yeni bir maymun çiçeği virüsü salgını nedeniyle halk sağlığı açısından acil durum ilan edildi.
Maymun çiçeği virüsü Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde artış göstermiş ve teyit edilen vakalar Afrika alt bölgesinde yer alan ülkelere de ulaştı.
Şu ana kadar Afrika genelinde 17 binden fazla vaka teyit edilmiş olup, DSÖ salgının 'uluslararası endişe' yarattığını duyurmuş ve buna mukabil DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhonam Ghebreyesus 'uluslararası acil durum' ilan etmişti.
Söz konusu salgın, Tip 1 olarak adlandırılan ve esas olarak cinsel yolla yayıldığı söylenen yeni bir türün tanımlanmasıyla ortaya çıkmıştı. DSÖ, bu yeni türün daha önce hiç maymun çiçeği virüsü vakası bildirmemiş olan Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda'da tespit edildiğini açıkladı.
Avrupa'ya da sıçramıştı
Tüm bunlara ek olarak yeni türden bir vaka da İsveç'te tespit edildiği doğrulanmıştı. Şu anda karantina altında olan bu kişinin, başka vakaların da bildirildiği bir Afrika ülkesinde bulunduğu sırada hastalığa yakalandığı ifade edilmişti.
Pakistan Ulusal Sağlık Hizmetleri Bakanlığı da ilk vakayı doğrulayarak söz konusu kişinin Suudi Arabistan'dan geldiğini söyledi. Sağlık yetkilileri, kişinin enfekte olduğu virüsün tam türünü belirlemek için dizileme çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Laboratuvar tarafından doğrulanmış Tip 1 mpox bildiren ülkeler:
Teyit edilmiş vakalar | Maruz kalma riski |
İsveç | Sudan |
Kamerun | Tanzanya |
Demokratik Kongo Cumhuriyeti | Zambiya |
Gabon | Angola |
Kenya | |
Uganda | |
Burundi | |
Ruanda | |
Orta Afrika Cumhuriyeti |
'Uluslararası müdahaleye ihtiyaç var'
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhonam Ghebreyesus tarafından yapılan açıklamada şu cümleleri kaydetmişti:
Yeni bir maymun çiçeği tipini ortaya çıkması, Doğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde hızla yayılması ve bazı komşu ülkelerde vakaların rapor edilmesi çok endişe vericidir. Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Afrika'daki diğer ülkelerde görülen diğer maymun çiçeği tipleri salgınlarına ek olarak, bu salgınları durdurmak ve hayat kurtarmak için koordineli bir uluslararası müdahaleye ihtiyaç olduğu açıktır.
Dünya Sağlık Örgütü ayrıca hızlandırılmış aşı erişimi ve kontrol altına alma önlemlerini koordine etmek için pek çok ülke ile birlikte çalıştığını duyurmuş ve etkili bir müdahale için başlangıçta 15 milyon dolarlık bir kaynağa ihtiyaç duyulacağı ifade etmişti.
Şimdiye kadar, tüm dünya için risk değerlendirmesi 'orta' olarak belirlenirken Tip I vakaları büyük ölçüde Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve komşu ülkelerde görülüyor.
ABD'de görülen vaka sayısı bin 399
2024'ün başından bu yana dünya çapında teyit edilen tüm maymun çiçeği türlerine ait bilgiler ise aşağıdaki tablodaki gibi oldu.
Ocak ayından bu yana Amerika kıtasında doğrulanan vaka sayısı:
Ülke | Doğrulanan vaka sayısı |
ABD | 1399 |
Kanada | 83 |
Brezilya | 106 |
Kolombiya | 101 |
Peru | 63 |
Arjantin | 13 |
Meksika | 45 |
ABD, genel halk için riskin 'çok düşük' olduğunu ve orada hiçbir Tip 1 vakası bildirilmediğini açıklamış ancak ülkede yılbaşından beri bin 399 diğer maymun çiçeği türü vakası görülmüştü. Uzmanlar bu sayının neredeyse Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile aynı seviyede olduğunu aktarmışlardı.
Konuya ilişkin açıklama yapan bir uzman, “Devam eden sağlık desteğine ek olarak, son birkaç ay içinde Amerika Birleşik Devletleri, Orta ve Doğu Afrika'da Tip I maymun çiçeği virüsü hazırlık ve müdahale çabalarını desteklemek için 17 milyon ABD doları daha sağlamıştır. Bu fon, daha güçlü gözetim, risk iletişimi ve toplum katılımının yanı sıra gerekli laboratuvar malzemeleri ve teşhis, klinik hizmetler ve aşı planlamasına olanak sağlamıştır" cümlelerini kaydetmişti.
Afrika'da Demokratik Kongo Cumhuriyeti zirvede
Afrika kıtasında doğrulanan tüm maymun çiçeği vakalarına ilişkin veriler ise aşağıdaki gibi oldu:
Ocak ayından bu yana Afrika kıtasında doğrulanan vaka sayısı:
Ülke | Doğrulanan vaka sayısı |
Nijerya | 34 |
Liberya | 5 |
Kamerun | 5 |
Kongo | 19 |
Demokratik Kongo Cumhuriyeti | 1754 |
Orta Afrika Cumhuriyeti | 21 |
Güney Afrika | 16 |
Avrupa'daki toplam doğrulanmış vaka sayısı 784
Ocak ayından beri doğrulanan tüm maymun çiçeği vakalarına ilişkin veriler diğer ülkelerde ise aşağıdaki gibi oldu:
İsveç - 32
Norveç - 2
İspanya - 332
İtalya - 60
Birleşik Krallık - 77
Fransa - 101
Almanya - 57
Yunanistan - 10
Bulgaristan - 1
Portekiz - 31
İrlanda - 5
Belçika - 10
Hollanda - 17
Avusturya - 10
Çekya - 11
Polonya - 6
Macaristan - 3
Slovakya - 2
İsviçre - 16
Hırvatistan - 1
Çin'deki vaka sayısı 333
2024 yılının başında beri diğer ülkelerde doğrulanan vaka sayıları ise şöyle oldu
2024 yılının başında beri diğer ülkelerde doğrulanan vaka sayıları ise şöyle oldu:
Ülke | Doğrulanmış vaka sayısı |
Rusya Federasyonu | 2 |
Çin | 333 |
Japonya | 15 |
Güney Kore | 4 |
Vietnam | 81 |
Tayland | 120 |
Kamboçya | 12 |
Endonezya | 15 |
Avustralya | 108 |
Yeni Zelanda | 9 |
İsrail | 39 |