Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kirada yüzde 25 sınırının devam etmesi için bir sebep olmadığını söyledi.
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Üyesi ve Emlak Federasyonu (EMFED) Gayrimenkul Danışmanı Halil Güven, Radyo Sputnik’te yayımlanan Gün Ortası programında Okan Aslan’ın konuğu oldu. Güven, kirada yüzde 25 sınırının kalkmasına dair bilgilendirmede bulundu.
Yüzde 25 sınırlamasının ne zaman ve nasıl uygulanmaya başladığını açıklayan Güven, şunları söyledi:
“2021 yılı sonunda doların artması, taşınmaz fiyatlarının 4-5’e katlanması üzerine ev sahipleri de kira bedellerini artırmak istediler. Birçok sorun ortaya çıkınca kanun koyucu, hem enflasyonla mücadele hem de kiracılar lehine pozitif düzenleme olması açısından yüzde 25 artış sınırlamasını getirdi. İlk sınırlama 7409 sayılı kanunla 11.06.2022 tarihinde başladı. 01.07.2023’e kadar çıkmıştı ilk kanun. Ancak yine aynı mahiyette bir kanunla tekrar uzatıldı. 01.07.2024 sonuna kadar kira artışlarında yüzde 25 sınırı kullanılacak. Bu yüzde 25 sınırı biliyorsunuz meskenlerde uygulanıyordu, iş yerleri bundan muaf.”
Güven, bundan sonraki sürecin nasıl işleyeceğine dair şöyle konuştu:
“1 Temmuz’dan sonra eski sisteme dönülecek. Eski sistemdeki artış oranları uygulanacak. Eski sistemde de bir sınırlama vardı. Bu sınırlama TÜFE’ye bağlıydı. Tabii enflasyon oranları artınca TÜFE de arttı. TÜFE’ye bağlı olarak kira artış oranları yükselmişti. Buna da sınırlama getirilmişti. Yani yüzde 25 sınırlamanın sınırlaması gibi bir düzenlemeydi. Şimdi sınırlamanın biri kalkmış olacak. Borçlar Kanunu 344. Maddesine göre ‘Bir önceki kira yılındaki Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek üzere artış yapılabilir’ diyor. Yani en fazla yapılabilecek kira artış oranı, TÜFE’nin 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı.”
Kira sözleşmesindeki hükümler ne olacak?
“Kiracı ve kiraya veren, kira sözleşmesi yaparken kira artış oranını belirliyorlar. Bu anlaşma geçerliliğini sürdürmeyecek. 1 Temmuz’dan sonra, önce ikna sözleşmesindeki kira artış maddesine bakılacak. Burada bir hüküm var mı yok mu ona bakılacak. Eğer bir hüküm varsa, bu hüküm uygulanacak. Ancak bu rakam TÜFE 12 ayık ortalama değişim oranından fazla olamayacak.”
Güven şöyle devam etti:
“Yüzde 25 sınırlaması gelince şöyle bir durum ortaya çıktı: Yeni verilen kiralarla eski kiralar arasında büyük farklar oluştu. Bir apartman dairesinde birinci kattaki 5 bin lira ödüyor, üst kattaki yeni tarihli kiracı 15-20 bin lira ödüyor. Ev sahipleri burada isyan edebiliyorlar.”