EKONOMİ PANORAMA

Cep telefonları kullanıcıları 'dinliyor' mu? Reklamlar buna göre karşımıza çıkıyor mu?

Hepsiburada Dijital Performans Direktörü Alper Boyer, Erdal Kaplanseren’le Ekonomi Panorama’ya konuk oldu. Boyer, dijital pazarlamada yapay zekanın rolüne değindi.
Sitede oku
Yirmi yılı aşkın kariyerini anlatan Alper Boyer, Dijital Performans departmanı olarak ne yaptıklarını kısaca özetledi:
“Hepsiburada’da performans-pazarlama direktörlüğü yapıyorum. Performans, pazarlama departmanının altında bir departman. İki senedir bu rolü aktif olarak yürütüyorum. Aşağı yukarı iş geçmişim toplam 20 sene civarı. Bunun 14 senesi dijital ve performans yönetimi diyebileceğimiz kanallar çerçevesinde oldu. Daha önce FLO, Boyner gibi şirketlerde çalıştım. Start-up’larda bulundum. Yönetimsel ve uzman pozisyonlarda çalıştım. Performans pazarlama altında ne yapıyoruz peki? Google, Meta gibi alanlarda reklamlar verebiliyoruz. E-ticaret satışlarının döndüğü taraflar buralar. Bunun gibi benzer kanallar da var. Bunların yönetimini gerçekleştiriyoruz. Bir yandan teknoloji bir yandan da veri ile bunları besleyerek satışları artırmaya çalışıyoruz. Olayımız pazarlama ve satış.”
Verinin doğru işlenmesi durumunda altın veya petrol gibi verimli bir kaynak olduğunun altını çizen Alper Boyer, KVKK ve şirketlerin aldığı önlemler sonrası işlenebilen ve kullanıcıyla ilişkilendirilebilen verilerde azalma yaşandığını vurguladı:

“Petrolde biliyorsunuz işlerseniz içinden benzin çıkıyor. Polimer vs. üretilebiliyor. Veri de aslında böyle. Veri ile doğru işi yapmayı bilirseniz bir altın madeni. Ama bazen insana manasız gelebilecek veya insanı farklı yerlere sürükleyecek çıktılar da sunabilir veriler. Veriyi iyi okumak çok önemli. Belki bu dönemi 2019 öncesi ve sonrası olarak ayırmak önemli olabilir. 2019 öncesi Türkiye’de verinin nasıl kullanılacağıyla ilgili kanuni zorunluluk veya kullanıcı nezdinde verinin korunmasıyla ilgili herhangi bir kanun yoktu. Fakat 2018-2019 sonrasında hem devlet destekli KVKK geldi, hem de ilk adımı ios kullanıcılarına Apple sunarak attı. Telefondan veya Safari tarayıcıdan girmek istediğinizde kullanıcı olarak reklam alıp almak istemediğinizi sordu ve konuyu kapattı. Eğer siz izin vermiyorsanız hiçbir şekilde reklam görmüyorsunuz. Eğer izin verirseniz analiz edilebiliyor, hedeflenebiliyor ve reklam alabiliyorsunuz.

2019 öncesi hayatımız çok kolaydı ve veriyle istediğimiz işi yapabiliyorduk. 2019’dan bu geldiğimiz döneme kadar verinin neredeyse yüzde 70’ini kullanabilir haldeyiz. Yüzde 100’ünü hala okuyabiliyoruz ama bazı pazarlama kanallarında hedefleyemiyor veya kullanıcı ile ilişkilendiremiyoruz. 2023 Haziran ayında ise bu olay Android kullanıcıları için fakat sadece web için geçerli oldu. Herhangi bir Chrome tarayıcı kullanırken mesela çerez uygulamaları çıkıyor. İzin vermezseniz firma sizin bilgilerinizi işleyemiyor. Veriyi toplayabiliyor ama hangi kullanıcıdan geldiğini bilmiyor, sizinle ilişkilendiremiyor.”

Verilerin müşteri verisi ve trafik verisi olarak iki ayrı kategoride değerlendirildiğini belirten Boyer, şunları kaydetti:
“Verinin işlendiği iki nokta var. Müşteri verisi ve trafik verisi dediğimiz kullanıcı verisi. Müşteri verisi daha zengin. Çünkü müşterinin kim olduğunu biliyorsunuz. Müşteriyi tanıyabildiğiniz için yapabildiğiniz faaliyetler var. Trafik tarafında ise konu aksiyonlar üzerine konuşlanıyor. Kullanıcının sitede yaptığı faaliyetler mesela. Bir ürüne baktı mı? Sepete ekledi mi? Sonra geri dönüp sepette ürünü kontrol etti mi? Site içinde arama yaptı mı? Bunlar çok değerli aksiyonlar. Biz bunları daha çok hedefleyerek satışları artırmaya çalıştırıyoruz. Veriyi iyi analiz edip kimi daha fazla hedeflememiz gerektiğini belirleyip işlemler yapıyor, kampanyaları buna göre belirliyoruz. Veriye bakmadan şirketin hiçbir faaliyetini belirlemiyoruz diyebiliriz.”
Birçok insanın “Telefonlar bizi dinliyor mu? Yazışmalarımızı okuyor mu? Bu yüzden mi konuştuğumuz ve yazıştığımız konularda reklamlar görüyoruz?” sorusunu yanıtlayan Alper Boyer, konunun detaylarına değindi:
“Telefon bizi dinliyor ama korkulmasın. Yapay zeka teknolojisi var. Whatsapp’a girerseniz mesela onayladığınız gizlilik koşulları var. Belirli anahtar kelimeler konuşuluyor veya yazılıyorsa, yapay zeka bu anahtar kelimeleri alıyor, size buna göre reklam göstermeye başlıyor. Kıbrıs, tatil, otel üçlemesini birkaç kere konuşun. Reklamları çıkabilir önünüze. Tabii bunların anlam örgüleri de var. Satın alma anahtar kelimesi veya bu az gitmeye yönelik bir şeyler söylüyor musunuz? Yapay zekanın veriyi nasıl okuduğuyla alakalı bunların hepsi. Yapay zeka çevresini sizin belirlediğiniz ama kontrolünü kendisi sağlayan bir yöntem. Konuştuğunuz zaman oluyor. Daha düşündüğünüz zaman için söyleyemeyeceğim. Düşünmenin emaresini kesin vermişsinizdir. Dondurma almak istiyorsanız mesela yaz, sıcak, serinlemek demişseniz, bu örüntüden yapay zeka dolaylı olarak dondurmayı anlamış olabilir.”
Yorum yaz