Avrupa Radyasyon Riski Komitesi'nin Sekreteri Chris Busby, Ukrayna'nın Zaporojye Nükleer Güç Santrali'ne yönelik aralıksız saldırılarının nelere yol açabileceği konusundaki görüşlerini Sputnik ile paylaştı.
Busby, söz konusu saldırıları Samson'un sonuyla ilgili İncil'de anlatılan hikayeden alıntı yaparak değerlendirdi. İhanete uğrayarak Filistinliler tarafından esir alınan Samson'un tutsak edildiği yerde zincirlendiği sütunları yıkması sonucunda kendisinin ve çevresindeki herkesin hayatına son vermesi ile binanın yıkıldığını neticede herkesin hayatını kaybettiğini hikayeye atıfta bulunarak, "Ukrayna'daki çatışma olarak adlandırdığım durumla ilgili endişelerim hep bu yönde olmuştur" yorumunda bulundu.
Gelişmelerin Ukrayna'nın aleyhine ilerledikçe, Rus kuvvetleriyle doğrudan çatışmayı terk etme (silah eksikliği, zayıf hava savunması ve ordu kayıpları) ve bunun yerine bir tür Terminatör 2 savaşına geçme eğiliminin arttığının altını çizen Busby, "İnsansız hava araçları ve seyir füzeleri kullanarak uzaktan harekat. Nispeten ucuz ama siyasi açıdan muhteşem sonuçlara yol açan kindar bir savaş türüne geçiş" yorumunda bulundu.
'Olası bir sızıntı tüm dünyada meydana gelen her şeyden daha fazla etkiye sahip olur'
Radyasyon ve radyoaktif kirlenmenin etkileri üzerine çalışan biri olduğunu vurgulayaran Busby, Zaporojye Nükleer Güç Santrali sahasındaki altı reaktör ve ilgili atık soğutma havuzlarıyla ilgili olasılıkların Avrupa'da, Ukrayna'da ve hatta dünya üzerinde şu ana kadar meydana gelen her şeyden daha fazla etkiye sahip olacak bir durumu temsil ettiğini dile getirdi.
Ukrayna'da nefret ve kin duygularıyla hareket eden kişiler için bu Zaporojye'nin cazip bir hedef olduğunu vurgulayan Busby, "Bu insanlar ne yaptıklarını ya da yapabileceklerini biliyorlar mı? Bence bilmiyorlar. Ya da belki Samson gibi umursamıyorlar ve yıkmak istiyorlar. Yani bu durumda Avrupa'yı, Rusya'yı, dünyayı" açıklamasında bulundu.
Zaporojye'ye saldıranların reaktörlerden biri havaya uçması halinde ne olacağı hakkında hiçbir fikirlerinin olmadığını ifade eden Busby konuşmasını şu cümlelerle sürdürdü:
Açık konuşalım, Fukuşima'daki domino etkisi gibi biri patlarsa muhtemelen hepsi patlar. Zira nükleer yakıt sıcaktır. Kullanılmış nükleer yakıt bile sıcaktır. Kapatılan reaktördeki ya da kullanılmış yakıt havuzlarındaki yakıtın soğutulması gerekir. Eğer soğutulmazsa o zaman gittikçe ısınır. Sonra da erir. Nükleer yakıt birlikte eridiğinde kritik bir kütle oluşturur. Nötron akışı artar ve bir tür nükleer bombaya dönüşüek patlar. Tıpkı Çernobil'de ve Fukuşima'da olduğu gibi radyoaktif maddeyi havaya yükselir. Rüzgarlar bu radyoaktif maddeyi yüzlerce, hatta binlerce kilometre öteye taşır. Çernobil radyasyonu, muazzam bir kara ve su yolunun kirlenmesinin ardından batıya yönelmiş ve bu kirlilik Kiev'e, Dnepr'den Zaporojye'ye ve ötesine kadar gitmiştir. Su güzergahı boyunca kanser ve bebek ölümleri, konjenital malformasyonlar üzerine yapılan çalışmalarda önemli etkiler tespit edilmişti. Çocuklar kanserden, kalp krizinden ölmüştü. Belarus'ta yetişkin ölümlerinde keskin bir artış göstermişti ve aynı zamanda doğumlarda keskin bir azalma olmuştu.
Galler ve İskoçya'ya kadar çocukların lösemiden öldüğünün altını çizen Busby, "Birleşik Krallık İç Yayıcılardan Kaynaklanan Radyasyon Risklerini İnceleme Komitesi CERRIE'nin bir mensubu iken bana verilen rakamları inceledim. Almanya ve Yunanistan'da bebeklerde lösemi gelişmişti. Ve Zaporojye'de bir reaktörün patlaması Çernobil'den çok daha büyük bir olaydır" uyarısında bulundu.
Zaporojye'deki olası bir patlamanın olasılıklarını değerlendiren Busby şu cümleleri kaydetti:
Bir dizi olasılık var. İlk olarak, reaktör binalarından birine yapılacak bir seyir füzesi saldırısı teorik olarak reaktörlerden birinin delinmesiyle sonuçlanabilir. Şu anda betonu delip geçebilen savaş başlıkları mevcut. Ukrayna'nın elinde seyir füzesi olarak ne olduğunu biliyor muyuz? Ben bilmiyorum. Fransa ve İngiltere'nin Ukrayna'ya seyir füzeleri verdiğini okudum. Ayrıca seyreltilmiş uranyum silahları da verildi. Bunların bir kısmı daha önce de dile getirdiğim gibi Hmelnitskiy'de havaya uçtu. Buradan yükselen hava kuzey batıya yani Polonya, Belarus ve Almanya'ya gitti, İskandinavya'yı dolaştı ve İngiltere'de son buldu. Öyle görünüyor ki Ukrayna bu seyir füzelerini Rusya'daki uzak hedeflere ya da Kırım köprüsüne saldırmak için kullanmayacağına söz verdi. Ancak Zaporojye uzak bir hedef değil, nehrin hemen karşısında yer alıyor.
Zaporojye'nin patlaması senaryosunu anlatmaya devam eden Busby, kontrol odası ve kontrol tesislerinin ölümcül bir şekilde tahrip edilebileceğini belirterek bu durumun reaktörün kontrol edilemez bir duruma getirebileceğini ve ardından soğutma sistemini de devre dışı bırakabileceğini vurgulayarak tüm bunları elektrik kaynağının ve yedek jeneratörlerin takip edeceğini dile getirdi.
'Grossi'nin endişenmesine şaşırılmamalı'
Nükleer enerji santralleri çok büyük bir hedefler olduğunu belirten Busby, bu santrallerin savaşta hayatta kalmak için inşa edilmediğini vurgulayarak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Direktörü Rafael Grossi'nin endişelenmesine şaşırılmaması gerektiğinin altını çizdi.
Zaporojye'de olası bir patlama tehlikesi ile aığa çıkacak maddeler arasında yarı ömrü yaklaşık 30 yıl olan Sezyum-137'nin de bulunduğunu ifade eden Busby, bunun 100 yıl ya da daha uzun süre ortalıkta olacağı anlamına geldiğini ifade etti. Bu durumun kansere neden olacağını fakat aynı zamanda -çocukların kalp kaslarında olduğu gibi- kasları da etkilediğini ifaden eden Busby, "Aritmiler oluşur ve kalp krizinden ölürler. Belarus'ta çocuklarda aritmi oranı yüzde 15'tir. Dünyanın geri kalanında ise bu oran yüzde 2'dir" dedi.
Olası patlamanın ardından ortaya çıkacak kirlenmeye ilişkin de açıklamada bulunan Busby, "DNA'ya bağlanan, kansere neden olan ve çocukları anne karnında öldüren veya malformasyonlara neden olan Stronsiyum-90'ı içermektedir. Elbette muazzam miktarlarda Uranyum parçacıkları bulunmaktadır. Uranyumun yarı ömrü milyarlarca yıldır. Plütonyum var. Daha devam edebilirim. Vücudun içine ya da insanlara, hayvanlara, bitkilere odaklanan radyasyon her şeyi yavaş yavaş yok edecektir" uyarısında bulundu.
Çernobil'in Avrupa'yı büyük oradan etkilediğini vurgulayan Busby, "Çernobil Avrupa'yı yok etmedi mi sanıyorsunuz? Peki, 1986'dan itibaren Avrupa'daki kanser oranlarına bakın. İngiltere'de 1990'larda her 6 kişiden biri kansere yakalanıyordu. Bu oran 2022'de 3'te 1'e yaklaştı. Yakında ise 2'de 1 olacağı tahmin ediliyor. Kimse bu salgının neden geliştiğini sormuyor" dedi.
Samson Çözümü'nün Ukrayna, Avrupa, Rusya ve daha uzak bölgelerdeki nüfusun sağlığını yok edeceğinin altını çizen Busby, verimli toprakların zehirleneceğini, mahsullerin artık hiç yetişmeyeceğini yahut zehirli olabileceğini vurguladı.
Busby kaleme aldığı yazısında, 'Samson Çözümü' seçeneğinin, küresel nükleer savaş riski ile aynı tarafa koyduğu bir olasılık olduğunu vurguladı.