31 Mart 2024 yerel seçimleri için muhtelif anketler yayımlanmaya başlandı. 2019 seçimlerinin sonuçlarından hareketle ve 2019 seçimlerinde mevcut ittifakların 2024 seçimlerinde artık var olmaması sebebiyle pek çok ilde seçimlerin 'bıçak sırtı' olacağı konuşuluyor.
2019 seçimlerinde pek çok şehirde belediye yönetimi kazanan partiler rakiplerine karşı 'kıl payı' seçimi kazanmışlardı. Şimdi ise aday sayısının artması, ittifakların bozulması ve iç politikada seçmenin mevzu bahis ettiği meselelerin değişiklik göstermesi gibi sebeplerden bu illerde ne olacağı merak ediliyor.
Herkesin aklındaki o soru: İstanbul'daki seçimlerin sonucu ne olacak?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi şüphesiz sonuçları en merak edilen şehirlerin başında geliyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin eski Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'u aday gösterdi. Cumhuriyet Halk Partisi ise Ekrem İmamoğlu ile devam etme kararı aldı.
İYİ Parti'nin Millet İttifakı'ndan ayrıldığını açıklaması ve yerel seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayının Buğra Kavuncu olduğunu duyurdu.
Yine son zamanlarda sık sık gündeme gelen Zafer Partisi'de İstanbul'daki seçimlere sürpriz bir aday belirledi. Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, 31 Mart tarihinde yapılacak yerel seçimlerde İBB Başkan adayının Azmi Karamahmutoğlu olduğunu duyurmuştu.
Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce de, partisinin İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkan adayının, Genel Başkan Yardımcısı ve Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyesi Berk Hacıgüzeller olduğunu duyurmuştu.Yine Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek de partisinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayının mevcut il başkanı İbrahim Okan Özkan olduğunu ilan etmişti.
Ek olarak Saadet Partisi ve Yeniden Refah Partisi de İstanbul'daki seçimlerde kendi adayları ile yarışacaklarını duyurdu. Saadet Partisi'nin İBB adayı Birol Aydın olurken, Yeniden Refah Partisi'nin adayı ise Mehmet Altınöz oldu. 2023 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Cumhur İttifakı'na destek olacağını açıklayan fakat yerel seçimlere kendi adayları ile girmeye karar veren Yeniden Refah Partisi'nin bazı illerde seçim sonuçlarını değiştirebileceği ifade ediliyor.
Öte yandan 2019 seçimlerine İstanbul'da aday çıkarmayan HDP, 2024 yerel seçimlerine DEM Parti adı altında girmeye hazırlanırken İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerinde İstanbul'dan aday çıkaracağını açıkladı.
Birçok kişinin 'İnternetçi abi' olarak tanıdığı Taylan Yıldız da İstanbul'dan bağımsız aday olarak aday olduğunu duyurmuştu. Yıldız, her ne kadar seçimlere bağımsız aday olarak girecek olsa bir bir önceki seçimde yaşanan hadiselerin bir sonucu olarak insanların her iki güçlü adaya oy vermemeye karar vermesi halinde tercih edebileceği bir seçenek olarak adaylar arasında yer alıyor.
Seçim yaklaştıkla anketler de ortaya çıkmaya başladı. Nitekim 9 farklı anket şirketi İstanbul anket sonuçlarını yayımladı.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Ekrem İmamoğlu | 4. 171.118 | % 48.80 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Binali Yıldırım | 4.149.656 | % 48.55 |
Saadet Partisi | Necdet Gökçınar | 103.300 | % 1.21 |
Herkesin gözü başkent Ankara'da: Mansur Yavaş seçimi kazanabilecek mi?
Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti Ankara'da seçim sonuçlarının ne olacağı merak konusu.
31 Mart Pazar günü yapılacak 2024 Yerel Seçimleri'nde CHP'de Mansur Yavaş yeniden Ankara Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu. Muhtelif eleştirilere maruz kalsa pek çok anket sonucu Ankara'da bir sürpriz yaşanmayacağını gösteriyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin adayı ise Turgut Altınok oldu. Öte yandan CHP ile ittifaktan ayrılan İYİ Parti Ankara'da Cengiz Topel Yıldırım'ı aday gösterdi. Yine bu seçimin en çok konuşulan partisi olan Zafer Partisi de Ankara'dan Bartu Soral'ı aday gösterek yarışta yer almak istediğini ortaya koydu.
Yerel seçimlere Ankara'da Vatan Partisi Utku Reyhan ile katılırken Memleket Partisi Zafer Burak Hasar ile katılacak.
Yeniden Refah Partisi'de Ankara'da oldukça iddialı bir isimle oy pusulasında yer alacak. Daha önce AK Parti Milletvekili ve Gençlik ve Spor Bakanlığı yapmış olan Suat Kılıç Ankara'da Yeniden Refah Partisi çatısı altında seçimde yer alacak.
Oy pusulasında Saadet Partisi Cafer Güneş ve DEM Parti ise Gültan Kışanak ile Öztürk Türkdoğan isimleriyle yer alacak.
İstanbul'da da olduğu gibi aday sayısının çokluğu ve ittifakların akamete uğraması sebebiyle Ankara'nın da her türlü sonuca 'gebe' olduğu senaryosu ortaya çıkıyor.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Ankara Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Ankara Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Mansur Yavaş | 1.162.183 | % 50.93 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Mehmet Özhaseki | 1.537.694 | % 47.12 |
Bursa'da AK Parti yeniden kazanabilecek mi?
2019 yerel seçimlerinde Bursa Büyükşehir Belediyesi'ni Adalet ve Kalkınma Partisi az bir farkla kazanmıştı.
Bir önceki seçim sonuçları değerlendirildiğinde Bursa'nın da 'bıçak sırtı' olarak görülebilecek şehirlerden birisi durumunda olduğu hakikati ortaya çıkıyor. Ancak bir önceki yerel seçimlere Millet İttifakı olarak giren partilerin hepsinin aday çıkarması sebebiyle oyların bölünebileceği öngörülüyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa Büyükşehir Belediye Başkan adayı olarak yeniden Alinur Aktaş'ı gösterdi. Cumhuriyet Halk Partisi ise yine 2019 seçimlerinde olduğu gibi Mustafa Bozbey'i aday olarak tanıttı.
2019 yerel seçimlerinde Bursa'da İYİ Parti Bursa'dan aday çıkarmamış ve Millet İttifakı'nda olması hasebiyle Bozbey'i desteklemişti. Ancak 2024 yerel seçimlerinde durum değişti ve İYİ Parti Bursa'dan Yüksel Selçuk Türkoğlu'nu aday gösterdi. İYİ Parti Bursa Milletvekili Türkoğlu'nun seçim sonuçlarına yapacağı etki tüm Bursa tarafından merak ediliyor.
Öte yandan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı makamı için diğer partilerin aday gösterdiği isimler ise şöyle: Vatan Partisi Mustafa Enver Yılmaz, Zafer Partisi Bayram Kazancı, Memleket Partisi Ruşen Sever, Yeniden Refah Partisi Sedat Yalçın, Saadet Partisi İkram Akkaya ve DEM Parti ise İhsan Seylan ile Bilmez Erbağ.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Bursa Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Bursa Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Alinur Aktaş | 898.430 | % 49.62 |
Cumhuriyet Halk Partisi | Mustafa Bozbey | 851.377 | % 47.02 |
Antalya en son Muhittin Böcek demişti
31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın Cumhuriyet Halk Partisi'nin adayı Muhittin Böcek kazanmıştı.
Millet İttifakı'nın da desteğiyle Antalya'da yüzde 50.62 oy alarak seçimi kazanmıştı. Cumhur İttifakı adayı Menderes Türel ise seçimlerde yüzde 46.27 oranın bir oy almıştı.
Aradaki bu fark, çok yakın gözükmüyor olsa da 2019 seçimlerinde İYİ Parti'nin Antalya'da aday çıkarmadığını düşünüldüğünde seçimin 'kıran kırana' geçmesi beklentiler arasında görülüyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Antalya'da aday değişikliğine gitmesi ve aday olarak Hakan Tütüncü'yü göstermesi seçimden 'her türlü sonucun' çıkabileceği şeklinde yorumlanıyor.
İYİ Parti tarafında ise Antalya Büyükşehir Belediye Başkan adayı olarak Nesrin Ünal tercih edildi. Vatan Partisi seçimlere Serdar Üsküplü ile katılırken Saadet Partisi Ersan Bilgin, Yeniden Refah partisi Ümit Bozkurt ve DEM Parti Kemal Bülbül ile Nesibe Bahadır isimleriyle oy pusulasında yer alacaklar.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Antalya Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Antalya Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Muhittin Böcek | 714.302 | % 50.62 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Menderes Türel | 652.882 | % 46.27 |
Eskişehir'de Yılmaz Büyükerşen dönemi bitti: Şimdi ne olacak?
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen uzun zamandır bu şehir belediye başkanlığı görevini ifa ediyordu. Ancak 2024 seçimleri için CHP, Büyükerşen yerine Ayşe Ünlüce'yi Eskişehir için aday gösterdi.
Hem Büyükerşen'in aday gösterilmemesi hem de mevcut ittifakların bozulup aday sayısının artması Eskişehir'de "Bir değişiklik olur mu?" sorusunu akıllara getiriyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi de Eskişehir'de yeni bir isimle oy pusulasında yer alacak. AK Parti İdris Nebi Hatipoğlu ismi ile seçimlere katılacak.
Eskişehir'de seçimlere katılacak diğer partiler ve adayları ise şu şekilde olacak:
İYİ Parti Melih Aydın,
Zafer Partisi Oğuz Beki,
Vatan Partisi Raif Eşkinat,
Saadet Partisi Fesih Bingöl,
Memleket Partisi Salih Eskici,
Yeniden Refah Partisi Kadir Çalışıcı,
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Gamze Toprak ve Suat Başaraner.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Eskişehir Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Yılmaz Büyükerşen | 285.687 | % 52.29 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Burhan Sakallı | 246.582 | % 45.13 |
CHP Adana'da yeniden 'Zeydan Karalar' dedi
Cumhuriyet Halk Partisi 31 Mart 2024 seçimlerine 2019'da olduğu gibi Zeydan Karalar ile girme kararı aldı.
Öte yandan AK Parti ise Yüreğir Belediye Başkanı Fatih Mehmet Kocaispir'i Adana Büyükşehir Belediyesi adayı olarak ilan etti.
2024 yerel seçimlerinde tüm illerde olduğu gibi Adana'da da pek çok aday bulunuyor. Adana'da dengeleri değiştirecek en önemli isim ise Alparslan Türkeş'in kızı olan Ayyüce Türkeş'in İYİ Parti'den aday olarak gösterilmesi oldu. 2019 seçimlerinde İYİ Parti Adana'dan belediye başkan adaylığı için aday koymamıştı. Ancak ittifaktan çıkması sebebiyle bu seçimde iddialı bir aday ile oy pusulasında yer alacaklar.
Adana'da seçimlerin sonuçlarına etki etmesi muhtemel diğer partiler ve adayları ise şu şekilde oldu:
Zafer Partisi Umut Yanar,
Memleket Partisi Ethem Eke,
Yeniden Refah Partisi Selahattin Baysal,
Saadet Partisi Hüseyin Acarlar,
DEM Parti Şehriban Defişat ile Mahfuz Güleryüz.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Adana Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Adana Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Zeydan Karalar | 656.704 | % 53.69 |
Milliyetçi Hareket Partisi | Hüseyin Sözlü | 523.751 | % 42.82 |
Hatay'da CHP'nin aday krizi
6 Şubat depremleri akabinde Hatay Büyükşehir Belediyesi Başkanı Lütfü Savaş eleştirilerin hedefi olmuştu. Aday belirleme sürecinde alternatif arayışların da mevzu bahis olduğu CHP Hatay Büyükşehir Belediyesi adaylığında pek çok kişinin ismi geçmişti.
Adalet ve Kalkınma Partisi Hatay'da adayının Mehmet Öntürk olduğunu açıklandı.
İYİ Parti'nin ise Hatay Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Nusret Cömert oldu.
Genel seçimlerden sonra İYİ Parti’den istifa eden eski futbolcu Gökhan Zan’ın Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) Hatay Büyükşehir Belediye Başkan adayı olacağı öne sürülmüştü. Nitekim bu iddialar doğru çıkmış ve TİP, 12 Şubat'ta Hatay Büyükşehir Belediye başkan adayı olarak Gökhan Zan'ı açıklamıştı.
Son günlerde Türkiye İşçi Partisi'nin Hatay'da 'bazı iddialar' sebebiyle Gökhan Zan'ın adaylığını çektiğini açıklamasıyla Hatay'daki seçim atmosferi oldukça ısındı. Zan'ın söz konusu 'iddiaları' reddetmesi ve adaylıktan çekilmeyeceğini açıklaması neticesinde durumların iyice karıştığı bir vaziyet ortaya çıktı. Pusulaların basılması sebebiyle Zan oy pusulasında yer alacak ve yine kendisine oy verilebilecek ancak 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Muharrem İnce'nin adaylıktan çekildiğini açıklaması meselesinde olduğu gibi oylar bir anlam ihtiva etmeyecek.
Yine Zafer Partisi de Hatay Büyükşehir Belediye Başkan adayı olarak Prof. Dr. Ömer Şakrak'ı duyurdu. Demografi sorunlarının gölgesinde Zafer Partisi'nin de Hatay'a ilişkin iddiası büyük görülüyor. Gerek Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın söylemlerinde Hatay'a hususi ehemmiyet vermesi gerekse de Hatay'ın içinde bulunduğu durum ve gelen yorumlar Zafer Partisi'nin kazanamasa da bir sürpriz yapacağı şeklinde yorumlanıyor.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Hatay Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Hatay Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Lütfü Savaş | 490.431 | % 55.17 |
Milliyetçi Hareket Partisi | İbrahim Güler | 380.455 | % 42.81 |
Mersin Büyükşehir Belediyesi de 'bıçak sırtı'
31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Millet ve Cumhur ittifakları arasında mücadelenin çetin geçtiği şehirlerden biri de Mersin olmuştu.
Yaklaşık yüzde 4'lük bir oy farkının bulunduğu Mersin'i Millet İttifakı'nın adayı Vahap Seçer kazanmıştı.
2024 yerel seçimlerinde ise Mersin’de birçok partinin adayı bulunuyor. Özellikle İYİ Parti ve DEM Parti'nin Mersin'den aday çıkarması ayırca Saadet ve Yeniden Refah partilerinin de kendi adayları ile seçime girecek olması bir önceki seçimdeki oy farkını ortadan kaldırabilecek sonuçlar ortaya çıkarabilir.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Mersin Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Mersin Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Cumhuriyet Halk Partisi | Vahap Seçer | 477.020 | % 45.09 |
Milliyetçi Hareket Partisi | Hamit Tuna | 433.669 | % 40.99 |
Demokrat Parti | Ayfer Yılmaz | 127.168 | % 12.02 |
Balıkesir'de 'her şey olabilir' seçimi
2019 yerel seçimlerinde Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'ni yüzde 1.30 fark ile Cumhur İttifakı'nın adayı Yücel Yılmaz kazanmıştı.
2024 yerel seçimlerinde bu durumun değişmesine ilişkin beklentiler olsa da 2019 yerel seçimlerine nispeten artan aday sayısının buna mani olabileceğin konuşuluyor.
Nitekim İYİ Parti'nin Balıkesir'de iddialı bir aday göstermesi yine diğer partilerin de Balıkesir'de adaylar çıkarması Balıkesir Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçlarına ilişkin beklentileri artıran gelişmelerden bir tanesidir.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Balıkesir Büyükşehir Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Yücel Yılmaz | 375.539 | % 47.81 |
İYİ Parti | İsmail Ok | 365.333 | % 46.51 |
Tunceli'de şimdi ne olacak?
2024 yerel seçimlerinde yine Tunceli de sonuçları bakımından oldukça merak edilen şehirlerden biri durumunda. Mevcut Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu'nun Kadıköy'den aday olması sebebiyle Tunceli'deki sonuçların ne olacağı konuşuluyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi Tunceli'de seçime Erkan Eroğlu ismiyle girerken Cumhuriyet Halk Partisi ise Ali Mustafa Çelik ismiyle pusulada yer alacak.
Türkiye Komünist Partisi ve DEM Parti de Tunceli'de seçimlere katılmak üzere aday çıkardılar.
Ayrıca bağımsız aday olarak Hüseyin Aygün de sandıkta seçmenden oy bekleyecek.
YSK'nın 31 Mart 2019 yerel seçim sonuçları için açıklamış olduğu Tunceli Belediyesi seçim sonuçları ise şu şekilde olmuştu:
31 Mart 2019 Tunceli Belediyesi Yerel Seçim Sonuçları
Siyasi parti | İsim | Oy sayısı | Oy oranı |
Türkiye Komünist Partisi | Fatih Mehmet Maçoğlu | 5.887 | % 32.77 |
HDP | Nurşat Yeşil | 5.069 | % 28.21 |
Cumhuriyet Halk Partisi | Yusuf Kenan Aydın | 3.699 | % 20.59 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | Gökhan Arasan | 2.526 | % 14.06 |
Seçimlerde sonuçlarının merakla beklendiği diğer iller ise şöyle:
Kars
Giresun
Bartın
Kırklareli
Yalova
Siirt
Muş
Bartın
Karabük
Zonguldak
Uşak
Karaman
Iğdır
Yozgat
Aksaray
Söz konusu bu şehirler 2019 yerel seçimlerindeki oy oranlarının yakınlığı baz alınmış ve diğer değişkenlerin tesiri de düşünelerek tespit edilmiştir.
Bu seçimlerde değişen ne oldu?
Evvela bu seçimleri 2019 yerel seçimlerinden ayıran en önemli husus ittifakların dağılması meselesi oldu. Netice itibariyle dağılan ittifakların bu seçime etki etmesi birincil etmen olarak görülüyor.
Yeniden Refah Partisi'nin seçimlere kendi başına girmesi kararının Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ilgili şehir ve ilçelerdeki durumunu etkileyeceği tahmin edilirken, Millet İttifakı'nda da İYİ Parti'nin tüm seçim bölgelerinde kendi adayları ile girmesinin sonuçlara etki edeceği konuşuluyor. Buna ek olarak yine 2019 yerel seçimlerinde Millet İttfakı'nda yer alan Saadet Partisi de seçimlere kendi adayları ile girecek. Yine Zafer Partisi'nin birçok şehirde ve ilçede aday çıkarması kısmet seçim sonuçlarının etkileyecek bir husus olarak karşımıza çıkıyor.
İşbu sebeplerin kritik bölgelerde seçimlerin sonuçlarını kesin bir şekilde etkilemesi bekleniyor.
Öte yandan büyükşehirlerdeki demografi sorunlarının toplumsal hayata ilişkin birtakım sorunlara yol açması ve partilerin bu meseleyi kampanyalarında vaat olarak sunması da seçimleri etkilemesi beklenen diğer hususların başında geliyor.
Öte yandan seçimlerde insanların tercihlerini birinci derecede etkileyecek diğer etken ise ekonomi olacağı görülüyor. Her ne kadar yerel seçimlerinde 'parti değil, aday önemli' anlayışı Türkiye siyasetine hakim olsa da yine ülkedeki ekonomik sorunların da seçmenlerin oy eğilimlerine etki etmesi beklentiler arasında yer alıyor.