Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Biden 14 Aralık’ta bir telefon konuşması gerçekleştirmişti. Bu görüşmeye ilişkin açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan İsveç’in NATO üyeliği süreci ile ABD’nin Türkiye’ye F-16 verme sürecinin eş zamanlı yürütülmesi için anlaşmaya vardıklarını duyurdu. Bunun takibi için dışişleri bakanlarını görevlendirildiği duyuruldu.
Bu görüşmenin ardından İsveç’in NATO üyeliği önce TBMM Dışişleri Komisyonu ardından da TBMM genel kurulunda onaylandı. Bu adım sonrasında ABD'nin atacağı adımlara gözler çevrildi. ABD basınında ABD Başkanı Biden’nın Senato ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler komitelerinin başkan ve üyelerine, Türk Parlamentosu'nun İsveç'in NATO'ya giriş protokollerini onaylamasını memnuniyetle karşılayan ve bu süreç tamamlanır tamamlanmaz yönetiminin Türkiye'ye F-16'ların satışı konusunda Kongreye resmi bildirim yapma niyetini ifade eden bir mektup gönderdiği haberleri yer aldı. Fakat bu mektubun içeriğine ilişkin Beyaz Saray’dan bir doğrulama yapılmadı.
ABD’de süreç nasıl işleyecek?
Türkiye'ye F-16 savaş uçaklarını vermesi için ABD’de bir süre işletilmesi gerekiyor. İlk olarak Türkiye’ye satılması planlanan 40 adet Blok 70 F-16 savaş jetleri için resmi bildirimin, Kongre’ye yapılması gerekiyor. Türkiye, NATO üyesi olduğu için kurallara göre resmi bildirimle birlikte 15 günlük bir bekleme süresi başlamış oluyor. Bu süreçte Kongre’de oylama yapılmayacak. Eğer bu 15 günlük sürede Kongre herhangi bir yasama adımı atmazsa satış onaylanmış olacak. Eğer 15 günlük sürede hem Senato hem de Temsilciler Meclisi, Türkiye'ye F-16 satışını engellemek için bir tasarı getirir ve onaylarsa, bu sefer engelleme tasarısı (joint resolution) Başkan Biden’ın masasına gitmiş olacak. Biden’ın bu noktada tasarıyı veto edip tekrar Kongre’ye gönderme yetkisi var ancak Kongre’de her iki kamarada da üçte iki çoğunluk ile veto geçersiz hale getirilebilir.