Kuzey Atlantik Antlaşması'na (NATO) İsveç'in Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, TBMM Dışişleri Komisyonu'nda kabul edildi.
Dışişleri Komisyonu, AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay başkanlığında toplandı.
Toplantıda, Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar, İsveç'in NATO'ya üyelik sürecine ilişkin Komisyonu bilgilendirdi, milletvekilleri de kanun teklifi üzerinde görüşlerini dile getirdi.
Türkiye İsveç’in NATO üyeliği konusunda adım attı, ABD’nin F-16 adımı bekleniyor
Görüşmelerin tamamlanmasının ardından Kuzey Atlantik Antlaşması'na (NATO) İsveç Krallığı'nın Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, TBMM Dışişleri Komisyonunda kabul edildi.
İsveç’in NATO üyesi olabilmesi için kanun teklifinin TBMM Genel Kurulu’nda da kabul edilmesi gerekiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Macaristan ziyareti dönüşünde uçakta yaptığı açıklamada “Biliyorsunuz İsveç’in NATO üyeliği ile katılım protokolünü Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne biz gönderdik. İsveç konusu Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Sayın Joe Biden ile yaptığımız görüşmede de gündeme geldi. ABD ile aramızdaki F-16 meselesini de bu çerçevede değerlendirdik. Görüşmede kendisinin ‘Siz bunu Meclis’ten çıkarın, aynı şekilde ben de Kongre’den bunu geçiririm’ şeklinde bir ifadesi oldu. ‘ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan eş zamanlı olarak bu süreci işletsin. Eş zamanlı olarak bunu işletirsek, bunu parlamentodan çok daha rahat bir şekilde bizim de geçirme imkanımız olur’ dendi. Parlamentodaki sürece ilişkin bir başka zorlaştırıcı konu da savunma tedarikinde Kanada ve bazı müttefiklerin olumsuz tavırları... Bunların hepsi birbirine bağlı. Gerek Amerika'nın F-16 konusu, gerekse Kanada'nın verdiği sözleri tutması noktasında beklediğimiz olumlu gelişmeler, inanıyorum ki parlamentomuzun da konuya olumlu bakışını hızlandıracaktır. Diğer taraftan İsveç’in bize Vilnius'ta verdiği sözler bulunuyor. Bunların tutulmasını bekliyoruz ve gelişmeleri yakından takip ediyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
Komisyon’da ikinci görüşme
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu açıklamaları sonrasında TBMM Dışişleri Komisyonu’nun gündemine alındı. Komisyon, bütçe görüşmeleri öncesinde,16 Kasım’da da konuyu gündemine almış ama İsveç’in adımları kapsamında yeterince bilgilendirme yapılmadığı gerekçesi ile görüşmeler ertelenmişti.
Fuat Oktay: İsveç Büyükelçisi bizi bilgilendirdi
Komisyon toplantısının başında konuşan Dışişleri Komisyon Başkanı Fuat Oktay İsveç'in Ankara Büyükelçisi Malena Mard’ın TBMM’yi ziyaret ettiğini belirterek “Önceki toplantımızdan sonra sayın büyükelçi bizi ziyaret ettiler. Kendisi sorumlulukların yerine getirileceğini, bunun üyelik sonrasında devam edeceklerini belirtti. Kutsal değerlere yönelik saldırılara karşı da çalışma başlattıklarını ifade ettiler. Attıkları adımlar memnuniyet verici. Son olarak Kürt kızılayı denilen örgütün faaliyetlerinin durdurulması olumlu. İsveç'in görevlendirildiği savcının Ankara temasları da olumlu geçti. Hükümetimiz atılan adımlar olarak yeterince tatmin olarak tasarıyı meclise sundu. Mutabakat çerçevesinde ve ilkeli bir şekilde davrandık. Muhataplarımızın da bu şekilde de davranmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Akçapar: İsveç’in adımları olumlu ve takip ediliyor
Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar “Savunma sanayi ürünleri konusunda yaptırım getiren ülkelerin sayısı azalmakta. İsveç artık yaptırım ve kısıtlama uygulamıyor. Bazı müttefiklerimizin atması gereken adımlar bulunuyor. Kutsal kitabımıza yönelik saldırıları da asla kabul etmiyoruz. Bazı olumlu adımlardan bahsetmek mümkün. NATO üyeliği ardından da bu adımların süreceğine inanıyoruz. Bunun takipçisi olacağız. İsveç makamlarımın her talebimiz hemen gerçekleştirmesi mümkün olmuyor. İsveç’in daha önce kimsenin hayal edemeyeceği mevzuat değişikliği yapıldı. Üçlü muhtara öncesine kadar PKK terör örgütünün yapılanmasında buralarda yoğunlaşmıştı. İsveç yetkiler bu konuda adım atmaya başladı. Terörle mücadelenin uzun soluklu olduğunu da biliyoruz. Yeni terörizm ile mücadele yasası çıkarıldı. Terör örgütü ile angajmana girilmesi halinde örgütlenme özgürlüğün sınırlanması için anayasa değişikliği yapıldı. İsveç bir irtibat savacısı atadı. İrtibat savcısı ülkemize geldi. İsveç PKK ve uzantılarının finansman kaynakları hakkında daha fazla bilgi sahibi oldu. Kürt kızılayı oluşumu İsveç’deki hesapları donduruldu ve örgüt İsveç’teki faaliyetlerine son verdi. PKK Mahsubu bir şahıs İsveç’te mahkum edildi. İsveç tarafı PKK ile bağlantılı kişilerin ülkeye girişinin engellendiği açıklandı. Savunma sanayi alanındaki kısıtlamalar kaldırıldı. Firmalarımızca yapılan başvurular şu ana kadar olumlu sonuçlandırıldı. ABD Başkanı ile Cumhurbaşkanımızın telefon görüşmesinde, ABD Başkanı F-16 konusunda İsveç’in üyeliği gerçekleştikten sonra kongre üzerindeki etkisini kullanacaklarını ifade etti” bilgilerini verdi.
‘İsveç FETÖ’yü terör örgütü olarak görüyor mu?’
Komisyon’un İYİ Partili üyesi Kürşat Zorlu “İsveç bizim talep ettiğimiz teröristlerle ilgili hangi adımları attığı konusunda bilgilendirilmeli. PKK ile birlikte FETÖ’nün terör örgütü olarak görülüp görülmediği konus unda da İsveç bir bilgilendirme yapmalıdır. Biz İYİ Parti olarak burada bir süreç yönetimi yapılması ve bu maddenin gündemden çekilmesini öneriyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Önceki komisyondan bu yana değişen bir şey yok’
Komisyonun CHP’li üyesi Oğuz Kaan Salıcı ise “16 Kasım’dan bugüne kadar ne değişti. Yeni bir gelişme olmadığını görüyoruz. Teröristlerin iadesi konusunda yeni bir gelişme yok. İsveç FETÖ’yü terör örgütü olarak görmüyor. FETÖ ile iltisaklı kişilerin iadesine dair bir adım yok. İsveç’in savunma sanayi konusunda katkısı ne olacak. Bizim parti olarak NATO’nun genişlemesine karşı kategorik olarak bir engellememiz yok. Ama burada geçtiğimi toplantıdan bu yana bir tutum değişikliği var bunun nedeni ne bunu sorguluyoruz. F-16 konusunda bir gelişme var mı?” sorularını yöneltti.
Torun: Bu senaryoyu daha önce gördük
Saadet Partili komisyon Cemalettin Kani Torunda “Bizim muhatabımız kim, AB mi, ABD mi yoksa İsveç mi? Somut adımlar atılmaz ise biz de kongreden geçirmeyelim. Biz bu senaryoyu daha önce de yaşadık” dedi.
CHP’li Tan: Tartışma ile zaman kaybediyoruz
CHP’li Namık Tan da “Bu uçaklara bizim ihtiyacımız var ise bu konuda evet dememiz gerekiyor. Yaptığımız tartışmalar anlamsız. Tartışma ile vakit kaybediyoruz” sözlerini kullandı.
MHP’li Aydın: İsveç önemli adımlar attı
MHP’li Kamil Aydın “ABD kongre üyeleri bizi izliyor. Türkiye ile mesellerde milli bir duruş yok diyorlar. Biz kimse ile savaş halinde değiliz, terörle mücadele ediyoruz. Senatörler ile konuşuyoruz ‘S-400 neden aldınız’ diyorlar, biz de ‘petroitleri neden vermediniz’ diyoruz. Arkadaşlarımız bakan yardımcımıza sordu. Terör örgütüne üyeliği suç olarak kabul edildi. Savunma sanayindeki yasaklar kaldırıldı. Yetkili bir savcı atandı yanıtları verildi. Bunlar çok kıymetli. Düne kadar terör örgütünün mali kaynağı düne kadar İsveç’ti bugün buna karşı adımlar atılıyor. Oyunu kuralına göre oynayalım. Cumhurbaşkanımız bize gönderdi. Şimdi top bizde buradan genel kurula gidecek. Bu devam eden bir süreç. 500 yıllık hariciyem ve silahlı kuvvetlerimiz bu konu bize savunma sanayinde kazanım sağlayacakcak diyorsa bunu değerlendirelim. Bunu iç siyasete malzeme yaparsak buradan bir şey çıkmaz. ABD senatosundan geçmiyor ise bunu onlar ile konuşacağız” ifadeleri kullandı.