Araştırmalar, Doğu Avrupa ülkelerinin Ukrayna'ya yönelik tahıl ambargosunun Ukrayna'yı her ay 230 milyon dolar zarara uğratabileceği gösteriyor. Bu miktar, Ukrayna'nın 3 aylık gaz transitinden kazandığı miktara denk geliyor. Aktarılan gaz ise çoğunlukla Rusya'dan Avrupa'ya gidiyor.
Ukrayna'ya uygulanan tarım ambargosunda Ukrayna'nın ihraç ettiği buğday, mısır, buğday unu ve ayçiçeği gibi ürünlerde büyük sorun yaşanması bekleniyor. 2022'nin Eylül-Aralık aylarında Polonya, bu ürünler için Ukrayna'ya yaklaşık 112 milyon dolar ödemişti.
Macaristan'ın ambargosu ise tahıl, bazı tohum türleri, şeker, yağ ve bal da dahil olmak üzere 24 çeşit ürünün ithalatını kapsıyor ve ithalat kısıtlamanın Ukrayna'ya zararının yaklaşık olarak 89 milyon dolar zarara sebep olacağını tahmin ediliyor. Slovakya sadece buğday, mısır, ayçiçeği ve kolza tohumu ithalatını yasaklarken, Kiev 2022'nin son dört ayında bu ürünlerden ortalama 26.4 milyon dolar değerinde ihracat yaptığı biliniyor.
Araştırmalar, Ukranya'nın en büyük gelir kaybı yaşayacağını ürünün mısır ambargosu olacağını gösteriyor. Ambargo uygulayan üç ülkenin Ukrayna'dan mısır ithalatı ayda 100 milyon dolar ediyordu. İkinci önemli olan Kolza tohumlarına ambargo uygulanmasının Ukrayna'ya zararı 75 milyon dolar iken, ayçiçeği tohumunun zararı 25 milyon dolar, buğday ve ayçiçeği yağının zararı ise 20 milyon olması bekleniyor.
Sonuç olarak Macaristan, Polonya ve Slovakya'nın Ukrayna'dan tarım ürünleri ithalatının yasaklanması Ukrayna'ya ayda yaklaşık 227 milyon dolara mal olabilir. Tüm bu aylık zarar, Ukrayna'nın gaz devi Naftohaz'ın geçen yılın çeyreğinde gaz transitinden elde ettiği 234.4 milyon dolara denk geliyor.
Ne olmuştu?
Mayıs ayında Avrupa Birliği (AB) yerel pazarlarda fiyatların düşmesini engellemek ve çiftçileri korumak için Ukrayna'dan gelen tahıla Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya ithalat kısıtlaması getirmişti. 15 Eylül'de AB Komisyonu'nun "Ukrayna'ya sınırı olan beş üye ülkedeki piyasa çarpıklıklarının ortadan kalktığı" belirtmesi ardından ithalat yasağı sona erdirilmiş fakat Polonya, Macaristan, Slovakya bu karara karşı çıkmıştı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin 19 Eylül'de BM'de konuştuğu sırada söylediği, "Avrupa'da bazılarının siyasi bir tiyatroda dayanışmayı nasıl oynadığını görmek endişe verici. Kendi rollerini oynuyor gibi görünseler de aslında Moskova'daki bir aktörün sahneye çıkmasına yardımcı oluyorlar" sözleri, Polonya'nın öfkeli tepkisine yol açmıştı ve iki ülke arasında krize sebep olmuştu.