Biden yönetiminin BM gözetiminde Suriye'de siyasi çözüm süreci işlemeden Şam'la normalleşmeye karşı olduğu ve buna karşı yürürlükteki Suriye yaptırımlarını kullanacağına dair açıklamaları, Arap Birliği ülkeleri ve Türkiye'nin ayrı ayrı adımlarını önlemeye yetmezken, devreye ABD Kongresi girdi.
Kongre'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde hem Demokrat Parti hem Cumhuriyetçi Parti'den milletvekillerinin oluşturduğu bir grup, Esad yönetimiyle ilişki kuranları tehdit eden bir yasa tasarısı sundu.
Tasarının ana hatları şöyle:
* ABD hükümetinin Beşar Esad'ı Suriye'nin Devlet Başkanı olarak tanımasını engellemeyi ve Washington'ın yaptırım uygulama yeteneğini artırmayı hedefliyor.
* Washington'ın ABD yaptırımları altında bulunan Esad'ın liderliğindeki herhangi bir Suriye hükümetiyle ilişkileri tanıması veya normalleştirmesini yasaklıyor.
* 2020'de Suriye'ye ağır yaptırımlar getiren Sezar Yasası'nı genişletiyor.
* ABD Dışişleri Bakanı'nın 5 yıl boyunca her yıl Kongre'ye Esad hükümetiyle normalleşmeye karşı koymak için bir strateji sunması şartı getiriyor. Buna Suriye hükümeti ile Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve diğerleri arasındaki diplomatik toplantıların bir listesinin sunulması da dahil.
* Suriye Arap Havayolları ile diğer havayolu Cham Wings'in iniş yapmasına izin veren havalimanlarına yaptırım uygulanmasının önünü açıyor.
* Türkiye, BAE, Mısır ve diğer ülkelerdeki kişilerin Suriye'nin Esad hükümeti tarafından kontrol edilen bölgelerinde 50 bin doların üzerindeki bağışları da dahil olmak üzere her türlü mali işleminin gözden geçirilmesini istiyor.
2000'lerin başından beri ABD yaptırımlarının kıskacında
ABD'nin Suriye'ye sırasıyla 1979, 2003, 2004, 2005', 2012-2013'te getirdiği ağır yaptırımların çıtası, halihazırdaki Başkan Joe Biden'ın selefi Donald Trump'ın Haziran 2020'de çıkardığı Sezar Yasası'yla daha da yükseldi. Sezar yaptırımlarının öncekilerden farkı, Esad yönetimiyle ilişkileri olan veya ilişki geliştirmek isteyen ülkeleri ve şirketleri hedef alması.
Tasarının mimarına göre normalleşenler yanlış yolda
Temsilciler Meclisi Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya Alt Komisyonu Başkanı Joe Wilson, "Pişmanlık duymayan katliamcı ve uyuşturucu kaçakçısı Beşar Esad ile normalleşmeyi seçen ülkeler yanlış yolu tutuyor" dedi.
Tasarıyı sunan milletvekilleri arasında Cumhuriyetçi Parti'den Joe Wilson, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Michael McCaul, French Hill, Demokrat Parti'den Özgür, Demokratik ve İstikrarlı Suriye Grubu Eşbaşkanı Brendan Boyle var.
'Türkiye ve Arap ülkelerine uyarı'
Batı medyasında tasarının 'Türkiye ve Arap ülkelerine, Esad hükümetiyle muhatap olmaları halinde ağır sonuçlarla karşılaşabileceklerine dair uyarı' olduğu değerlendirmelerine yer verildi.
Değerlendirmelerde "Suriye'nin Arap Birliği'ne geri kabulü (Kongre) üyelerini gerçekten çileden çıkardı ve bir sinyal göndermek için hızla harekete geçme ihtiyacını açıkça ortaya koydu" denildi.
ABD Dışişleri: Washington'ın tavrı çok net
ABD Dışişleri'nin günlük basın toplantısında sorular üzerine tasarıyla ilgili yorum yapmaktan kaçınan Bakanlık Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Washington'ın 'Esad hükümetiyle ilişkileri normalleştirmek istemediği ve müttefikleriyle ortaklarının bunu yapmasını desteklemeyeceği konusunda çok net' olduğunu söyledi.