Çin ile Rusya'nın mimarlığında Ortadoğu'da barış düzeni tesis etme adımlarına seyirci kalan ABD, Suriye ile ilişkileri normalleştirme adımları atan Arap müttefiklerini tehdit etti.
Çin'in arabuluculuğunda Suudi Arabistan ile İran'ın diplomatik ilişkileri yeniden tesis etme anlaşmasına varmasının ardından iki ülke dışişleri bakanlarının Pekin'de görüşmesinin tüm bölgede etkisini göstermesi üzerine Washington, Suriye'ye uyguladığı çok ağır yaptırımların kartını masaya koydu.
CIA Direktörü William Burns'ün Riyad'a sitem ziyareti düzenleyip ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan'ın Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'la (MbS) telefon görüşmesi yapmasına rağmen, dün Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad'ın Suudi Arabistan'a 12 yıldır ilk üst düzey ziyareti gerçekleştirmesi Şam'ın Arap Birliği'ne geri döneceği beklentisini güçlendirdi.
Washington'dan hâlâ rejim değişikliği iması
Bunun üzerine Dubai merkezli Al Arabiya English'e konuşan ABD Dışişleri Bakanlığı'nın bir sözcüsü, 'Suriye ile angajman yapmayı düşünen devletlerin, Suriyeliler için insani ve güvenlik durumunu iyileştiren somut sonuçlar alması ve aynı zamanda BM kararlarında belirtildiği gibi siyasi süreçte işbirliği yapması için rejime baskı yapması gerektiğini' söyledi.
'Pozisyonumuz net'
Al Arabiya English'e konuşan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi'nden bir yetkili de "Pozisyonumuz açık: Altta yatan çatışmaya siyasi bir çözüme yönelik gerçek bir ilerleme olmadan Esad rejimiyle ilişkileri normalleştirmeyeceğiz" dedi.
'Yaptırımlarımız yerli yerinde'
"ABD, Suriye rejimiyle işbirliği yapan Arap ülkelerine, Suriyelilerin insani ve güvenlik durumunu iyileştirmeye yönelik güvenilir adımların herhangi bir angajmanda ön planda ve merkezde olması gerektiğini vurguladı" diye devam eden yetkili, "(Suriye'ye yönelik) Yaptırımlarımızın temel mimarisinin yerli yerinde kaldığını açıkça belirttik" diye ekledi.
Trump'tan beri Şam'la ilişkiye giren ülke ve şirketlere de yaptırım
ABD'nin Suriye'ye sırasıyla 1979, 2003, 2004, 2005', 2012-2013'te getirdiği ağır yaptırımların çıtası, halihazırdaki Başkan Joe Biden'ın selefi Donald Trump'ın Haziran 2020'de çıkardığı Sezar Yasası'yla daha da yükseldi. Sezar yaptırımlarının öncekilerden farkı, Esad yönetimiyle ilişkileri olan veya ilişki geliştirmek isteyen ülkeleri ve şirketleri hedef alması.
Yarın Cidde'deki Suriye toplantısı öncesi ziyaret
Mikdad'ın Suudi Arabistan'ın Cidde şehrini ziyareti, Körfez dışişleri bakanlarının yarın Cidde'de Suriye konusunu görüşmek üzere toplanmasının öncesinde geldi.
Dün Suudi Basın Ajansı (SPA), 'Suriye'deki savaşı tartışmayı, Suriyeli sığınmacıların anavatanlarına dönüşlerine izin vermeyi ve insani yardımın ülkenin ihtiyaç duyulan bölgelerine ulaşmasını sağlamayı görüşmek' üzere Mikdad'ın Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan'ın davetiyle ziyarete geldiğini duyurdu.
Ferhan: Suriye'nin birliği, güvenliği ve Arap üyeliğini korumaya kararlıyız
Ferhan, salı günü BM'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen ile yaptığı telefon görüşmesinde, Riyad'ın 'Suriye'nin birliğini, güvenliğini ve Arap üyeliğini korumaya kararlı olduğunu' söyledi.
'Konsolosluk hizmetleri ve uçuşlar yeniden başlayacak'
Dün Mikdad ile beraberindeki heyet, Cidde Havalimanı’nda Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el Harici ve Suudi Dışişleri Bakanlığı’ndan bir dizi yetkili tarafından karşılandı.
Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), ziyaretin sonunda yayımlanan ortak açıklamayı duyurdu. Suriye Dışişleri Bakanı'nın 'Suudi Arabistan Krallığının, Arap milletimizin meselelerine hizmet eden, ülkelerinin ve halklarının menfaatlerini gözeten her şeye gösterdiği hassasiyet ve ilgi çerçevesinde' davet edildiği dile getirilen ortak basın açıklamasında, 'konsolosluk hizmetlerinin ve uçuşların yeniden başlatılmasına yönelik prosedürlerin başlatıldığı' duyuruldu.
Ortak açıklamada başka ne var?
Ortak açıklamada şu ifadelere de yer verildi:
”İki taraf arasında, Suriye’nin birliğini, istikrarını, Arap kimliğini ve toprak bütünlüğünü Suriye halkının yararına olacak şekilde koruyan siyasi bir çözüme ulaşmak için sarf edilen çabaların ele alındığı bir görüşme oturumu düzenlendi."
'Suriyeli sığınmacıların geri dönüşü sağlanmalı'
"İki taraf, insani zorlukların çözülmesi ve yardımların Suriye’nin tüm bölgelerine ulaşması için uygun ortam, Suriyeli sığınmacıların ve yerinden edilmiş kişilerin bölgelerine güvenli şekilde dönüşü, acılarının sona erdirilmesinin önemi ve Suriye topraklarındaki durumun istikrara kavuşmasına katkıda bulunacak daha fazla önlem alınmasında mutabakata vardı."
Türkiye ve ABD'ye 'çekil' mesaj
"İki taraf, güvenliği artırmanın, terörün her biçimi ve örgütüyle mücadele etmenin ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadelede işbirliğini geliştirmenin önemine dikkat çekti. Silahlı milislerin varlığını ve Suriye’nin içişlerine dış müdahaleyi sona erdirmek için Suriye devlet kurumlarının toprakları üzerindeki kontrollerini genişletmeleri için desteklenmesi gerektiğini vurguladı."
'Suriye’nin Arap çevresine dönüşü ve doğal rolünü yeniden kazanması'
"İki taraf, Suriye’deki krize kapsamlı bir siyasi çözüm sağlamak, tüm yansımalarını sona erdirmek, ulusal uzlaşmayı sağlamak ve Suriye’nin Arap çevresine dönüşü ve doğal rolünü yeniden kazanmasına katkıda bulunmak için gerekli adımları görüştü."