ABD'nin baskısına daha fazla dayanamayarak Ukrayna'ya Leopard tankı tedariki kararını açıklaması sonrası Güney Amerika turuna çıkan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Arjantin ve Şili'nin ardından Brezilya'ya geçerek Devlet Başkanı Lula da Silva ile biraraya geldi.
Ukrayna krizi ve Rusya yaptırımları yüzünden karaya oturan Almanya ekonomisini ayağa kaldırmak için Latin Amerika'nın en büyük ekonomisinin solcu liderinden medet uman Sosyal Demokrat Partili (SPD) Scholz'un hevesi kursağında kaldı. Taleplerinin çoğuna Lula'dan ret yanıtı geldi.
Aşırı sağcı selefi Jair Bolsonaro'nun seçim yenilgisini kabule yanaşmamasına ve taraftarlarının darbe girişiminde bulunmasına rağmen devlet başkanlığına geri dönen Lula, ziyarete gelen ilk yabancı lider olan Scholz karşısında Ukrayna ile Rusya arasında barış görüşmelerinin başlamasından yana tavır aldı.
'Dolaylı yoldan bile müdahil olmayız'
Scholz ile ortak basın toplantısında, Almanya'nın Ukrayna'ya verdiği Gepard uçaksavar tankları için Brezilya'nın mühimmat tedarik etmesi talebini kesin dille reddeden Lula, “Brezilya bir barış ülkesidir. İşte bu yüzden Brezilya bu savaşa herhangi bir şekilde dahil olmak istemiyor, dolaylı yoldan bile olsa" dedi.
'Bu mühimmatın Rusya'ya karşı savaşta kullanılmasını istemiyoruz'
Lula sözlerine şöyle devam etti:
"Brezilya'nın (Gepard'lar için istenen) mühimmatın Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta kullanılmasında çıkarı yoktur. Brezilya barış ülkesidir. Son anlaşmazlığımız Paraguay savaşındaydı ve bu yüzden Brezilya dolaylı yoldan bile olsa çatışmaya katılım istemiyor. Çünkü bence şu anda dünyada Rusya ile Ukrayna arasında barışı arayacak birilerini bulmamız gerekiyor. Birilerini bulmalıyız. Çünkü şu ana kadar barış pek az gündeme geldi. Diğer bir deyişle Brezilya söz konusu mühimmatı vermeme kararı almıştır. Çünkü bu mühimmatın Rusya'ya karşı savaşta kullanılmasını istemiyoruz."
'Barış kulübü kurmak lazım'
Kimsenin barıştan söz etmemesini kınayan ve şu anda yapılması gerekenin barışı sağlayabilecek kişiyi bulmak olduğunu söyleyen Lula, "Bu ikisiyle müzakere masasına oturacak yeterince güçlü ve saygın bir ülkeler grubu oluşturmak gerekiyor" çağrısı yaptı.
'Brezilya ve Çin arabuluculuk yapabilir'
Olası arabulucular olarak Brezilya ve Çin'i gösteren Lula, "Bu kadar uzun süre atıl kalırsak savaşın ne zaman biteceğini bilmiyorum" eleştirisini dillendirdi.
Scholz ise 'Ukraynalıların üzerinden atlayarak barış olamayacağını ve Ukrayna'nın bu savaş sonucunda toprak kaybetmemesi gerektiğini' söyledi.
'Biri istemezse, iki kişi savaşmaz'
Ancak Mayıs 2022'de Time dergisine verdiği röportajda Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'den "Bu tip de savaştan en az (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin kadar sorumlu" demiş olan Lula, Almanya Şansölyesi'nin yanında Ukrayna'yı sorumlu tutan tavrını sürdürdü:
"Bence Rusya başka bir ülkenin topraklarını işgal ederek klasik bir hata yaptı. Ama yine de, 'Biri istemezse, iki kişi savaşmaz' diye düşünüyorum."
'Kendini özlettin sevgili Lula' sözlerine sarılarak karşılık verdi
Selefi Bolsonaro'nun yangın ve yağmaya açtığı Amazon yağmur ormanlarındaki yıkımı durdurma sözü vermiş bulunan Lula, Scholz'un iklim değişikliğiyle mücadele için bir tür iklim kulübü kurma önerisine de yeşil ışık yakmadı.
Diğer yandan Latin Amerika'nın en büyük ve en kalabalık ülkesiyle ilişkilerde 'yeni bir dönem' başlatmak istediğini söyleyerek "Brezilya yeniden dünya sahnesine çıktığı için hepimiz mutluyuz. Kendini özlettin sevgili Lula" diyen Scholz'un 'artık iyi ve uzun bir işbirliğini dört gözle beklediğine' dair sözlerine, Brezilya lideri sarılarak karşılık verdi.
8 Ocak'ta başkent Brazilya'da devlet kurumlarına Bolsonaro taraftarlarınca düzenlenen baskınlara atıfla Lula'ya demokrasiyi savunma konusunda desteğini garanti eden Scholz, "Demokratlar bir arada durmalı" vurgusunu ihmal etmedi.