'Roe-Wade kararını' iptal ederek kürtaj karşıtlarına hukuki zafer kazandıran ABD Yüksek Mahkemesi, kürtaj hakkına anayasal garantiyi kadınların ellerinden aldı.
En üst federal mahkemenin bu kararının ardından eyaletlerin yarısının çok sıkı kürtaj yasakları getirmesi beklendiğinden, medyada 'Amerikan yaşam biçiminin radikal dönüşümden geçeceği' yorumları yapıldı.
Hemen 13 eyalette yasağı tetikledi
Halihazırda Cumhuriyetçilerin yönettiği 13 eyalet, Yüksek Mahkeme'nin kararının ardından kürtajı otomatik olarak yasaklayacak tetikleyici yasaları çoktan çıkarmış durumda. Diğerleri de yeni kürtaj kısıtlamalarını hızla geçirmek için düğmeye bastı.
36 milyon kadının kürtaja erişimi kesilecek
Kürtaj hizmeti de veren bir sağlık kuruluşu olan Planned Parenthood'un (Planlı Ebeveynlik) araştırmasına göre karar sonucunda toplamda üreme çağındaki yaklaşık 36 milyon kadının kürtaja erişimi kesilecek.
Kadın sağlığı konularını etkileyecek
Kararın, kürtaj yasağının ötesinde, kadın sağlığıyla ilgili pek çok meseleyi, düşük yapan kadınların bakımı, doğurganlık tedavisi arayışındaki çiftleri ve bazı doğum kontrol yöntemlerine erişimi de olumsuz etkileyecek sonuçları olabileceği uyarısı yapıldı.
ABD Yüksek Mahkemesi'nin 'Roe, Wade'e karşı' kararını iptal etmesini kürtaj hakkı savunucuları protesto ederken içlerinden bazıları ağladı.
© AFP 2023 / ANNA MONEYMAKER
3 aleyhte, 6 lehte oyla
ABD Yüksek Mahkemesi, Mississippi eyaletinin hamileliğin 15. haftasından itibaren kürtaj yasağına Jackson Kadın Sağlığı Örgütü'nün itirazının yol açtığı davayı değerlendiriyordu. Üyelerini ABD Başkanlarının atadığı ve şu sıra muhafazakar yargıçların çoğunlukta olduğu mahkeme, 3 aleyhte, 6 lehte oyla eyaletten yana karar vererek anayasal kürtaj hakkını fiilen sona erdirdi.
'Kürtajı düzenleme yetkisi halka ve seçilmiş temsilcilerine ait'
Zira ABD Yüksek Mahkemesi'nin kararında, "Anayasa kürtaj hakkı vermemektedir. 1973 tarihli Roe-Wade ve 1992 tarihli Planned Parenthood-Casey kararları reddedildi. Kürtajı düzenleme yetkisi halka ve seçilmiş temsilcilerine iade edilmelidir" denildi.
ABD'deki bölünmüşlüğün yeni fay hattı
Kararın ardından mahkeme önünde karşıt tarafların kutlama ve protesto gösterileri patlak verirken, ABD Başkanı Joe Biden halka seslenerek kararı eleştirdi.
Trump: Kararı tanrı verdi
ABD Adalet Bakanlığı, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, 44. Başkan Barack Obama, eşi Michelle Obama, eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın sert tepki verdiği karara, 45. Başkan Donald Trump'tan övgü geldi. Bunun "Anayasaya uymak ve uzun zaman önce verilmesi gereken hakları geri vermek" anlamına geldiğini söyleyen Trump, kadın hakları savunucularının endişelerini umursamaz tavırla kararın 'herkesin işine yarayacağını' öne sürdü. Mahkemeye atadığı muhafazakar yargıçlar sayesinde çıkan kararda kendi rolü sorulduğunda, Trump "Kararı tanrı verdi" dedi.
Yakın çevresine ne dedi?
Ancak The New York Times, Trump'ın yakın çevresiyle özel sohbette Yüksek Mahkeme'nin kararının ters tepeceği, banliyölerdeki kadınların tepki oyu atmasına yol açacağı ve kasımdaki Kongre seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'ye oy kaybettireceğini söylediğini iddia etti.
Omar: Irkçı, köleci tarihine uygun
Trump'ın başkanlığı döneminde sık sık atıştığı Demokrat Parti'nin ilerlemeci kanadının göçmen kökenli kadın vekillerinden biri olan Ilhan Omar ise ABD Yüksek Mahkemesi'nden "Köleliği, toplama kamplarını ve ırk ıslahını meşrulaştıran bir kurumdur" diye söz ederek ekledi: "Bu kararı da aynı yönde."