Geçen hafta Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin brifinginde, mart ayında bir cerrah veterinerin iki ölmüş maymuna otopsi yaparken Maymun B Virüsü (Monkey B Virus/BV) kaptığı ve birçok hastaneyi ziyaret ettikten sonra mayıs ayında öldüğü belirtildi. Hasta veterinerden alınan beyin omurilik sıvısının analizi, alfaherpes virüsü enfeksiyonunu gösterdi. Daha da kökenine inmek için hastadan kabarcık sıvısı, kan, burun sürüntüsü, boğaz sürüntüsü ve plazma da alındı. Numunelerin gönderildiği Ulusal Viral Hastalık Kontrol ve Önleme Enstitüsü'nden 'Maymun B Virüsü' sonucu geldi. Bu da 'Maymun B Virüsü nedir' sorusunu beraberinde getirdi.
Eski Dünya Maymunları ailesinden makakların (şebeklerin) doğal taşıyıcısı olduğu, makaklar, şempanzeler ve kapuçin maymunları tarafından bulaştırılan BV'den genelde herpes B, Maymun B Virüsü, herpesvirüs simiae ve herpesvirüs B olarak söz ediliyor.
Maymun B, insandan insana bulaşır mı?
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne göre insanlarda BV enfeksiyonu nadiren görülürken, 1932'deki ilk tespitinden bu yana sadece 50 kişiye bulaştı ve bunlardan sadece 21'i öldü.
Çinli cerrahın canını alan BV'nin şu ana kadar insandan insana bulaştığına dair bir kayıt bulunmazken, temaslı takibinden de olumsuz sonuç geldi.
1932'den beri kaydedilen 50 vaka, maymun tarafından ısırıldıktan ya da sıyrık yedikten sonra veya maymun dokusu ya da sıvısı insan derisinden içeri sızdıktan sonra enfekte olmuş.
Kimler yüksek risk grubunda?
Makakların tükürük, dışkı, idrar, beyin veya omurilik dokusunda bulunan BV, özellikle nemliyse yüzeylerde saatlerce hayatta kalabiliyor. Sıradan insanları enfekte etme riski düşük olan BV, diğer yandan laboratuvar çalışanları, veterinerler ve maymunlarla akrabalarına maruz kalabilecek diğer kişiler için yüksek risk oluşturuyor.
Maymun B'nin belirtileri neler?
Tıpkı koronavirüs gibi Maymun B Virüsü'nün de ilkin nezle benzeri belirtiler veriyor: Ateş ve titreme, kas ağrısı, yorgunluk, baş ağrısı. Zamanla virüs bulaşan kişide yarada küçük kabarcıklar gelişebilirken, nefes darlığı, bulantı ve kusma, karın ağrısı, hıçkırık gibi belirtiler de ortaya çıkabiliyor.
Hastalık kötüleştikçe, virüs beyin ve omurilikte şişmeye yol açarak nörolojik ve enflamatuar semptomlara, kas koordinasyonunda sorunlara, beyin hasarına ve sinir sisteminde ciddi hasara yol açarak sonunda ölüme neden olabilir. Semptom süresi bir gün ila üç hafta arasında değişebiliyor.
Nasıl tedavi ediliyor?
Halihazırda Maymun B Virüsü'ne karşı aşı bulunmamaktadır. Zamanında alınacak antiviral ilaçlar ölüm riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Doktorlar maymun tarafından ısırılanlara şu tavsiyelerde bulunuyor:
15 dakika boyunca yarayı sabun, deterjan veya iyot ile yıkayın ve nazikçe ovalayın.
15 ila 20 dakika daha yaranın veya alanın üzerine su akıtın.
Derhal tıbbi yardım alın.