BioNTech-Pfizer ve Moderna'nın yeni bir teknoloji olan mRNA'ya (messenger RNA veya mesajcı RNA) dayanan Kovid-19 aşılarının sık sık yeni doz olmaya ihtiyaç bırakmayacak şekilde uzun süreli koruma sağladığına dair işaretler saptandı.
İki doz yapılan bu iki aşı, bağışıklık sağlamak için virüsün genetik kodunu mesajcıyla insan hücresine göndermeye, mesajcının hücreleri koronavirüsteki diken proteinini üretmeye yöneltmesine, böylece bağışıklık sisteminin antikor üretmesiyle T hücrelerinin enfekte hücreleri yok etmesine dayanıyor. Ancak uzun süreli koruma sağlamanın kesinleşmesi için daha fazla araştırma gerektiği ve koronavirüs mutasyonlarının nasıl evrimleşeceğini görmek gerektiği belirtildi.
ABD'li araştırmacılar, her yıl değil de, birkaç yılda bir destekleyici aşının yeterli olabileceği umudunun belirdiğini dile getirdi.
ABD'nin Gıda ve İlaç Dairesi'ne (FDA) danışmanlık yapan Philadelphia Çocuk Hastanesi'nin aşı uzmanı Dr. Paul Offit, "Gerçekten her yıl destekleyici aşı olmaya ihtiyaç duyulursa, şaşarım" dedi.
Pennsylvania Üniversitesi immünoloji uzmanı John Wherry de "Oldukça iyimserim. Destekleyici aşı ihtiyacını dışlamıyorum, ama şimdiki halde bağışıklık tepkisi gerçekten etkileyici gözüküyor" diye ekledi.
6-9 ay güçlü antikor düzeyi sağlıyor
Diğer aşıların yahut Kovid-19 geçirmenin de uzun süreli bağışıklık sağlaması ihtimali var. Bağışıklık sisteminin koronavirüsü hatırlayacak olması sayesinde, antikorlar tükendiğinde yeniden koronavirüse maruz kalınırsa, bağışıklık sisteminin devreye girebilme potansiyeli var. Ancak BioNTech-Pfizer ve Moderna'nın aşıları, hem antikor düzeyinin 6-9 ay ve muhtemelen daha da uzun süre güçlü kalmasını sağlaması ve her koronavirüse maruz kalmada antikorları ve T hücrelerinin savaşmasını tetiklemesi hem de mutasyon geçirmiş koronavirüs varyantlarına karşılık en azından şimdilik etkili olması sayesinde, daha garantili gözüküyor.
Nature dergisinde yayımlanan bilimsel makale de BioNTech-Pfizer aşısının çoklu T hücre yanıtı sağladığına, bu sayede etkinliğinin uzun olacağına dikkat çekti.
Yıllık grip aşısı gibi yapılması çalışmaları sürüyor
Şimdiki halde BioNTech-Pfizer ve Moderna, insanların grip aşısı gibi yıllık Kovid-19 aşısına ihtiyacı olabileceği düşüncesiyle destekleyici doz çalışmaları yürütüyor. Sonbaharda bu çalışmaların tamamlanması ve destekleyici doz adaylarının sunulması bekleniyor. Ancak bunun ne zaman kullanılacağına her ülkenin kendi sağlık yetkilileri karar verecek.