Ahlatçı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Ekonomist Yücel Tonguç Erbaş, kurda görülen yükselişin ardında yatan sebepleri ve doların yıl içerisinde göstereceği davranışları RS FM’de Ali Çağatay’la Seyir Hali programında yorumladı.
Erbaş, doların Türk Lirası karşısında değer kazanmasının sebeplerini şöyle anlattı:
‘10 yıllık 0.90-0.95 olan gösterge faizi olan 1.60’ın üzerine kadar çıktı’
“Türkiye son 2-3 ayda diğer ülke para birimlerine göre pozitif ayrıştı. Borsada yeni rekorlar görüldü. Reform çalışması, anayasa çalışması, dış ilişkiler vs. derken 7’li seviyelerin altında bir kur oldu. Sonrasında siyasi tansiyonun yurt içinde artması, aynı zamanda şimdi çok popüler olan Amerikan tahvil faizlerinin yavaş yavaş yükselişe geçmesi bunun aslında Türkiye’nin de içinde olduğu gelişmekte olan ülke para birimlerine bir nebze stres yaratması bizi 7.20-7.25’e kadar taşıdı. Bugün haftanın son işlem günü olması itibariyle bu bahsettiğiniz faizler, Amerika’da 10 yıllık 0.90-0.95 olan gösterge faizi olan 1.60’ın üzerine kadar çıktı.
‘Desteklerden dolayı enflasyon yaratan bir dünya bekleniyor’
Şu an bir değişimin eşiğindeyiz. Dünyada merkez bankalarının desteklediği bir piyasadan aşılama çalışmaları vs. sonrasında enflasyon ve büyüme emarelerinin gelmeye başlayacağını gören piyasalar, oyuncular ya da kurumlar ‘o desteklerin azalacağını bunun yerine büyüyen ve desteklerden dolayı enflasyon yaratan bir dünya bekliyorum’ diyor. Şimdi böyle olunca bu sadece Türkiye’deki kur 7.45 e doğru hareket etmedi. Altın 1765’in altına geldi. Sterlin 1.40’ın altına geldi.”
Kur önümüzdeki günlerde nasıl olacak?
Erbaş, kurun ilerleyen günlerde gösterebileceği olası hareketler konusunda “Uzun süredir birçok yatırımcı da ‘ben 8 liradan aldım. 7.70’den aldım. Nasıl satacağım?’ diyordu. Bu dönüşümde 6.20-6.50 beklentilerinin çok gerçekçi olmadığını da söylüyorduk. Panik havasında olmamıza rağmen ben bunu bir kriz satışı değil kar satışı olarak görüyorum. Tabii ki bir yatırım tavsiyesi değildir, ben olsam farklı bir ürüne geçmek istiyorsam bunu 7.50’nin üzerinde kullanırım diye düşünüyorum. 7.20 de bu seviyeden sonra aşağı gelmediği sürece geri çekilmelerde de ölü olan o kur hareketlerinin artık biraz daha gün içi hareketlenmeye devam edeceğini yani 7.25-7.35-7.45-7.55 gibi hareketlerin birkaç gün daha devam etme şansı var. Haftaya büyüme ve enflasyon geliyor Türkiye’den” dedi.
‘Amerikan dolarının diğer para birimlerine göre değer kazanacağı bir yıl olmak üzere’
Amerika’nın 2008’de olduğu gibi daha dinamik bir ekonomi ile Japonya ve Avrupa gibi ülkelere göre hızlı toparlanabileceğini söyleyen Erbaş, Amerikan dolarının 2021 yılı boyunca sergileyebileceği eğilimleri açıkladı:
“Amerikan dolarının gelişmiş para birimleri de dahil olmak üzere diğer para birimlerine göre değer kazanacağı bir yıl olmak üzere. Bunu da şu tez üzerinden yürütüyorum: Bir kere faiz artıyorsa bir para birimi değerlenir. İkincisi Amerika, 2008’de olduğu gibi daha dinamik bir ekonomi ile Avrupa, Japonya veya diğer bazı gelişmiş ülkelerin ekonomilerine göre daha hızlı toparlayabilir. O açıdan dolar endeksi şu an belki hala 90’lı seviyelerde ama önümüzdeki dönem birkaç ay içerisinde biraz daha yükseleceğini, bunun da bize kur tarafında baskı yapmaya devam edeceğini düşünüyorum. Benim tezim daha güçlü bir dolar ve daha yüksek bir büyüme, hem Amerika’da hem de dünyada olacağı kanısında şu an beklenen büyümelerin daha üzerinde. Bu da tamamen geçen seneki durgunluk ve bu seneki likidite bolluğundan gelecek yüksek talepten karşılanacağını düşünüyorum açıkçası.”
‘Doğrudan döviz satışıyla müdahalenin geride kaldığını düşünüyorum’
Kurdaki hareketlere Merkez Bankası tarafından döviz satışı ile müdahale gelme ihtimali konusunda Erbaş “Zaten ben kur tarafına doğrudan döviz satışıyla müdahalenin geride kaldığını düşünüyorum. Sayın Elvan ve Ağbal’ın göreve geldikten sonra uzun süre bir görevde kalacaksa onların politikasının dışında bir uygulama olmayacağını düşünüyorum. Buradan ziyade biz hep sözlü yönlendirme ve biraz daha olası iyimserlik modeli üzerinden gitmeye çalıştık. Sayın Elvan’ın ya da Ağbal’ın bir açıklama yapacağını düşünüyorum” dedi.
‘Orta vadeli bir düşüş trendi başlangıcı etkisi altındayız’
Erbaş, borsalardaki hareketlenmeleri ve altını “Ocak ayında hisse senedi piyasasından 700-800 milyon dolar bir para çıkışı oldu. 1500’ün altındaysak endeks bazlı düşündüğümüzde aşağıda 1430 daha önce bu yıl içerisinde gördüğümüz var. Orta vadeli 15-20 gün sürebilecek bir düşüş trendi başlangıcı etkisi altındayız. Yükselişte satış fırsatı, geri çekilmelerde aldığınızda sert düşüşlerde pozisyon almanız gerektiğini gösteren bir trenddir. Dolayısı ile ben 1500 üzerinde yarı TL yarı hisse giderken 1500’ün altında yüzde 20 kadar hisse senedi tutup geri kalanını biraz daha TL veya başka üründe olma taraftarıyım. Altına değinecek olursak ons altın bugün kritik 1765 seviyesinin altında, o da tahvillerdeki hızlı yükselişten etkileniyor. Gram altıncılar kurdaki yükselişi fırsat bilip 420’nin üzerindeki yükselişlerde 425 TL ve üstü kar satışı için kullanılabilir. Çünkü ons altın ve gram altını kur kadar desteklemiyor. Orada sert yükselişler beklemiyorum açıkçası” diye değerlendirdi.