Ekonomide yaşanan gelişmeleri RS FM’de Ali Çağatay’la Seyir Hali programında değerlendiren Sparta&Co kurucu ortağı Taner Özarslan “Ekonominin düzelmesi için 4 acil eylem planı olduğunu düşünüyordum. Birincisi para politikası ardından maliye politikası, üçüncüsü uluslararası finans kurumlarıyla olan ilişkiler, dördüncüsü ise reform politikalarına atım atmak, bu dört sacayağı önemli” dedi. Özarslan, yabancı yatırımcının Türkiye’ye yatırım yapmak için sebep arayışında olduğunu ifade etti.
‘Reel faiz verildiği sürece ben Türk Lirasında olmayı tercih ederim.’
Türk Lirası’nın döviz kurları arasında bulunduğu yeri Özarslan “Türkiye’de reel faiz 3 ila 4 puan arasındaysa TL yatırımı bana göre caziptir ama bunun altındaysa döviz kurlarının her zaman prim yapacağı riskiyle karşı karşıyadır. Türkiye şu an korunaklı bir yerde, reel faiz veriyor. Önümüzdeki günlerde vermeye devam edebilir. Enflasyona rağmen faizleri yükseltebilir ki doğrusu odur. Bir yere gelir, enflasyon gerilemeye başlar. Talebi zayıflatırsınız zaten o işin iktisadi olarak olmazsa olmazı. Reel faiz verildiği sürece ben Türk Lirasında olmayı tercih ederim” şeklinde değerlendirdi.
‘Para politikasında ufak ufak yapılması gerekenler yapılıyor, önümüzde daha yol var’
Türkiye’nin izlediği para politikası konusunda Özarslan “Tek faiz politikası gerçekleştirildi. Faizler belirli bir noktaya getirildi. Önümüzdeki dönemde de enflasyonla paralel olarak sıkılaştırmanın devam edeceği izlenimi verilmiş oldu. Para politikasında aktif rasyo denilen değişik uygulama vardı. Bankaların kredi vermesi teşvik ediliyordu ama bir taraftan varlık fiyatlarında ve enflasyon üzerinde gereksiz bir balon oluşturuldu. Biz tüketimle krizden çıkmaya çalıştık ama dünyada bu çok uygulanan bir metot değil. Faizleri ekonominin kaldıramayacağı şekilde aşağı çektik. Burada da aktif rasyosuna düzenleme geldi ve bu kalktı. Para politikasında ufak ufak yapılması gerekenler yapılıyor, önümüzde daha yol var” dedi.
‘Kamunun tasarruf yapıyor olması lazım’
Maliye politikasında henüz belirgin bir iyileşme olmadığını belirten Özarslan, kamunun tasarruf yaparak örnek olması gerektiğini şöyle ifade etti:
“Maliye politikası tarafına baktığımızda henüz orada belirgin bir iyileşme görmüyoruz. Kamu tarafında harcamalarda keskin düşüşler ve ciddi önlemler alınmasını görmemiz lazım. Bazıları da sükse yapacak önlemler olmalı. Zamanında Meclis’in lojmanları kapatıldı ve satıldı. Para olarak çok önemli bir şey değil belki ama simgesel de olsa ‘biz yapıyoruz. Siz de yapın’ anlamında çok önemliydi. Kamunun tasarruf yapıyor olması lazım. IMF gelse mesela Türkiye’ye size vereceği ilk öneri ne olacaktır? Para politikanızı düzenleyin, kamu kurumlarını bağımsız hale dönüştürün ve üçüncüsü kemer sıkın. Biz onlar demeden bunları yaparsak IMF’ye ihtiyaç olmadığı gibi uluslararası kurumları da ikna etmiş oluruz.”
‘Yabancı sermaye Türkiye’de yatırım yapmak için aslında kendisine neden arıyor’
Özarslan, yabancı yatırımcıya reformlarla Türkiye’nin yatırıma uygun olduğuna ikna edilebileceğini de vurgu yaptı:
“Yabancı sermaye Türkiye’de yatırım yapmak için aslında kendisine neden arıyor. Birçok yabancı yatırımcı, yatırım yapmak isterken ve şirket satın almak isterken Türkiye’nin ekonomisini soruyor. Ben ilk önce çerçeveyi çizmeye çalışıyorum ama herkes Türkiye’ye gelip deneyecek aşamaya gelmiyor, bir sebep lazım. Türkiye’de kaynaklar güçlü, maliyetler yurtdışına kıyasla çok ucuz. Beşte bir, altıda bir ücretler var. Adam burada bedavaya üretiyor. Burada da satabilir ayrıca burada da pazar var. Türkiye’nin bu dağarcığını iyi kullanması gerekiyor. Önü bana göre açık ama bir miktar reformlarla yabancı yatırımcıyı ikna ederek buradaki yatırım ikliminin düzelmeye başladığını ikna etmek gerekiyor.”