Yolsuzluğa tepkinin tetiklediği protesto dalgalarıyla sarsılan ülkelerden biri olan Irak'ta Savunma Bakanı Necah Hasan Ali el Şamari'nin yıllardır İsveç'ten mülteci yardımı almasının; İskandinav sosyal refah devleti anlayışının merkezi İsveç'te ise sosyal yardım sisteminin yabancı bir ülkenin görevdeki bakanı tarafından suistimal edilmesinin şoku yaşanıyor.
2009'dan beri
İsveç medyasına göre, Necah el Adili isimli İsveç vatandaşı olarak gözüken Irak Savunma Bakanı Necah Hasan Ali el Şamari, kayıtlara göre 2009'da oturma izni başvurusu yaptığı İsveç'te 2015'te vatandaşlığa geçmiş ve hala başkent Stockholm'un banliyölerinden birinde yaşıyor.
Ağır suçlardan yargılanacakken
İki hafta önce sosyal yardım yolsuzluğundan rapor edilmelerine dek, bu zaman zarfı boyunca hem Adili hem de eşi İsveç devletinden ayda 540 dolarlık konut ve ayda 465 dolarlık çocuk yardımı, yetmezmiş gibi Adili İsveç'te çalışmasına engel edecek şekilde hafıza kaybı yaşadığı gerekçesiyle engelli yardımı almış. 2016'da ne olduğu açıklanmayan 'bir dizi ağır suçla' itham edilen Adili hakkındaki suçlamalar davadan bir gün önce düşürülmüş. Adili, sorgulama sırasında kendisini askeri bilimlerde master yapmış siyasi bilimler doktora öğrencisi olarak takdim etmiş.
Erkeklere taciz mesajı iddiası
Nyheter Idag haber sitesi, Şamari'nin Adili adıyla genç erkeklere cinsek içerikli mesajlar yolladığı iddiasını da ortaya attı.
İddia, "K..ını beğeniyorum", "Seni s..mek istiyorum seks seks seks" yazan mesajların ekran görüntüleriyle desteklendi. Aile içinde hem sözlü hem de fiziksek şiddet uyguladığı iddialarına da yer verildi.
Çifte vatandaş bakan anayasaya aykırı
Çifte vatandaşlık sahibi Irak Savunma Bakanı Necah Hasan Ali el Şamari'nin çocuklarının Stockholm'de özel bir okulda eğitim gördüğü ve ülkede yaşadığı yanılsaması yaratmak için zaman zaman İsveç'e seyahat ettiği belirtildi. Irak Anayasasına göre hükümet yetkilileri çifte vatandaş olamıyor ve göreve başlamadan önce diğer vatandaşlıktan çıkıyor.
İsveç pasaportunun fotoğrafına rağmen Irak hükümeti sahip çıktı
Şamari'nin çifte vatandaş olduğuna dair iddiaları, kendisinin fotoğrafıyla Necah el Adili adına çıkarılmış İsveç pasaportunun görüntülerinin sosyal medyada paylaşılmasına rağmen, Irak hükümeti bugüne dek kesin dille reddetmişti.
İsveç vatandaşlığına İsveç Savunma Bakanlığı'ndan doğrulama
Sonunda cuma günü İsveç Savunma Bakanı Peter Hultqvist'in basın sözcüsü Toni Eriksson, devlet televizyonu SVT'ye yaptığı açıklamada, Iraklı muhataplarının aynı zamanda İsveç vatandaşı olduğunu belirtti.
Sahtekarlık soruşturması açıldı
Bunun üzerine sosyal yardım sahtekarlığı hakkında hem polis hem de sosyal yardım denetleme kurulu soruşturma açtı.
SVT, Irak Savunma Bakanlığı'nın Facebook sayfasından yapılan açıklamayı aktardı.
'Bakanın kişiliğine ve makamına zarar vermek amaçlanıyor'
Suçlamaların 'yalan haber yayma' diye reddedildiği açıklamada, 'yalan haber uydurularak bakanın kişisel ve profesyonel yaşamına zarar vermenin amaçlandığı' savunuldu.
Aynı zamanda Saddam döneminin askeri yetkililerinden olan Bakan Şamari, İsveçli bir avukat tuttuğunu duyurarak İsveç'in medya organlarını hakkında yalan iddia yaymaktan dava etmekle tehdit etti.
Medyadan İsveç hükümetine güven açıklaması
Nyheter Idag Genel Yayın Yönetmeni Chang Frick ise 'İsveç hükümetinin medyanın güç sahiplerinin yolsuzluklarını soruşturma hakkının arkasında duracağına tümüyle güvendiğine' dair açıklama yaptı.
Son dönemde göçmen kökenlilerin işlediği suçlardaki artışla boğuşan İsveç'te, Iraklı bakana çuvalla para yardımı yapılmış olması, göç tartışmasını da kızıştırdı.
'Pek çok soru işareti var'
Liberal-muhafazakar çizgideki Ilımlılar partisinin grup lideri Tobias Billström Şamari vakasıyla ilgili "İsveç sosyal yardım sisteminden yıllarca nasıl yararlanabildiği, Irak hükümetine girmesine rağmen nasıl durdurulamadığı konusunda pek çok soru işareti var" dedi.
Sosyal Güvenlik Bakanı Ardalan Shekarabi, sosyal yardım sistemine karşı suç işlenmesinin çok büyük ayıp olduğunu ve yardımı hak etmeyen kimseye tek bir kron bile harcanmamasını garanti altına alacaklarını söyledi.
'Niye mülteci statüsü alır, kendi kendisinden mi kaçmaktadır?'
Sosyal medyadaki tepkilere katılan gazeteci Mattias Albinsson "Bir Arap ülkesinin savunma bakanı aynı zaman İsveç'te mülteci statüsü alıyorsa, aslında kimden kaçmaktadır? Kendi kendisinden mi" diyerek durumun absürtlüğünü vurguladı.
İsveç'te Suriyeliler ve Finlandiyalılardan sonra üçüncü büyük yabancı kökenli topluluğu oluşturan Iraklıların 200 binlik nüfusu, toplamın yüzde 2'sine denk geliyor.
Irak'ta işsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmeti yetersizliğine karşı hükümetin istifası talebiyle uzun zamandır dalga dalga patlak veren protestoların1 Ekim'de başlayan son etabında 300'den fazla kişi öldü, 15 binden fazla kişi yaralandı.