‘ABD'nin güvenli bölge planı gerçekleşirse, Suriye'de 5-10 yıla bir PKK devletçiği ortaya çıkar'

Bir süredir Fırat Nehri'nin doğusunda ABD tarafından silahlandırılan YPG'ye yönelik operasyon hazırlığı içerisinde olan Türkiye, şimdi de ABD Başkanı Donald Trump tarafından gündeme getirilen ve Suriye'nin kuzeyinde 32 kilometre derinliğinde bir 'güvenlik bölgesi' oluşturulması yönündeki öneriyi gündemine aldı. Hatta "Türkiye'nin Suriye'de Kürtleri vurması durumunda Türkiye'yi ekonomik yıkıma uğratacaklarını" söyleyen Trump'ın Suriye'nin kuzeyinde "güvenli bölge" kurulması gerektiği önerisine, Ankara dan yeşil ışık da geldi. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Trump'ın ‘güvenli bölge' açıklamasının üzerine "Türkiye'nin kararlılığından sonra bu fikri ortaya attılar, buna karşı değiliz" diye konuştu.

Ancak ABD Başkanı Trump'ın Twitter üzerinden önerdiği "güvenli bölge" tanımı henüz netlik kazanmadı. Zira konuyu Sputnik'e değerlendiren 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Başkanı ve Yeniçağ yazarı Cahit Armağan Dilek ve İstanbul Aydın Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Naim Babüroğlu'na göre "güvenli bölge" konusu, uzun süredir "terör" tanımı konusunda karşı karşıya gelen Ankara ve Washington'ın önündeki yeni ayrışma noktası olabilir. Zira her iki isim de, Ankara'nın ancak Türk Silahlı Kuvvetleri destekli unsurların bulunduğu bir güvenli bölgeye onay verebileceğine ancak ABD'nin planlarının farklı istikamette olduğuna işaret etti.

‘ABD SURİYE'DEN ÇEKİLMİYOR'

ABD Başkanı Donald Trump'ın "Suriye'den çekilecekleri" yönündeki açıklamalarının gerçeği yansıtmadığına işaret eden Dr. Babüroğlu "Washington yetkilileri, Suriye'den çekilme gerçekleşse bile Tanf bölgesindeki 200 ABD askerinin orada kalmaya devam edeceğine işaret ediyor. İsrail, ABD'nin Suriye'den bütünüyle çekilmesini istemiyor. Zaten ABD de, görünen bu tabloya göre, Suriye'den çekilmiyor; Suriye'deki askeri varlığını, politikasını, stratejisini sürdürüyor. ABD'nin, oradaki askeri unsurlarını biraz azaltsa da PYD/PKK'nın güvenliğini sağlamadan Suriye'den çıkmayacağı ortada. ABD, Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna operasyon yapmasını da istemiyor ve çekilme için Suriye'deki İran askeri varlığının güçlenmesinin engellenmesini şart koşuyor. Bu şartlarda, ABD'nin Suriye'den çekildiğinden bahsetmek mümkün değil" dedi.

‘ABD'NİN GÜVENLİ BÖLGE ÖNERİSİNİN AMACI TÜRKİYE'NİN YAPACAĞI OPERASYONU ENGELLEMEK'

ABD'nin öne sürdüğü ‘güvenli bölge' önerisinin, Türkiye'nin bölgedeki YPG'ye yönelik operasyonunun önüne geçmeyi amaçladığına işaret eden Babüroğlu "Bu ‘güvenli bölge' önerisinin hayata geçmesi, bölgeye kimsenin havadan veya karadan müdahale edememesi anlamına gelir. Biz bunu Kuzey Irak örneğinde de gördük. Irak'ta 1991 yılında 36'ncı paralelin kuzeyi ve 32'nci paralelin güneyinde, sırasıyla ‘güvenlik bölgesi' ve ‘uçuşa yasak bölge' ilan edildi, PKK bölücü terör örgütü güçlendi ve sonunda orada Kürt devletçiği kurulması aşamasına gelindi. Sonuç olarak şu an orada merkeze bağlı ama neredeyse yarı bağımsız olan bir Kürt devletçiği var. Yani bugün ABD'nin amacı, Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna yönelik operasyonunu engellemek ve oradaki PKK/PYD'yi korumak. ABD, önce güvenli bölge, sonrasında da uçuşa yasak bölge ilan ederek, 5-10 yıl gibi bir süre içerisinde Suriye'de bir PKK devletçiğinin önünü açmaya çalışıyor. Türkiye bunu kabul edemez çünkü Türkiye'nin ‘güvenlik bölgesi' sözünden anladığı TSK unsurlarının bulunduğu bir bölgeyken; ABD buraya PYD/PKK unsurlarının yanı sıra Arap güçleri ve Roj Peşmergelerini konuşlandırmak istiyor. Dolayısıyla ABD'nin oluşturacağı ‘güvenli bölge' Türkiye'nin beka sorununu artırır ve PKK/PYD'yi güçlendirir. Trump'ın bu açıklaması, Türkiye'nin güneyinde bir PKK terör örgütü devletçiğinin işaret fişeğini vermiş oluyor. ABD'nin anladığı ‘güvenli bölge' tanımına göre, PYD/PKK'nın ana çatısını oluşturan SDG de bölgede kalmaya devam edecek" değerlendirmesinde bulundu.

‘BÖLGEYE SURİYE PEŞMERGELERİ VE ARAP AŞİRETLERİ YERLEŞTİRİLECEKTİR'

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Başkanı ve Yeniçağ yazarı Cahit Armağan Dilek de, ABD'nin ‘güvenli bölge' planının Türkiye'nin ‘Fırat'ın doğusuna yapacağı operasyonu önlemek olduğuna işaret ediyor:

"Türkiye, Fırat'ın doğusuna yönelik operasyon konusunda adım atmaya devam ederse, ABD önümüzdeki günlerde muhtemelen ‘uçuşa yasak bölge' ilanı da yapacaktır. Trump ısrarla Türkiye'nin herhangi bir hamle yapmasını istemiyor. Zaten Trump'ın çekilme kararından önce bile sahada YPG/PYD'yi biraz güneye itip dar bir şeritte Türkiye'nin de karşı çıkmayacağı, Suriyeli Peşmergeler denen gruplar ile Arap aşiretlerden oluşan grupların getirilmesi konuşuluyordu. Muhtemelen kısa bir zaman içerisinde Ankara ve Washington arasında oluşan mutabakat çerçevesinde bu grupların tampon bölgeye yerleştirildiğini göreceğiz. Çünkü hem Pompeo hem de Çavuşoğlu'nun açıklamasında aslında o konuda bir mutabakat var. Ancak bu hamlenin amacı, Türkiye'nin olası operasyonunu engellemek. Zira Türkiye'nin güneyindeki bölgelerde bulunan PKK/YPG hedeflerine de operasyon yapması istenmiyor."

‘ABD, TÜRKİYE'NİN TERÖR SORUNUNU SINIR GÜVENLİĞİ MESELESİNE İNDİRGİYOR'

Dilek "ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun açıklamalarına bakarsanız, onlar bizim ‘terör sorunu' olarak gördüğümüz sorunu bir ‘sınır güvenliği sorunu' olarak görüyorlar. Dolayısıyla sınırdan Türkiye tarafına herhangi bir saldırı yapılmamasını sağlamaya çalışıyorlar. ABD tarafı, bu konuda Türkiye'ye garanti vereceğiz' diyor ve YPG ile Türkiye arasına, dar bir şeritte Suriyeli Roj Peşmergeleri ile Arap aşiretlerinin yerleştirilmesiyle bu durumun aşılacağını düşünüyor. Ancak bunu YPG/PYD de bunu kabul etmiyor. Bu yüzden ABD, YPG'ye ‘Eğer sınıra Türkiye'nin kabul edeceği diğer grupların yerleşmesine izin vermezsen, Türkiye sana operasyon yapacak ve bunu engelleyemeyebiliriz' diyerek baskı yapıyor. Arap aşiret liderleri ise hem ABD'yle hem de Türkiye'yle buraya silahlı kuvvet getirilmesine ilişkin görüşmeler yapıyor. Öte yandan, PYD'den Barzani'nin devreye girmesi gerektiği yönünde açıklamalar da var. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde, sınırdan Türkiye tarafına terörist geçişinin ve saldırıların yapılmayacağı konusunda garanti verileceğini göreceğiz. Buna benzer açıklamaları biz hem Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hem de Dışişleri Bakanı'nın açıklamasında gördük. Yaşanan gelişmeleri, Amerikan planındaki güvenli bölgenin hayata geçirileceğine ilişkin emareler olarak görüyorum" değerlendirmesinde bulundu.