- Sputnik Türkiye, 1920
YAŞAM
Türkiye ve dünyadan ilgi çekici yaşam haberleri, toplumsal olaylar, güncel araştırmalar, fotoğraf ve video galerileri.

Bilim insanları uyardı: Yüksek sismik aktivite altındaki İber Yarımadası yavaş yavaş dönüyor

İber yarımadası
İber yarımadası - Sputnik Türkiye, 1920, 18.12.2025
Abone ol
Avrasya ve Afrika levhaları arasındaki yoğun sismik aktivite, İber Yarımadası’nın tamamının çok yavaş bir hızla saat yönünde dönmesine neden oluyor. Uydu verileri ve deprem kayıtlarına dayanan yeni araştırma, özellikle Cebelitarık-Alboran hattındaki deprem riskine dikkat çekiyor.
Bilim insanları, Avrupa’nın güneybatısında yer alan İber Yarımadası’nın jeolojik kuvvetler nedeniyle çok yavaş ama sürekli biçimde saat yönünde döndüğünü ortaya koydu. Yeni araştırmaya göre bu hareket, Avrasya ve Afrika levhaları arasındaki karmaşık etkileşimin sonucu.
Çalışma, İspanya’nın güneyi ile Kuzey Afrika arasında yer alan ve yüksek sismik aktivite ile bilinen Alboran alanına odaklanıyor. Bilim insanları, özellikle Cebelitarık Boğazı çevresindeki fay sistemlerinin hâlâ tam olarak çözülememiş olduğunu vurguluyor.

Deprem kayıtları ve uydu verileri incelendi

Araştırma, Bask Ülkesi Üniversitesi’nden jeofizikçi Asier Madarieta-Txurruka liderliğinde; Palermo ve Granada üniversitelerinden uzmanların katkısıyla yürütüldü. Ekip, iki ana veri kaynağını birlikte değerlendirdi:
Son birkaç on yıla ait deprem kayıtları
Uydular aracılığıyla elde edilen yüzey deformasyonu ölçümleri
Bu veriler, İber Yarımadası’nın tamamının çok düşük bir hızda saat yönünde rotasyon yaptığını gösterdi. Bulgular, bilimsel dergi Gondwana Research’te yayımlandı.

Cebelitarık Boğazı’nın iki yakası farklı davranıyor

Araştırmacılar, hareketin mekanizmasını şöyle açıklıyor:
Cebelitarık Boğazı’nın doğusunda, Cebelitarık Yayı’nın yer kabuğu, Avrasya ile Afrika arasındaki çarpışmanın yarattığı gerilimi büyük ölçüde emiyor. Bu durum, stresin İber Yarımadası’na aktarılmasını sınırlıyor.
Ancak boğazın batısında, İberya ve Afrika levhaları arasında doğrudan bir çarpışma yaşanıyor. Bilim insanlarına göre bu çarpışma, yarımadayı güneybatıdan iterek saat yönünde dönmesine neden oluyor.

Milyonlarca yıla yayılan bir süreç

Araştırmacılar, insan ömrü ölçeğinde bakıldığında İber Yarımadası’nın sabitmiş gibi göründüğünü, ancak bu jeolojik hareketin milyonlarca yıl boyunca süreceğini belirtiyor. Yine de çalışmanın günümüz açısından pratik bir önemi var.
Bu yeni jeodinamik tablo sayesinde bilim insanları, bölgedeki fayların ve kıvrımların geometrisini daha iyi haritalamayı ve olası deprem risklerini daha net değerlendirmeyi hedefliyor.
Madarieta-Txurruka, konuyla ilgili açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

Bu stres ve deformasyon alanları, hangi yapılara odaklanmamız gerektiğini gösteriyor. Böylece hangi fayların ve kıvrımların bulunduğunu, nasıl hareket edebileceklerini ve ne büyüklükte depremler üretebileceklerini anlayabiliriz.

deprem bölgeleri - Sputnik Türkiye, 1920, 17.12.2025
SON DEPREMLER
Bilim insanları araştırdı, Sındırgı ve Simav'daki depremlerin Santorini'dekilere benzediği ortaya çıktı: Riskleri neler?
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала