https://anlatilaninotesi.com.tr/20250127/1093104030.html
‘DeepSeek’in potansiyeli, ABD’yi korkuttu’
‘DeepSeek’in potansiyeli, ABD’yi korkuttu’
Sputnik Türkiye
Gazeteci Serhat Ayan'a göre DeepSeek, ABD'de tokat etkisi yarattı. Çin'in daha kısıtlı imkanlarla gelişmiş bir yapay zeka ortaya koymasının paradigmaları... 27.01.2025, Sputnik Türkiye
2025-01-27T16:04+0300
2025-01-27T16:04+0300
2025-01-28T13:18+0300
eksen
radyo sputnik
radyo
radyo
serhat ayan
elon musk
sam altman
çin
abd
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/01/1b/1093105204_0:0:3640:2048_1920x0_80_0_0_0ebfad9db8f33b3f106f79829009aef8.jpg
Ceyda Karan'la Eksen
Sputnik Türkiye
Ceyda Karan'la Eksen
Çinli DeepSeek şirketi, yapay zeka modelini piyasaya sürdü. MIT üniversitesinin açık kaynak kodunu kullanarak 5.6 milyon dolara sadece iki ayda eğitilen yapay zeka modeli, piyasaları altüst etti.Tamamen ücretsiz olan DeepSeek, açık kaynak kodu sayesinde kullanıcıların kendisini istediği gibi özelleştirmesine izin veriyor.Amerikalı şirketlerin yüz milyon dolardan fazla bütçe ile yıllarca eğittiği yapay zeka modellerine yakın bir performans gösteren DeepSeek, ayrıca ticaret yasakları yüzünden son model yarı iletken çipleri değil, daha eski ve daha düşük performanslı çipleri kullanarak üretildi.DeepSeek atılımı sonrası Amerikan yarı iletken çip, ekran kartı, yazılım ve yapay zeka şirketi Nvidia, bir günde 600 milyar dolarlık pazar kaybına uğradı. Nvidia’nın hisseleri çakılınca yaşadığı 600 milyar dolarlık kayıp, Amerikan tarihinde bir günde yaşanan en büyük kayıp olarak kayıtlara geçti.Çin’in geliştirdiği yapay zeka DeepSeek’in hikayesini, Çinli girişimci Liang Wenfeng’in yarı iletken çip kısıtlamasına karşın izlediği yolları, teknolojide Amerikan tekelinin kırılmasını ve ABD’de yaşanan tedirginliği, gazeteci ve Radyo Sputnik programcısı Serhat Ayan ile konuştuk.‘Çağımızın teknoloji savaşı yapay zeka’DeepSeek yapay zekası ile ABD’nin yapay zekadaki tekel görünümünün kırıldığını kaydeden Ayan, Trump’ın ortaya koyduğu StarGate projesine karşı Çin’in projesinin de rakip olma potansiyeli taşıdığını belirtti. Serhat Ayan’a göre Çinliler, ABD yaptırımları sebebiyle DeepSeek yapay zeka modelini daha eski ve düşük performanslı çipler ile geliştirmek durumunda kaldı:‘Çinliler ücretsiz bir dil modeli sundu ve bunu sadece 5.6 milyon dolara eğitti’DeepSeek’in daha eski ve daha düşük performanslı çipleri kullanarak, ABD şirketlerine göre 20 kat daha ucuza yapay zeka dil modeli geliştirdiğini aktaran Serhat Ayan, Çin’in kullandığı açık kaynak kodunun da Amerikan üniversitesi MIT’ye ait olduğunu dile getirdi:‘DeepSeek’in potansiyeli, ABD’yi korkuttu’DeepSeek’in düşük kapasiteli sunucu parkıyla ortaya koyduğu yapay zekanın potansiyelinin ABD’yi tedirgin ettiğini vurgulayan Serhat Ayan, şu ifadeleri kullandı:‘Çin, farklı yollarla yapay zeka teknolojisine ulaşmanın mümkün olduğunu dünyanın yüzüne çarptı ve Amerikalılar gerildi’Teknoloji yarışında devletlerin “AGI” olarak bilinen Genel Yapay Zeka’ya ulaşma arzusunda bulunduğunu aktaran Serhat Ayan, Çin’in yaptığı atılımla Amerika’nın oldukça gerildiğini ifade etti:‘Google, kendi işletim sistemi için 12 yıl çalışmıştı. Çinliler 3 ayda piyasaya sürdü’Serhat Ayan’a göre ABD’nin TikTok dahil bütün teknolojik ürünleri bünyesine katma niyetine ilk darbe, Huawei’nin kendi işletim sistemini üç ayda piyasaya sürmesiyle geldi:‘Amerikan teknoloji dünyasında bir iç kapışma olacak’OpenAI ve Trump yakınlaşması sonucunda Elon Musk ile diğer teknoloji grupları arasında kavga çıkabileceğini ifade eden Ayan, diğer yandan Musk ve Trump arasında da anlaşmazlık ihtimalinin bulunduğunu dile getirdi:
çin
abd
amerika
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Ceyda Karan
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/102181/41/1021814147_0:0:1000:1000_100x100_80_0_0_0126853c15209d716a780aa1a8a8fc94.jpg
Ceyda Karan
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/102181/41/1021814147_0:0:1000:1000_100x100_80_0_0_0126853c15209d716a780aa1a8a8fc94.jpg
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/01/1b/1093105204_909:0:3640:2048_1920x0_80_0_0_3a644af6568b444bcaeceff2a4ed7eb8.jpgSputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Ceyda Karan
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/102181/41/1021814147_0:0:1000:1000_100x100_80_0_0_0126853c15209d716a780aa1a8a8fc94.jpg
аудио, radyo sputnik, radyo, radyo, serhat ayan, elon musk, sam altman, çin, abd, amerika, openai, nvidia, chatgpt, musk, google, abd
аудио, radyo sputnik, radyo, radyo, serhat ayan, elon musk, sam altman, çin, abd, amerika, openai, nvidia, chatgpt, musk, google, abd
‘DeepSeek’in potansiyeli, ABD’yi korkuttu’
16:04 27.01.2025 (güncellendi: 13:18 28.01.2025) Gazeteci Serhat Ayan'a göre DeepSeek, ABD'de tokat etkisi yarattı. Çin'in daha kısıtlı imkanlarla gelişmiş bir yapay zeka ortaya koymasının paradigmaları değiştirebileceğine işaret eden Ayan, Elon Musk ve OpenAI çekişmesinin ABD'de bir kavgaya sahne olabileceğini vurguladı.
Çinli DeepSeek şirketi, yapay zeka modelini piyasaya sürdü. MIT üniversitesinin açık kaynak kodunu kullanarak 5.6 milyon dolara sadece iki ayda eğitilen yapay zeka modeli, piyasaları altüst etti.
Tamamen ücretsiz olan DeepSeek, açık kaynak kodu sayesinde kullanıcıların kendisini istediği gibi özelleştirmesine izin veriyor.
Amerikalı şirketlerin yüz milyon dolardan fazla bütçe ile yıllarca eğittiği yapay zeka modellerine yakın bir performans gösteren DeepSeek, ayrıca ticaret yasakları yüzünden son model yarı iletken çipleri değil, daha eski ve daha düşük performanslı çipleri kullanarak üretildi.
DeepSeek atılımı sonrası Amerikan yarı iletken çip, ekran kartı, yazılım ve yapay zeka şirketi Nvidia, bir günde 600 milyar dolarlık pazar kaybına uğradı. Nvidia’nın hisseleri çakılınca yaşadığı 600 milyar dolarlık kayıp, Amerikan tarihinde bir günde yaşanan en büyük kayıp olarak kayıtlara geçti.
Çin’in geliştirdiği yapay zeka DeepSeek’in hikayesini, Çinli girişimci Liang Wenfeng’in yarı iletken çip kısıtlamasına karşın izlediği yolları, teknolojide Amerikan tekelinin kırılmasını ve ABD’de yaşanan tedirginliği, gazeteci ve Radyo Sputnik programcısı Serhat Ayan ile konuştuk.
‘Çağımızın teknoloji savaşı yapay zeka’
DeepSeek yapay zekası ile ABD’nin yapay zekadaki tekel görünümünün kırıldığını kaydeden Ayan, Trump’ın ortaya koyduğu StarGate projesine karşı Çin’in projesinin de rakip olma potansiyeli taşıdığını belirtti. Serhat Ayan’a göre Çinliler, ABD yaptırımları sebebiyle DeepSeek yapay zeka modelini daha eski ve düşük performanslı çipler ile geliştirmek durumunda kaldı:
“Yapay zeka işinin biraz başına gitmek lazım. 1960’larda dünyada uzaya gitme yarışı vardı. Kim daha önce giderse, kim yaparsa daha güzel adam olacaktı; daha teknolojik ve rejimi doğru ülke olacaktı. Bunun yarışını yaptılar. Amerika her ne kadar ‘Ay’a gittik’ dese de, o yıllarda radyomuza da adını veren Sputnik’in uçuşunu gördük. Uzaya çıkan köpekleri, maymunları gördük. Teknoloji, ülkeler arasında ciddi bir yarış konusu. Uzun zamandır da ülkeler arasında daha ciddi yarış doğuracak bir teknoloji savaşı olmamıştı. Yapay zeka herkese bu fırsatı verdi. Amerika, bu fırsatı hemen şirketleriyle değerlendirmeye çalıştı. Herkes ABD’ye yatırım yaptığı için ciddi bir parayla ortaya birçok ürün çıkmış oldu. Trump bununla da kalmadı, 500 milyar dolarlık yatırımı açıklayıp ‘yürüyün arkadaşlar’ dedi. O paranın ilk yıl 100 milyar, sonraki yıllarda 400 milyar şeklinde yatırılacağını belirtti. ‘Amerika bu konuda geri dönüşsüz şekilde lider olacak’ dedi. Yani ‘Öyle bir şey yapacağız ki bir daha kimse bize rakip olamayacak’ demek istedi. Bu lafı çok önemli. Ben bu açıklamayla biraz dalga geçtim. Kimse bu teknoloji dünyasında geri dönüşsüz lider olmayı söylemez. Ama 500 milyar dolar öyle büyük para ki, herkes ‘Amerika bu maçı vermez’ gibi düşüncelere kapıldı. Derken Çin, ‘DeepSeek’i duyurdu. DeepSeek uzun zamandır bilinen bir firmaydı ve birçok iş yapıyordu. Fakat kimse bu yapay zekanın bu kadar iyi olacağını tahmin etmemişti. Neden? DeepSeek’te META’nın Llama’sı, Google’ın Gemini’si, OpenAI’ın ChatGTP’si gibi bir yapay zeka modeli. Kimse DeepSeek’ten böyle bir zıplama beklemiyordu. Çin’e ciddi bir teknoloji transferi yasağı var. Oraya herkes çipleri dilediği gibi satamıyor. Yasak dememek için de şöyle bir şey yapıyorlar: Nvidia’nın sadece düşük modellerinin Çin’e gönderilmesini konuşuyorlar. Onlar, ABD’de serbestçe satılan çiplerle kıyaslanınca yetersiz kalıyor tabii.”
‘Çinliler ücretsiz bir dil modeli sundu ve bunu sadece 5.6 milyon dolara eğitti’
DeepSeek’in daha eski ve daha düşük performanslı çipleri kullanarak, ABD şirketlerine göre 20 kat daha ucuza yapay zeka dil modeli geliştirdiğini aktaran Serhat Ayan, Çin’in kullandığı açık kaynak kodunun da Amerikan üniversitesi MIT’ye ait olduğunu dile getirdi:
“Yapay zekanın var olması için işlemciler yani GPU lazım. Ayrıca sunucu parkları vs. lazım. Mesela Amerika’nın Çin’e satılmasına izin verdiği H800 işlemciler var. Kendisi H100 işlemci kullanıyor. Arada tüm olaylarda yüzde 25 ile 40’a varan performans farkı var. Bunlara izin verilmiyor. Diğer taraftan bakarsak bu da Çin’i çaresizlik ile baş başa bıraktığı için bu çaresizlikten mükemmel işler çıkarmaya başladılar. Aynı üstün işlemcileri kullanamadıkları için, ellerindeki işlemcileri daha optimal kullanma yoluna gittiler. Açık kaynak yolundan gittiler. Elon Musk, OpenAI’ın ürünlerinin hep açık kaynak olmasının peşinden koşuyordu. Ne için açık kaynak kodlu olmasını istiyordu? Açık kaynak olunca bu kodla geliştirmeler yapılacaktı ve çok fazla geliştirme masrafı olmayacaktı. Elon Musk’ın OpenAI ile kavgasının temelinde bu yatıyordu.
Açık kaynak kodlu şu demek: Herkes bir şey geliştirip üstüne koyuyor ve herkesin ortak çabasıyla yukarı çıkıyor. Hatta DeepSeek’in kullandığı açık kaynak kodunun ABD’nin bayrak gemisi üniversitesi MIT tarafından geliştirildiği dile getiriliyor. Amerika’nın malını, ABD’ye karşı kullanıp daha güzel şeyler yaratmayı başardılar. Bu, şu açıdan çok önemli: Daha düşük işlemcilerle daha ucuza mal ederek daha önemli dil modeli ortaya koydular. Şu anda ortaya çıkan DeepSeek yapay zeka modeli, henüz ChatGPT’yi tokatlayacak seviyede değil. Henüz o aşamada değil. Fakat çok ucuza mal edildi ve oraya doğru gitme potansiyeli, diğer dillerden çok daha yüksek. 500 milyar dolarla gidilemeyen yere onlar gidebilir. OpenAI’ın ChatGPT 4.0’ı, 100 milyon dolara eğitildi. Çinliler ise DeepSeek’i 5.6 milyon dolara eğittiler. Arada inanılmaz bir fark var; 20 kat ucuza mal edildi. Dünya için de iyi bir haber çünkü daha az işlemci ve daha az elektrik tüketimi var. Amerika içinse çok kötü bir haber. ABD çünkü hep şunu diyordu mesela OpenAI kurucusu Sam Altman söyledi: ‘Biz 20 dolar abonelik ücretiyle yetinemiyoruz. 200 dolarlık paket bile kurtarmıyor’ dedi. Yani ‘Aldığımız paraya değmiyor’ dedi. Çinliler ise ücretsiz bir dil modeli sundu ve bunu 5.6 milyon dolara eğittiler.”
‘DeepSeek’in potansiyeli, ABD’yi korkuttu’
DeepSeek’in düşük kapasiteli sunucu parkıyla ortaya koyduğu yapay zekanın potansiyelinin ABD’yi tedirgin ettiğini vurgulayan Serhat Ayan, şu ifadeleri kullandı:
“Burada yazılım ile daha düşük donanımı birleştirerek güzel işler yapmanın yolunu buldular. Burada Liang Wenfeng diye Çinli bir girişimci var. Birçok fon yaratıyor. Etrafına birçok ismi topluyor. 2021 yılından itibaren dünyadan çip toplayarak sunucu parkı yapmış kendisine çünkü işlerin karışabileceğini düşünmüş. 2021 yılındaki çipler bugünkülerle aynı kapasitede değil fakat kendisine yaptığı düşük sunucu parkıyla dahi ortaya çıkarttığı sonuç, herkese şapka çıkarttı. Dünyanın en iyi yapay zekası değil fakat eldeki imkanlarla böyle bir ürün ortaya koyabilmesi, bir sonraki adımda neler yapabileceği konusunda herkesi korkuttu. Herkes derken burada Amerikalıları kastediyorum.”
‘Çin, farklı yollarla yapay zeka teknolojisine ulaşmanın mümkün olduğunu dünyanın yüzüne çarptı ve Amerikalılar gerildi’
Teknoloji yarışında devletlerin “AGI” olarak bilinen Genel Yapay Zeka’ya ulaşma arzusunda bulunduğunu aktaran Serhat Ayan, Çin’in yaptığı atılımla Amerika’nın oldukça gerildiğini ifade etti:
“Trump’ın ortaya koyduğu StarGate projesinde şöyle bir şey var: Ulaşılmak istenen kutsal kaseyi arama durumu var. Kutsal kase burada, AGI denilen yani Artificial General Intelligence (Yapay Genel Zeka). Bu, insan zekası ve mantığı gibi çalışabilen, çok gelişmiş, ulaşılması imkansız gibi görünen yapay zekanın ‘kutsal kasesi’. Bunu arıyorlar. Buna ulaşmak için çok çalışmak, çok enerji sarf etmek ve çok para harcamak gerekiyor. Fakat buna sadece bu yolla ulaşılmayabileceğini Çin insanların yüzüne çarpınca, Amerikalılar gerildi. Çünkü AGI geldiği zaman dünyada her şey çok değişecek. Askerlikten ulaşıma kadar her şeyi baştan tasarlamanın gerekeceği düşünülüyor. Bu yüzden AGI’ye ilk ulaşan, diğer herkesten daha çok mesafe katedecek. Endüstriyel devrimde her geçen yıl ‘üç yıl’ gibi sayılıyordu. İnternette her yıl ‘on yıl’ sayıldı. Genel Yapay Zeka geldiğinde ise her yıl ‘yüz yıl’ gibi sayılacak. O yüzden ilk bulan çok ileri gidecek. Fakat bu sandıkları gibi olmuyor.
Trump’ın açıkladığı hikayede şöyle bir şey de var: Trump’ın tezlerinin doğrulaması gibi. Trump, enerji konusunda ‘Her şeyi serbest bırakacağım, çevre kirliliğinden bana ne’ dedi. Üstüne de ‘Genel Yapay Zeka yapacağız, dünyayı kurtaracağız’ diyerek kirli enerjinin kullanımı için dünyadan izin toplamış oldu. O projedeki SoftBank gibi şirketler, zaten Amerika’nın kendi varlıkları ve ABD’yi yakın zamanda yukarıda tutması gereken firmalar. Yani sermaye aktarımı gibi olacak onlara. İşin içinde Nvidia var. Nvidia’ya verilecek her fon Amerika’da kalacak ve orada istihdam yaratacak. Trump, 100 bin kişiye istihdam yaratmaktan bahsetti. SoftBank, Oracle, OpenAI vs. hepsi için geçerli. Bütün bunlar bir araya gelince Trump, sağ cepten alıp sol cebe koyuyor olacaktı ve sükse yapacaktı. Ama yapamadı çünkü dünya öyle basit bir yer değil.”
‘Google, kendi işletim sistemi için 12 yıl çalışmıştı. Çinliler 3 ayda piyasaya sürdü’
Serhat Ayan’a göre ABD’nin TikTok dahil bütün teknolojik ürünleri bünyesine katma niyetine ilk darbe, Huawei’nin kendi işletim sistemini üç ayda piyasaya sürmesiyle geldi:
“ABD, iyi bir şey olursa kendilerinin olsun ve başka kimse iyi bir şey yapmasın istiyor. Adamın bakış açısı tam olarak bu. Mesela TikTok’un sahibi olan ByteDance şirketinin dünya üzerinde 40 bin şubesi var. Batılı’dan da Batılı bir şirket haline dönüştüler. Buna rağmen Çin’in verileri aldığını söylediler. Arkanıza dönün bakın bir Meta ne kadar verimizi alıyor, veriyor, seçimlere karışıyor. Bunları konuşalım. Trump’ın bakış açısı şu: Bu şeyler onların olsun istiyor. Trump saçma sapan konuşuyor ama boş konuşmuyor. Bu şirketler Amerika’da dursun, teknoloji onların olsun istiyor. Çünkü gelecek teknolojide. Zaten geleceğin teknolojide olduğunu herkes söylüyor. Amerika’nın bunları kendi bünyesine geçirme gücü var. Fakat Çin’in bir özelliğini gözden kaçırıyorlar. Çinli Huawei şirketine yasak getirip, Google işletim sistemini kullanamayacaklarını söylediler. Herkes ‘Huawei battı eyvah’ yorumları yaptı. Halbuki Huawei yasaktan 20 gün sonra kendi işletim sistemini yaptıklarını söyledi ve 3 ay sonra o işletim sistemi devreye girdi. Google, kendi işletim sistemi için 12 yıl çalışmıştı. Çinliler 3 ayda piyasaya sürdü. Teknoloji gelişti, kafalarındaki gibi değil artık.”
‘Amerikan teknoloji dünyasında bir iç kapışma olacak’
OpenAI ve Trump yakınlaşması sonucunda Elon Musk ile diğer teknoloji grupları arasında kavga çıkabileceğini ifade eden Ayan, diğer yandan Musk ve Trump arasında da anlaşmazlık ihtimalinin bulunduğunu dile getirdi:
“Amerikan teknoloji dünyasında bir iç kapışma bariz olacak. OpenAI, Trump’a çok yaklaştı. Elon Musk ise OpenAI ile kavgalı hatta mahkemelik şu anda. Parasını geri istiyor Musk çünkü açık kaynak kodu için yatırım yaptığını söylüyor. Diğer taraftan da Elon Musk, Trump’ın kendisini boynuzlu şapkalarla Kongre’yi basan Rednecklerden kendisini ayırdığını düşündüğü bir figür. Onun teknolojik, daha güzel yüzü gibi gözüküyor. Musk’ı da seviyor Trump. Zaten Elon, bu seçimde çok ciddi katkılar verdi kampanyalara. Sadece para vermedi, Twitter’ı alıp kırmızı halı olarak önüne serdi Trump’ın. Bu aralar acayip işler yapıyor, yanlışlıkla sağ eli havaya kalkıyor. Alman AFD partisinin toplantılarına katılıyor. Böyle acayip işleri var. Fakat neticede Elon Musk bir işadamı ve para kazanmak istiyor. Para kazanmasına zeval gelen her yerde Trump’a atarlanabilir. Ben yakında böyle bir şey bekliyorum.”