‘İsrail Suriye’yi savaşa zorluyor. Suriye son ana kadar direnecektir’

“Önce sıcağı sıcağına şu haberi vereyim: Siz soruyu sorarken patlama sesleri işitildi Şam’da. Artık saldırılara alışmış bir durumdayız. Biraz sonra detayları mutlaka düşecektir. Eğer bir saldırıysa, İsrail’in 24 saat içindeki ikinci saldırısı olacak. Pazar gecesi de İsrail Şam kırsalında saldırı gerçekleştirmişti. En çok gözümüze çarpan detay, birkaç gün önce İsrail saldırısıyla aynı zamanda İdlib’te El-Kaide yanlısı grupların saldırı düzenlemesi oldu. Bu ilk defa olmadı. Daha önce de iki defa yaşandı. Son dönemde bu üçüncü. İsrail Halep kırsalında birkaç askeri noktayı vurdu. Aynı zamanda İdlib’ten, Halep’in kuzeybatı cephesinde bir hareketlilik yaşandı. Bazı radikal grupların cephe hattına doğru harekete geçtiği haberleri geldi. Aynı zamanda İHA’lar ile Halep’e saldırı yapmaya çalıştılar. Ama Suriye ordusuna göre bu saldırı püskürtüldü.

Şimdi burada önemli olan aslında bu saldırının zamanlaması. Niye peki? Çünkü İran’ın Suriye’yi destekleme konusu çok tartışılıyordu. Suriye Savunma Bakanı İran’a giderek temaslarda bulundu ve anlaşmalar imzaladı. İran’ın artık Suriye’nin savunma sistemlerini güçlendireceği konuşuluyordu. Böylesi bir zamanlama ile İsrail’in Halep’e ve Şam’a saldırıları savaşın genişleme korkularını körükledi.

Hatırlarsanız daha önceki programlarda konuşmuştuk. Suriye kesinlikle Gazze’deki savaşın genişlemesini istemiyor ve savaşa dahil olmak istemiyor demiştim. Ama görünen o ki bugünkü şartlarda İsrail, Suriye’yi zorla bu savaşa sokmak istiyor. O da bence kendi iç siyasi hesapları ve İsrail-ABD ilişkileriyle ilgilidir. Suriye girer mi böyle bir şeye? Son raddeye kadar direnecektir diye düşünüyorum.”

“Suriye, Irak konusunda bir başka devletin, merkezi hükümetin tavrını destekliyor. Irak merkezi hükümeti, İran’ın onayı olmadan böyle bir adıma gitmez. İran ve Irak orada kabul etmişse, Irak kendi topraklarındaki bir harekatı kabul etmişse, Suriye’nin karşı duracağını düşünmüyorum. Suriye ile ilgili ise tabii ki Şam’ın tavrı belli. Kendisiyle koordinasyon olmadan yapılacak bir askeri harekatı, çapı ne olursa olsun karşı işgalci bir müdahale olarak görür. Şam bu tezi şöyle savunuyor: Eğer teröre karşı bir hareket yapılacaksa bunun zemini Adana mutabakatıdır. Adana mutabakatının şartlarından birisi Şam ile koordineli hareket etmek. O yüzden iç hesaplarla Suriye lehine veya aleyhine olursa olsun, diplomatik söylemi böyle olur.

Burada da önemli faktör Amerika. Çünkü Türkiye’nin operasyon yapmaya çalıştığı bölgeler, ABD’nin kontrolü altında. Türkiye aslında ilk önce Amerika’dan yeşil ışık almalı. Suriye’nin orada çok fazla yapabileceği bir şey yok, kontrolü dışında. Daha çok devlet gözüyle bakarak bunun hem kendi topraklarına bir saldırı hem de sonunda Suriyelilere ekonomi ve sosyal zorluk çıkaracak, göç tehlikesi yaratacak konumda bir harekat olarak görür. Böyle bir harekatı kesinlikle reddeder ve ve sesini yükseltir.”

“İran’ın Gazze için büyük bir sevkiyatı olmadı. Bu zaten Suriye’nin tavrına karşı bir şey olur. İran bu süreci çok taktiksel yürüttü. Doğrudan savaşa müdahil olmadı ve hatta savaşın genişlemesine karşı olduğunu söyledi. Ama savaşa çok büyük bir alan açtı. Yemen’de dünya ticaret hattına büyük zarar verdi. ABD’nin Suriye ve Irak üslerine zarar verdi. İsrail’in kuzeyinde Hizbullah tarafından vurulan ve boşaltılan bölgeler oldu. Öyle bir taktik uyguladı. Herkes biliyor ki Hizbullah da Husiler de İran ile koordine halinde.

Suriye, kendisini başka bir konumda tutuyor. Çünkü Filistin ve Lübnan’dakiler silahlı gruplar, ama Suriye bir devlet ve devlet protokolüyle hareket ediyor. Kendisini direniş ekseni parçası değil, bu direnişi destekleyen ve İran’ın müttefiki konumuna koyuyor.

İsrail, Gazze’de umduğunu bulamadığı için Suriye’de bir şeyler yapmak istiyor. Savaşın genişleyip İran’ın savaşa dahil olması, İsrail’in de ABD’yi yanına çağırması ile savaşın boyutunu büyütmek ve hedefini değiştirmek istiyorlar. Çünkü İsrail’in ilan ettiği hedefler altı ay geçti ama gerçekleştirilemedi. Ne Hamas gitti ne Gazze kontrol altına alındı ne de rehineler kurtarıldı. Ben de İsrail’in bu yüzden taktiksel vuruşlar yaptığını düşünüyorum. İsrail, bu savaş tekniklerini veya angajman kurallarını değiştirmek istiyor.”