‘Mezhep faktörü var ama Husilerin ağırlıklı olarak olumlu karşılandığını rahatlıkla söyleyebiliriz’

“Ramazan’dan önce bir şey yapmaya çalışıyorlar. Ramazan Ayı, İslam dünyası açısından kutsal bir ay. Dolayısıyla insanların hassasiyetlerinin de arttığı bir ay. Hem tepkileri artır hem de tam tersi bir çözüme gidilirse, ‘jest’ sayılabilir. İsrail’in Filistin halkına yaptıkları sonrasında Batı’nın bir çıkış yolu bulması gerekiyor. Ya da en azından bir özür mahiyetinde bir hamle yapılabilir. Şunu da hatırlayalım. Daha önce İsrail’de Müslümanlar için kutsal sayılan günlerde, özellikle Ramazan’da tepkiler daha da artardı, olaylar yaşanırdı. Geceleri de Tapınak Tepesi ve çevresinde eylemlerde artış olurdu. Bunu da hesaplıyor olmalılar.

Genel itibarıyla baktığımızda Netanyahu açısından bu sürecin çok da kolay olmadığını söylemeliyiz. Eski bir İsrail genelkurmay başkanı savaşın yolunda gitmediğini söyledi. Artık ne olursa olsun Batı dünyasından da sivil ölümlerle ilgili eleştirilerin yükseldiğini görüyoryuz. Bir hal yolunu bulmaya çalışıyorlar. Ama şunu demiyorum: Filistin halkı lehine bir yol bulmaya çalışmıyorlar. Tam tersine İsrail’in durumunun kurtarılması için de bunu yapıyorlar. BM nezdinde hem de ABD ve bölge ülkeleri nezdinde girişiler var. Hamas’ın siyasi büro şefi Haniye Kahire’de görüşmeler yapıyor. Batı’da gelen teklifleri değerlendirmek istiyorlar. Bakalım nasıl bir sonuç çıkacak oradan.”

“İsrail’in Lübnan’daki hedeflere yönelik saldırılarının iki amacı olabilir. Birincisi, gerçekten baskı kurmaya çalışıyor olabilir. Bu savaşın yayılabileceği ihtimaliyle beraber bu baskıyı Lübnan ve Hizbullah üzerinde kurmaya çalışıyorlar. Ama diğer taraftan İsrail’in kendi kamuoyu açısından da savaşın başka bir cepheye gitmesi bir şekilde hükümet üzerindeki, ordu üzerindeki ‘Filistin’deki başarısızlık’ baskısını azaltma görevi görebilir. The Cradle’da okuduğum bir anket yapılmış; İsrail’in yüzde 70’lik bir kesimi, Lübnan ile savaşa ters bakmıyor. Çünkü Hizbullah’ın sürekli kendilerine yönelik saldırı içinde olduklarını düşünüyorlar. Mesela Filistin’e yönelik yapılan anketlerde, Netanyahu’ya verilen destek bir dönem yüzde 20’ye kadar düşmüştü. Ama Lübnan ile ilgili kamuoyu hazırlanmış ve İsrail de işi Lübnan tarafına yaymaya çalışıyor.

Herkes Filistin’i izlerken odağın Lübnan’a dağıtılması anlamına gelir bu. Bence İsrail bunu taktiksel olarak yapıyor. Gerçekten de Lübnan’da daha etkili saldırılar düzenliyor İsrail. Hizbullah da aynı şekilde. Nasrallah’ın ‘Kana kan’ gibi bir ifadeyi kullanması, durumun daha da ciddi bir seviyeye geldiğini gösteriyor.”

“İsrail şu anda zor bir durumda. Buradan bir şekilde çıkış olması gerekiyor. Bu sadece Filistinlilere karşı olan bir durum değil. Aynı zamanda İsrail’in son birkaç yıl içinde Araplarla geliştirmiş olduğu iyi ilişkileri de sekteye uğrattı. Bu açıdan İsrail’i zor zamanlar bekliyor. Şimdi ABD bu durumu düzeltmeye çalışıyor. Arap ülkelerinin de kendi kamuoylarında çok tepki görmeyeceği bir formül bulmaya çalışıyorlar. Birtakım iddialar var. Refah’taki insanların Sina’ya sürüleceği, Mısır’ın toplu konutlar yaptığı üzerine. El-Ahram gazetesinde Mısır’ın Sina’da Refah’a yönelik kamyonlar için büyük bir tesis inşa ettiği manşette yer aldı. Dolayısıyla toplu konut iddiasını yalanlamış oluyorlar. Mısır Enformasyon Servisi yetkilisi, ‘İnsanların yerlerinden edilmesi savaş suçudur ve biz hiçbir zaman bu savaş suçuna ortak olmayacağız’ diyor. Yani, inşaat faaliyetlerinin lojistikle alakalı olduğunu söylüyorlar. Dolayısıyla Mısır’da durum bu şekilde görülüyor.

Bir taraftan şunu da eklemek lazım. Mısır, bu kadar nüfusu kabul edemez. El Sisi, Süveyş’ten geçişlerin yüzde elli azaldığını kendisi söylüyor. Mısır’ın ekonomisinin bu krizden bağımsız olarak zaten iyi olmadığını biliyoruz. Acaba Mısır’a yönelik bir şey mi var? The Cradle’da bir haber gördüm. İsrail’in doğalgaz üretimi yüzde 60 oranında artırılıyor. Bunları Mısır’a gönderecekler ki LNG olarak ihraç etsin. Böyle bir jest mi yapılacak Mısır’a? Onları ikna mı etmeye çalışıyorlar? Tüm faaliyetler, Mısır’ın ikna edilmeye çalışıldığını gösteriyor. Mısır resmi olarak yalanlasa da önümüzdeki günlerde göreceğiz”